Bội chi quỹ bảo hiểm y tế: Vẫn “nóng”

Theo số liệu tính đến 30-6-2018, toàn tỉnh có 2.024.194 lượt người đi khám, chữa bệnh (KCB), tăng 18,2% so với cùng kỳ năm 2017 (lượt ngoại trú 1.684.160, lượt nội trú 340.034); chi phí KCB bảo hiểm y tế (BHYT) đề nghị thanh toán là 1.733 triệu đồng, tăng 2,7% so với cùng kỳ năm 2017, chiếm tỷ lệ 54% so với dự toán được Chính phủ giao trong năm. Chi KCB 6 tháng đầu năm 2018 cho 563 trạm y tế trong tỉnh với số tiền 19.019.699.716 đồng. Cũng trong 6 tháng đầu năm 2018, số tiền vượt chi quỹ BHYT của Thanh Hóa là 749 tỷ đồng, tăng gần gấp đôi so với 6 tháng đầu năm 2016, đứng thứ 2 cả nước sau tỉnh Nghệ An về bội chi quỹ BHYT.

Bệnh nhân chờ khám bệnh tại Bệnh viện Đa khoa huyện Thường Xuân.

Nguyên nhân vượt chi quỹ BHYT được ngành bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh xác định là do lượt người tham gia KCB tăng so với trước đây. Qua công tác giám định, xét duyệt và quyết toán KCB BHYT hàng quý và rà soát số liệu đề nghị thanh toán chi phí KCB tại các cơ sở KCB trong tỉnh phát hiện còn một số cơ sở KCB BHYT chưa thực hiện tốt việc quản lý, sử dụng quỹ KCB BHYT dẫn đến chi phí KCB tăng cao gây nên bội chi quỹ BHYT. Cụ thể, về giám định chi phí KCB BHYT quý I-2018 đã phát hiện một số sai sót, như: Thủ tục hành chính, số liệu đề nghị thanh toán không khớp với dữ liệu trên hệ thống thông tin giám định ở Bệnh viện Đa khoa huyện Nga Sơn, Bệnh viện Đa khoa Hợp Lực, Bệnh viện Đa khoa huyện Quan Sơn...; chỉ định xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh rộng rãi, quá mức cần thiết, không phù hợp với chẩn đoán bệnh ở Bệnh viện Phổi, Bệnh viện Đa khoa huyện Nga Sơn, Bệnh viện Nhi...; đề nghị thanh toán chi phí vật tư y tế trong cơ cấu giá dịch vụ kỹ thuật (DVKT) hoặc áp giá sai với giá thương thảo, giá trúng thầu của tỉnh ở Bệnh viện Nhi Thanh Hóa, Bệnh viện Đa khoa khu vực Tĩnh Gia, Bệnh viện Phổi Thanh Hóa...; áp sai giá DVKT, thống kê tổng hợp sai quy định, chênh lệch giữa đề nghị thanh toán DVKT và báo cáo xuất nhập tồn vật tư - hóa chất ở Bệnh viện 71 Trung ương, Bệnh viện Nhi, Bệnh viện Đa khoa huyện Cẩm Thủy...; cung cấp các DVKT chưa đủ điều kiện pháp lý như người thực hiện DVKT chưa đủ điều kiện (chưa được cấp chứng chỉ hành nghề, không đúng phạm vi hoạt động chuyên môn ghi trong chứng chỉ hành nghề hoặc quyết định bổ sung phạm vi hoạt động chuyên môn của cấp có thẩm quyền)...

Qua kiểm tra, rà soát dữ liệu trên hệ thống thông tin giám định BHYT 6 tháng trên địa bàn tỉnh phát hiện tình trạng thu dung bệnh nhân vào điều trị nội trú rộng rãi đối với nhiều trường hợp bệnh nhẹ không nhất thiết phải nằm viện như viêm họng cấp, viêm đường hô hấp trên, viêm quanh răng, viêm tủy răng, viêm kết mạc... tại bệnh viện đa khoa các huyện, thành phố, như: Nga Sơn 20,9%, Sầm Sơn 21,2%, Quan Hóa 28%, Bá Thước 21,7%, Thường Xuân 28%, Như Xuân 28,7%, Lang Chánh 26,6%, Ngọc Lặc 32,3%, Cẩm Thủy 22,4%,... trong khi đó bình quân chung toàn quốc là 8,8%. Nhiều cơ sở KCB chỉ định xét nghiệm cận lâm sàng rộng rãi, quá mức cần thiết, không phù hợp với chẩn đoán bệnh, đặc biệt là các chỉ số sinh hóa, vi sinh...

Tuy nhiên, theo lý giải của các bệnh viện, việc gia tăng bội chi quỹ BHYT không hẳn là do số lượng bệnh nhân tăng hay do chủ quan từ phía các bệnh viện mà thực tế là do DVKT phát triển, chi phí cho các dịch vụ mới cao hơn nhiều so với trước đây, trong khi đó, số kinh phí dự toán giao cho các bệnh viện chỉ bằng 2/3 chi phí chi cho công tác KCB năm liền kề, do vậy dẫn đến mức chi vượt quá mức giao chỉ tiêu.

Bác sĩ chuyên khoa II Lê Tiến Toàn, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa TP Thanh Hóa, cho biết: Tại bệnh viện, 6 tháng đầu năm 2016 từng bội chi trên 30 tỷ đồng chi phí KCB BHYT, với việc thắt chặt chi tiêu, cắt giảm chi phí không cần thiết, mức bội chi 6 tháng năm 2018 của bệnh viện nằm ở mức trung bình so với các cơ sở y tế trong tỉnh. Tuy nhiên, việc bội chi trong 6 tháng cuối năm có chiều hướng gia tăng do lượng bệnh nhân đến viện ngày càng tăng và trong thời gian tới bệnh viện sẽ ứng dụng một số DVKT mới nên rất khó để kiểm soát được bội chi quỹ BHYT.

Như vậy, theo nhận định và thực tế KCB tại các bệnh viện, việc hạn chế bội chi quỹ BHYT vẫn chưa được khống chế. Trong khi các cơ quan chức năng cũng chưa có giải pháp giải quyết triệt để cho vấn đề này thì câu chuyện về bội chi, cân đối quỹ BHYT trên địa bàn tỉnh vẫn luôn “nóng”. Nếu tình trạng bội chi quỹ BHYT vẫn kéo dài, sẽ không có ngân sách để chi trả, ảnh hưởng quyền lợi người KCB. Do đó, người đứng đầu ngành BHXH cũng như ngành y tế, các cơ sở KCB cần nâng cao trách nhiệm, có sự phối hợp chặt chẽ trong việc sử dụng, kiểm soát quỹ BHYT; tăng cường công tác tuyên truyền cho người dân sử dụng dịch vụ KCB hợp lý; thường xuyên thực hiện thanh, kiểm tra và xử lý nghiêm minh những hành vi trục lợi BHYT.