Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của nhà văn hóa thôn, bản

Xác định vai trò quan trọng của nhà văn hóa (NVH) ở các thôn, bản, những năm qua, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã chú trọng nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động, tránh tình trạng bỏ hoang, không phát huy hết tác dụng. Từ đó, mang lại hiệu quả trong việc xây dựng đời sống văn hóa, để NVH thật sự là thiết chế văn hóa gần gũi, cần thiết trong sinh hoạt cộng đồng của người dân địa phương.

Nhà văn hóa thôn An Cư, xã Cẩm Tâm (Cẩm Thủy).

Được sự quan tâm của chính quyền và đồng tình ủng hộ của người dân, những năm qua, nhất là từ khi triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), nhiều NVH đã được đầu tư xây dựng, đáp ứng nhu cầu của người dân trên địa bàn các xã của huyện Cẩm Thủy. Được biết, hiện nay, toàn huyện có 214 NVH ở các thôn, bản, một số phát huy được hiệu quả, như ở các xã: Cẩm Phú, Cẩm Bình, Cẩm Ngọc, Cẩm Vân... Đến thăm NVH thôn An Cư, ông Trương Minh Thanh, bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn An Cư, cho biết: “Trước khi chưa tu sửa NVH có không gian chật hẹp, thiếu bàn ghế, tăng âm, loa đài”. Để nâng cao chất lượng công tác xây dựng đời sống văn hóa, năm 2017, cùng với nguồn kinh phí đầu tư từ ngân sách huyện, xã, thôn An Cư đã huy động các nguồn lực để xây dựng NVH với tổng số tiền 528 triệu đồng. Các hộ gia đình đã thực hiện tốt quy chế dân chủ, khơi dậy sức mạnh tổng hợp của cộng đồng, các khoản đóng góp được chia theo từng giai đoạn để vừa sức dân. Tuy đời sống người dân còn nhiều khó khăn, nhưng khi có chủ trương xây dựng NVH thì ai nấy đều đồng tình ủng hộ. NVH thôn được xây dựng mới gắn với sân thể thao và khuôn viên rất khang trang, sạch đẹp, có tường bao quanh, sân rộng, trồng nhiều cây xanh và hoa. Tại đây thường tổ chức hội họp, học tập, tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. NVH cũng là nơi diễn ra hoạt động của các tổ chức đoàn thể quần chúng, như: Tìm hiểu pháp luật, truyền thông dân số - kế hoạch hóa gia đình, chuyển giao khoa học - kỹ thuật, tổ chức hội thi, hội diễn, kỷ niệm những ngày lễ, các sự kiện chính trị quan trọng. Hiện nay, thôn đã thành lập các đội bóng đá, bóng chuyền...; sinh hoạt câu lạc bộ, như: Câu lạc bộ người cao tuổi, câu lạc bộ thơ, câu lạc bộ bạn đọc xây dựng tủ sách... Chị Nguyễn Thị Nga, người dân ở thôn An Cư, phấn khởi cho biết: “Phong trào phụ nữ chơi bóng chuyền phát triển mấy năm gần đây, nhất là từ ngày NVH được đầu tư xây mới, đây cũng là nơi gặp gỡ, giao lưu của chị em sau những giờ vất vả với việc đồng áng”. Để có được các hoạt động thường xuyên này, thời gian qua, chi hội phụ nữ thôn đã vào cuộc tích cực, vừa tuyên truyền, động viên, vừa trăn trở nghĩ ra những hoạt động phong phú, hấp dẫn mọi tầng lớp nhân dân tham gia”. Thông qua các hoạt động cộng đồng, góp phần thắt chặt thêm tình làng, nghĩa xóm, tạo mối đoàn kết trong xây dựng cuộc sống mới. Bên cạnh đó, do nằm ở vị trí giáp với xã Cẩm Vân và xã Yên Lâm (Yên Định) nên NVH thôn An Cư còn là nơi tổ chức giao lưu văn hóa, thể thao giữa các địa phương lân cận.

Ông Phạm Hùng Hậu, Phó trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin, UBND huyện Cẩm Thủy, cho biết: Để phát huy hiệu quả sử dụng NVH trong phong trào xây dựng đời sống văn hóa, thì quy chế tổ chức hoạt động NVH cần được xây dựng nhằm xác định vai trò, vị trí, chức năng của NVH thôn nhằm đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao ngày càng cao của người dân.

Là “điểm sáng” trong phong trào nâng cao chất lượng, hoạt động của NVH, thôn Xuân Lập, xã Ngọc Phụng (Thường Xuân) đã có nhiều biện pháp để khuyến khích người dân ủng hộ xây dựng NVH, tích cực sinh hoạt để nâng cao đời sống tinh thần. Được biết, NVH thôn Xuân Lập được xây dựng từ năm 2010 với khuôn viên chính và các công trình phụ như nhà để xe, sân bóng chuyền... Ông Nguyễn Thế Huy, trưởng thôn Xuân Lập, cho biết: “Từ hiệu quả trong xã hội hóa xây dựng NVH thôn đã khơi dậy cho Xuân Lập nhiều phong trào sôi nổi. NVH đã trở thành điểm sinh hoạt văn hóa, tinh thần không thể thiếu của người dân. Đồng thời, giữ vai trò nòng cốt trong xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, tổ chức tuyên truyền các nhiệm vụ chính trị, xã hội của địa phương, làm tiền đề cho việc nâng cao chất lượng đời sống văn hóa”. NVH thôn còn trang bị tủ sách cộng đồng hoạt động hiệu quả; sách, báo, tạp chí với chủng loại đa dạng, gồm: Sổ tay trồng trọt - chăn nuôi, cẩm nang nông nghiệp, sách khoa học..., giúp người dân bổ sung kiến thức để phát triển kinh tế. Với hệ thống thiết chế NVH được đầu tư xây dựng đồng bộ, nhiều đội, câu lạc bộ văn nghệ, thể thao của thôn được thành lập và đi vào hoạt động. Hằng năm đều tổ chức các cuộc thi văn nghệ, thể thao vào các dịp lễ, tết, các ngày kỷ niệm của quê hương, đất nước.

Tuy nhiên, thực tế còn nhiều NVH thôn, bản chưa thật sự phát huy được hiệu quả. Hiện nay, ở một số thôn, bản, việc phát triển kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, nguồn kinh phí xây dựng NVH còn hạn hẹp. Nhiều NVH thiếu trang thiết bị bàn, ghế, loa đài, tủ đựng tài liệu, sách báo... Ở nhiều địa phương, đội ngũ cán bộ chuyên môn còn thiếu và yếu, còn lúng túng trong phương thức hoạt động, từ đó dẫn đến việc nhiều NVH chỉ hoạt động mang tính phong trào. Bên cạnh đó, việc tổ chức các hoạt động tại NVH chưa phong phú, chưa bám sát với nhu cầu của người dân dẫn đến tình trạng nhiều NVH bị bó hẹp trong phạm vi tổ chức hội họp, không lồng ghép các hoạt động khác. Công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho người phụ trách công tác văn hóa, thông tin cơ sở chưa được quan tâm đúng mức, do đó không ít NVH vừa thiếu cán bộ tổ chức, vừa thiếu cán bộ quản lý. Bên cạnh việc đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ cần có những cơ chế, chính sách đối với cán bộ văn hóa thôn để họ yên tâm công tác.