Tiêm vitamin K: Giảm xuất huyết sơ sinh

Bác sĩ Bệnh viện Phụ sản tiêm vitamin K cho trẻ sau sinh.

Xuất huyết ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là xuất huyết não và màng não có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến sức khỏe kể cả tính mạng của trẻ. Tiêm vitamin K cho trẻ mới sinh là một biện pháp dự phòng chủ động, tránh hiện tượng xuất huyết não - màng não hay gặp ở trẻ sơ sinh lúc khoảng hai tháng tuổi.

Theo các bác sĩ sơ sinh, Vitamin K là nhóm các vitamin tan trong chất béo, gồm nhiều loại khác nhau, như: K1, K2, K3. Với trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, sau khi chào đời các bé có hiện tượng tan máu, vitamin K có tác dụng giúp đông máu. Do đó, vitamin K có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phòng, chống xuất huyết, đặc biệt là xuất huyết não, màng não. Đồng thời, chúng có thể kết hợp với canxi giúp xương chắc khỏe. Bên cạnh đó, trẻ sinh ra được khuyến cáo nên nuôi bằng sữa mẹ nhưng hàm lượng vitamin K ở sữa mẹ thấp (2 - 5mcg/lít). Lượng dự trữ vitamin K ở trẻ mới sinh cũng rất thấp vì vitamin K tự nhiên khó qua nhau thai. Cùng với đó, hệ vi khuẩn ở ruột của trẻ chưa phát triển nên chưa tổng hợp được vitamin K dẫn đến hiện tượng thiếu vitamin K ở trẻ. Nếu thiếu vitamin K, trẻ dễ bị xuất huyết, đặc biệt là xuất huyết màng não thường để lại những di chứng nặng nề, thậm chí dễ dẫn tới tử vong. Có đến 90% trẻ bị chảy máu não do thiếu vitamin K xảy ra ở thời điểm 30-40 ngày tuổi. Dù được điều trị tích cực nhưng tỉ lệ trẻ để lại di chứng lên tới 50%, tỉ lệ tử vong từ 25% đến 40%. Trong khi đó, việc phòng chống căn bệnh này rất đơn giản bằng cách, trẻ 1 ngày tuổi, 7 ngày tuổi và 1 tháng sau sinh thì tiêm hoặc cho uống vitamin K. Vì vậy, việc bổ sung vitamin K đúng cách cho trẻ sơ sinh rất quan trọng.

Qua khảo sát các bệnh viện trên địa bàn tỉnh có triển khai dịch vụ đỡ đẻ, chúng tôi được biết, hầu hết các bệnh viện đều đã triển khai tiêm vitamin K cho trẻ sơ sinh ngay sau khi thực hiện các bước chăm sóc thiết yếu cho trẻ sơ sinh.

Tại các bệnh viện Đa Khoa tuyến huyện, việc tiêm vitamin K cho trẻ sơ sinh cũng được thực hiện nghiêm túc. Như, Bệnh viện Đa Khoa Nông Cống, trong năm 2018, có 1.152 ca đẻ, trong đó có 1.151 bé được tiêm vitamin K sau khi sinh (có 1 bé sinh non tháng được 500g và tử vong ngay sau sinh). Được biết, sau khi xảy ra trường hợp tử vong sơ sinh năm 2015 tại bệnh viện Đa khoa Nông Cống - không xác định được nguyên nhân tử vong trẻ, bệnh viện đã ngừng tiêm vitamin K cho trẻ sơ sinh một thời gian, do tâm lý lo sợ của người nhà sản phụ. Bác sĩ Lê Nguyên Khánh, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Nông Cống cho biết: Nhận thấy vai trò quan trọng của vitamin K đối với trẻ sơ sinh và cũng chưa có công bố nào xác định tử vong trẻ là do tiêm vitamin K, do đó năm 2016 bệnh viện tiếp tục triển khai tiêm vitamin K cho trẻ và tư vấn, hướng dẫn người nhà sản phụ để gia đình đồng ý tiêm vitamin K cho trẻ sau sinh.

Tại các bệnh viện đa khoa khu vực miền núi, còn nhiều khó khăn về kinh phí, nhân lực cơ sở vật chất nhưng việc tiêm vitamin K cho trẻ sơ sinh được triển khai nghiêm túc, như: Bệnh viện Đa khoa khu vực Ngọc Lặc, Bệnh viện Đa khoa Quan Sơn... góp phần giảm tỷ lệ trẻ sơ sinh xuất huyết não – màng não, giảm dị tật cho trẻ, giúp trẻ phát triển khỏe mạnh. Theo thống kê của Bệnh viện Nhi Thanh Hóa, năm 2018, bệnh viện tiếp nhận và điều trị 7 trường hợp trẻ trong độ tuổi 1-2 tháng tuổi được chẩn đoán xuất huyết não, giảm 17 trường hợp so với năm 2016. Số liệu trên cho thấy, việc triển khai tiêm đúng cách và đầy đủ vitamin K cho trẻ sơ sinh ngay sau sinh góp phần đáng kể giảm tình trạng xuất huyết não – màng não ở trẻ sơ sinh. Do đó các bệnh viện và gia đình hãy để trẻ được cung cấp vitamin K đúng cách và đầy đủ ngay sau sinh.

Nguyễn Thùy