Huyện Mường Lát nỗ lực giảm thiểu lây nhiễm HIV trong cộng đồng

Nhận thức rõ ảnh hưởng của HIV/AIDS gây ra trong cộng đồng, những năm qua, huyện Mường Lát đã có nhiều hoạt động tích cực, hiệu quả trong công tác tuyên truyền và can thiệp giảm tác hại dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS góp phần giảm thiểu lây nhiễm HIV trong cộng đồng.

Cán bộ y tế thăm hỏi, truyền thông nâng cao sức khỏe cho bệnh nhân tại xã Tam Chung.

Theo số liệu thống kê của Trung tâm Y tế huyện, lũy tích số người nhiễm HIV toàn huyện là 502 người, trong đó số còn sống quản lý được là 259 người, số người nhiễm HIV đã tử vong 174 người, số đang điều trị ARV là 244 (điều trị tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mường Lát là 234 bệnh nhân, 10 bệnh nhân đang điều tại các bệnh viện khác trong tỉnh và các trại giam, trung tâm giáo dục lao động xã hội...). Có 9/9 xã, thị trấn và 38/90 thôn, bản có người nhiễm HIV đang còn sống, các đối tượng có nguy cơ cao tập trung ở nhóm tiêm chích ma túy.

Tam Chung là xã có số người nhiễm HIV/AIDS khá cao so với các xã, thị trấn trong huyện. Từ năm 2001, ca bệnh đầu tiên được phát hiện ở Tam Chung, đến nay lũy tích có 135 người nhiễm, trong đó 53 người đang còn sống được quản lý và điều trị ARV. Y sĩ Hà Văn Oái, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Tam Chung, cho biết: Thời gian qua, cùng với việc làm tốt công tác khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân, trạm đã tích cực tham mưu với ban chỉ đạo phòng chống HIV/AIDS xã chỉ đạo các thôn bản, đoàn thể, trường học đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về công tác phòng chống HIV/AIDS tại cộng đồng; không phân biệt, kỳ thị với những người nhiễm HIV/AIDS. Thường xuyên tư vấn cho người nhà và người nhiễm, giúp người có HIV/AIDS biết cách tự chăm sóc bản thân và phòng tránh lây nhiễm cho người thân trong gia đình và xã hội. Qua đó, nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng động viên họ bớt đi được những mặc cảm trong cuộc sống hàng ngày và hướng dẫn người có HIV/AIDS đến điều trị ARV nhằm giảm thiểu lây nhiễm... Nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, những năm gần đây trên địa bàn xã không có trường hợp nhiễm HIV mới.

Bệnh nhân Hà Văn Nự ở bản Lát chia sẻ: Được cán bộ y tế động viên, tuyên truyền, vận động đi uống Methadone và điều trị ARV, được tham gia các buổi tuyên truyền về phòng, chống HIV/AIDS, tôi nhận thức rằng người nhiễm HIV vẫn có thể sống lâu dài và khỏe mạnh nếu được điều trị sớm. Khi sức khỏe ổn định tôi đã tham gia phát triển kinh tế gia đình và là một cộng tác viên tích cực tham gia vận động các đối tượng có nguy cơ cao để cán bộ y tế tư vấn, tiếp cận tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, hiểu biết để tự bảo vệ bản thân trước những tác hại của tệ nạn xã hội nói chung và tệ nạn ma túy, mại dâm dẫn đến lây nhiễm HIV nói riêng.

Ông Hồ Văn Trọng, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Mường Lát, cho biết: Công tác phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn huyện luôn nhận được sự quan tâm lãnh, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự phối hợp của các cơ quan trên địa bàn huyện. Hàng năm, trung tâm y tế huyện đã chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng các kế hoạch triển khai các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS. Các cấp, ngành, xã, thị trấn trong huyện đã có sự phối hợp tích cực trong tuyên truyền phòng, chống lây nhiễm dưới nhiều hình thức, tăng cường cung cấp các dịch vụ chăm sóc, hỗ trợ điều trị và dự phòng lây nhiễm. Bên cạnh đó, công tác giám sát, phát hiện HIV được duy trì, quản lý chặt chẽ đối tượng có nguy cơ cao; chủ động tiếp cận vận động họ thay đổi hành vi như dùng bơm kim tiêm riêng, đi cai nghiện bắt buộc và cai nghiện tại cộng đồng. Huyện đã thành lập các câu lạc bộ chuyên về phòng, chống ma túy từ huyện đến cơ sở. Đoàn thanh niên tổ chức các buổi sinh hoạt, tọa đàm về tác hại của ma túy, mại dâm, HIV/AIDS và biện pháp phòng ngừa. Các thôn, bản, đã hình thành các phong trào, mô hình tự quản về an ninh trật tự. Đối với các trường hợp nhiễm HIV khi phát hiện đều được tư vấn, quản lý, hướng dẫn tự chăm sóc và tự bảo vệ sức khỏe, tổ chức thăm hỏi, động viên, giúp đỡ vật chất và tinh thần cho người nhiễm HIV, giúp bệnh nhân AIDS tham gia các hoạt động xã hội...

Tuy nhiên, công tác phòng chống HIV trên địa bàn còn gặp nhiều khó khăn bởi giao thông đi lại khó khăn, có hơn 100 km đường biên giới giáp tỉnh Hủa Phăn (Lào) nên vẫn còn tình trạng mua bán, sử dụng ma túy trong các đối tượng thanh, thiếu niên, các đối tượng nguy cơ lây nhiễm HIV còn nhiều, khó kiểm soát. Trên địa bàn huyện có nhiều dân tộc anh em sinh sống, dân cư phân bố rải rác, nhận thức về công tác chăm sóc sức khỏe của người dân còn hạn chế. Đội ngũ cán bộ tham gia phòng, chống HIV còn mỏng, phải kiêm nhiệm nhiều công việc, nguồn kinh phí từ các chương trình hạn chế, dẫn đến công tác triển khai hoạt động truyền thông, tư vấn xét nghiệm tại cộng đồng gặp nhiều khó khăn, tình hình nghiện chích ma túy còn tiềm ẩn nhiều trong cộng đồng. Thời gian tới, Trung tâm Y tế huyện Mường Lát tiếp tục thực hiện kế hoạch 90-90-90 của Ban chỉ đạo tỉnh; xây dựng kế hoạch chi tiết, phân công nhiệm vụ cho từng cán bộ phụ trách từng xã và tổ chức thực hiện, đồng thời có kế hoạch cử cán bộ tham gia tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn trong công tác chăm sóc, điều trị cho người nhiễm HIV/AIDS; tiếp tục phối hợp với các cơ quan, ban, ngành của huyện, UBND xã, thị trấn tăng cường các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân, tránh tình trạng phân biệt, kỳ thị đối với người nhiễm HIV/AIDS. Đồng thời, huyện tiếp tục rà soát, bổ sung danh sách các đối tượng có nguy cơ cao, tăng cường các hoạt động tư vấn xét nghiệm tại các thôn, bản bằng hình thức xét nghiệm lưu động do huyện và các trạm y tế xã thực hiện, phấn đấu đẩy lùi tệ nạn ma túy, HIV trong cộng đồng, giúp người dân có cuộc sống bình yên, ấm no, hạnh phúc.

Bài và ảnh: Hà Bắc