Huyện Nông Cống bảo tồn và phát huy các môn thể thao truyền thống

Đua thuyền truyền thống trong lễ hội làng Đông Cao (xã Trung Chính).

Phát triển các môn thể thao truyền thống được xem là điểm tựa quan trọng để huyện Nông Cống đẩy mạnh phong trào thể dục, thể thao (TDTT), đồng thời góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của địa phương.

Những năm gần đây, nhiều xã trên địa bàn huyện Nông Cống đã gắn việc tổ chức các lễ hội truyền thống với việc khôi phục nhiều môn thể thao truyền thống, các trò chơi, trò diễn dân gian. Nổi bật nhất là hoạt động đua thuyền truyền thống. Lễ hội truyền thống làng Đông Cao, xã Trung Chính được tổ chức vào ngày 13 tháng Giêng hàng năm, với các hoạt động tế lễ, văn hóa – văn nghệ đặc sắc. Một nội dung không thể thiếu được trong khuôn khổ lễ hội là đua thuyền. Tham gia thi đấu là các đội đua của các thôn, cơ quan trên địa bàn xã. Các đội đều chọn ra những tay đua kỳ cựu, mạnh khỏe tham gia tập luyện trong khoảng 1 tháng trước Tết Nguyên đán. Thuyền đua được trang trí đẹp, đầy màu sắc, các đội đua cũng tự trang bị quần áo đồng phục được thiết kế đúng với mẫu truyền thống. Các cuộc đua tranh diễn ra trên dòng Lãng giang, thu hút hàng nghìn người dân trong và ngoài xã Trung Chính, du khách thập phương tới theo dõi, cổ vũ, tạo nên không khí vui tươi, phấn khởi, khỏe khoắn đầu xuân mới. Trước đó, các thuyền đua đã có màn khởi động khi được giao lưu thi đấu vào những ngày đầu xuân (mùng 2 và 3 Tết Nguyên đán). Lễ hội đua thuyền truyền thống của xã Trung Chính được tổ chức vào dịp đầu xuân, là dịp để người dân gần gũi nhau hơn, thắt chặt thêm tình làng nghĩa xóm, giữ gìn nét văn hóa tốt đẹp truyền thống của dân tộc. Đồng thời, gửi gắm ước nguyện mưa thuận gió hòa, cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Theo lãnh đạo xã Trung Chính, đua thuyền truyền thống là môn thể thao được xã tập trung bảo tồn, phát huy trong những năm tới. Qua đó, góp phần phát triển phong trào TDTT trên địa bàn. Bên cạnh đó, xã cũng chú trọng khôi phục các hoạt động thi đấu một số môn thể thao dân tộc khác trong năm như cờ tướng, kéo co, bóng chuyền.

Được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (tháng 12-2019), lễ hội đền Mưng được tổ chức vào đầu tháng 3 âm lịch hàng năm là ngày hội văn hóa, văn nghệ, TDTT truyền thống đặc sắc của xã Trung Thành. Bên cạnh việc vừa trình diễn các làn điệu chèo truyền thống, phần thi đua thuyền trên dòng sông Lãng luôn là nội dung đặc sắc, có sự tham gia của những tay chèo khỏe mạnh, khéo léo nhất trong xã. Ông Lê Quang Thức, cán bộ văn hóa xã Trung Thành, cho biết: Bên cạnh việc tiếp tục bảo tồn, phát huy giá trị, nét đẹp của đua thuyền, xã còn chú trọng phát triển các môn thể thao truyền thống khác như kéo co, bóng chuyền. Đây đều là những môn thi đấu trong khuôn khổ đại hội TDTT của xã. Dự kiến năm 2021, xã sẽ đưa thêm môn đẩy gậy vào nội dung thi đấu chính thức của đại hội TDTT. Trong khi đó, xã Tế Thắng cũng đang khôi phục và tổ chức đua thuyền thúng. Đây là môn thể thao truyền thống khá đặc sắc khi người chơi bằng khả năng của mình phải đánh, lắc thuyền thúng sao cho về đích nhanh nhất. Trong vài năm trở lại đây, nội dung này đã trở thành sự kiện chính trong các hoạt động văn hóa, TDTT đầu xuân mới và những dịp có sự kiện lớn, quan trọng của địa phương.

Những năm qua, công tác bảo tồn và phát huy các môn thể thao truyền thống đã làm phong phú đời sống tinh thần của đông đảo Nhân dân. Ngoài các môn đua thuyền, bóng chuyền, huyện cũng sẽ đưa một số môn như kéo co, đẩy gậy vào các lễ hội nhằm xây dựng trở thành các môn thể thao phổ biến của huyện những năm tới. Trên thực tế, trong vài năm trở lại đây, huyện đều tổ chức được giải kéo co với quy mô cấp huyện. Huyện cũng có hướng phát triển mạnh phong trào bóng chuyền nhằm đáp ứng nhu cầu luyện tập TDTT của người dân. Hầu hết các xã, thị trấn đều có các đội bóng chuyền nam, nữ, duy trì hoạt động thường xuyên, cũng như tham gia các giải cấp huyện như giải bóng chuyền Bông Lúa Vàng, đại hội TDTT. Các địa phương trong huyện đều phát huy tính tự chủ, đẩy mạnh xã hội hóa tổ chức các giải bóng chuyền nói riêng và các giải thể thao nói chung, trong đó các môn thể thao truyền thống luôn là những nội dung quan trọng.

Trong chiến lược phát triển TDTT giai đoạn tiếp theo, huyện Nông Cống sẽ có những cơ chế, chính sách để các xã, thị trấn thực hiện có hiệu quả công tác bảo tồn và phát huy các môn thể thao truyền thống. Qua đó, vừa bảo tồn những giá trị, sắc thái văn hóa bản địa, vừa thúc đẩy phong trào TDTT phát triển; đồng thời đề cao sự tự chủ, cách làm sáng tạo từ cơ sở để hiện thực hóa mục tiêu trên. Đặc biệt là gắn công tác bảo tồn, phát huy các môn thể thao dân tộc với các phong trào lớn như: “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Ngoài ra nâng cao điều kiện cơ sở vật chất, sân bãi, nhà tập, hiệu quả khai thác các thiết chế văn hóa, cũng là giải pháp để huyện tiếp tục phát triển phong trào TDTT, trong đó các môn thể thao truyền thống sẽ được phát triển rộng rãi hơn, trở thành thế mạnh của địa phương.

Khánh Hưng