Cuối năm và điều phải tránh

Còn 20 ngày nữa mới hết năm, hai tháng nữa mới qua tháng chạp, nhưng câu nói “hết năm rồi” đã trở nên quá quen thuộc ở nhiều diễn đàn và không gian giao tiếp.

Lo lắng hết năm để chạy đua cùng thời gian nhằm hoàn thành công việc là điều đáng mừng. Nhưng đặt vấn đề về thời gian, để mượn cớ tổ chức những hoạt động không khuyến khích, là điều cần phải tránh.

Với rất nhiều người Việt, ngày thường còn nghĩ ra được những lý do để ăn nhậu, thì có lý gì cuối năm lại không. Đó là điều khiến cho những ngày gần đây gần như các nhóm zalo mà tôi tham gia đều báo tin nhắn thảo luận xoay quanh chủ đề đi đâu, ăn gì. Từ nhóm dân cư nơi cư trú, các nhóm làm việc, nhóm bạn học cũ, đến những nhóm rất tào lao...

Có câu mà nhiều người thường nói với nhau rằng không sợ nhậu, chỉ cần một lý do, và cuối năm là lý do tốt nhất để việc ăn nhậu được xem là chính đáng và nở rộ.

Một đơn vị ăn nên làm ra cuối năm đương nhiên sẽ liên hoan mừng công, úy lạo cán bộ. Một doanh nghiệp thất bát cũng chờ cuối năm có chén rượu để tiễn vận đen... Còn nếu không đen, không đỏ, thì cuối năm vẫn phải tổng kết, và phần cuối thể nào chẳng có tiết mục nâng ly. Tập thể như thế, cá nhân cũng chẳng thể khác được. Trong không gian cuối năm có gì đó vừa linh thiêng vừa hối thúc, khiến ai cũng có tâm trạng muốn chia sẻ. Ăn nhậu vốn là một không gian thuận lợi để chia sẻ càng trở nên được quan tâm trong dịp này. Ở nhiều nơi, không chỉ dừng lại ở việc nâng ly, người ta còn nghĩ ra rất nhiều ngôn từ mĩ miều để đặt cho chủ đề của những buổi liên hoan. Những từ ngữ ấy được trang trọng in lên backdrop. Được cất lên bởi người dẫn chương trình. Và dĩ nhiên, nó được dùng làm ngôn ngữ giao tiếp chính cho những thực khách khi cụng ly.

Câu chuyện ăn nhậu làm những người thích ăn nhậu hứng khởi, nhưng tiệc tùng nhiều khi sẽ làm khó cho những người đang sinh hoạt trong những cộng đồng ấy nhưng lại không thích hoặc bận việc. Không muốn tham gia, nhưng để từ chối cũng khó. Bởi từ chối khác nào là đi ngược lại ý chí số đông, rất dễ làm tổn thương người hứng thú và cũng làm tổn thương lại chính mình. Sẽ có người đáp trả lại bằng sự giận hờn, trách móc, thậm chí xỏ xiên. Nhiều xung đột sinh ra từ đó.

Đến bây giờ tôi vẫn không thể quên được buổi liên hoan của tổ liên gia nơi tôi cư trú. Sau nhiều ngày thảo luận, chiếc rạp to, tấm backdrop cỡ lớn được thuê dựng lên. Nhưng thay cho cụm từ mĩ miều đặt ra cho buổi liên hoan là kết tình liên gia, đã có những điều không hay diễn ra. Những câu chuyện không hài lòng giữa những gia đình trong phố tưởng đã khép lại, nay được một số người mượn diễn đàn đến khơi dậy, lấy chén rượu để khích bác nhau. Khi tình liên gia chưa kết được, thì oán thù lại gia tăng.

Tình liên gia hay tình đồng nghiệp, đồng môn, đồng khóa... là câu chuyện xuyên suốt cả năm, cần sự bình đẳng và chân thành, chứ không phải chỉ gặp nhau trong một buổi liên hoan. Về cơ bản, tiệc liên hoan tất niên là nhằm nâng cao đời sống tinh thần, tri ân người lao động, tạo dựng các mối quan hệ thân thiết. Nhưng sự tích cực này đang bị một số người biến tướng thành cuộc ép rượu và moi móc để công kích nhau. Vậy nên, có thành ý thì hãy liên hoan, còn có dụng ý thì hãy tránh xa. Đừng mượn câu chuyện ăn nhậu để làm phức tạp tình hình.

Hạnh Nhiên