Lan tỏa tinh thần pháp luật

Nhiều người cho rằng pháp luật không thực tế và cấp thiết như cơm ăn, nước uống hàng ngày, và họ đã phải trả giá về điều đó.

Sống trong một đất nước pháp quyền với nền pháp luật ngày càng được hoàn thiện, rõ ràng chúng ta không thể sống mà không hiểu biết pháp luật cũng như nghĩa vụ thực hiện theo quy định của pháp luật, dù chỉ một giây.

Một giây thôi, trong tích tắc đồng hồ đã khiến cho một người bình thường trở thành người vi phạm pháp luật nếu không hiểu biết, không tôn trọng quy định của pháp luật. Đó không phải là chuyện có thể tự nghĩ ra để huyễn hoặc ai cả, mà chính thực tế đầy xót xa từ những lời khai tại nhiều phiên tòa.

Chỉ một phút để cảm xúc chi phối, chồng đã giết vợ, con giết cha, một người bình thường đã trộm cắp vì không chế ngự được lòng tham hoặc là người đi đường sa vào xung đột bạo lực sau khi va chạm giao thông...

Ranh giới giữa vi phạm và không vi phạm pháp luật bây giờ thật mong manh khi mà có rất nhiều tình huống trong cuộc sống đặt ra và đem đến cho chúng ta một cách bất ngờ.

Thậm chí là những tình huống đòi hỏi chúng ta phải hiểu biết pháp luật trong quá trình xử lý thì mới có thể tránh được việc vi phạm. Điển hình trong số đó là việc ứng xử trên không gian mạng. Chỉ một động tác nhấp chuột thiếu suy nghĩ có thể đã bị dẫn dắt, lôi kéo vào những việc làm sai trái, mà nếu không hiểu biết về pháp luật, chúng ta chưa thể nhận biết ra ngay lập tức.

Cùng với đó những cạm bẫy, sự cám dỗ trong cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày cũng đang trở nên nhiều hơn, phức tạp và tinh vi hơn. Các đối tượng xấu lợi dụng sự nể nang, thiếu hiểu biết pháp luật của nhiều người để dụ dỗ, xúi giục thực hiện hành vi phạm tội.

Thực tế là đã có nhiều người vì nể nang, vì lòng thương nên vô tình vận chuyển người và hàng hóa phi pháp cho các đối tượng buôn lậu mà không hề biết. Chỉ đến khi bị bắt giữ mới ngã ngửa người ra thì đã muộn.

Thậm chí có những người từng công tác ở cơ quan bảo vệ pháp luật, đối tượng thường xuyên được tuyên truyền về pháp luật, nhưng cũng vi phạm pháp luật. Điều đó không có gì lạ cả khi mà ý thức pháp luật, nguyên tắc hành động theo quy định của pháp luật ở họ không được đề cao, thường xuyên nuôi dưỡng.

Những năm gần đây tình trạng vi phạm pháp luật ngày càng gia tăng và có xu hướng trẻ hóa lứa tuổi. Số người có trình độ, nhận thức cao vi phạm pháp luật cũng ngày một nhiều hơn. Những thông tin này khiến cho cuộc sống trở nên đáng lo ngại hơn, đòi hỏi phải có biện pháp ngăn chặn hữu hiệu.

Bắt đầu từ năm 2013, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định lấy ngày 9-11 hàng năm là Ngày Pháp luật Việt Nam. Việc có riêng một ngày pháp luật cho thấy sự quan tâm rất lớn của Chính phủ đối với công tác soạn thảo, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục và thi hành pháp luật, nhằm xây dựng một nhà nước pháp quyền với những nguyên tắc, chuẩn mực, mỗi người dân đều có nghĩa vụ tôn trọng và thực hiện đầy đủ các quy định của Hiến pháp và pháp luật.

Trong những năm qua, công tác này được cơ quan tư pháp, cơ quan bảo vệ pháp luật thực hiện bằng nhiều hình thức như xuất bản sách, báo, cổ động trực quan, tổ chức lồng ghép dưới hình thức sân khấu hóa, nhằm thay đổi nhận thức, hành vi của người dân, tuy nhiên hiệu quả đem lại vẫn chưa như mong muốn.

Việc chưa huy động được tổng lực hệ thống chính trị vào cuộc đồng hành cùng các cơ quan tư pháp, cơ quan bảo vệ pháp luật trong nhiệm vụ làm thay đổi nhận thức của người dân, đang là “rào cản” không nhỏ, khiến cho pháp luật ở nhiều nơi chưa ngấm sâu vào đời sống, điều chỉnh hành vi của người dân.

Thông qua kiểm tra, giám sát công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật thời gian qua cho thấy một số cấp ủy, chính quyền cơ sở chưa nhận thức đầy đủ vai trò, tầm quan trọng trong lãnh đạo, chỉ đạo tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Nhiều người cho rằng đây là nhiệm vụ của ngành tư pháp, nên chưa sát sao kiểm tra, đôn đốc công việc, chưa có sự phối hợp thực hiện đúng mức.

Ðể công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật thực sự đi vào cuộc sống, có sức lan tỏa, thuyết phục, đòi hỏi mỗi cấp, ngành phải thật sự hưởng ứng, đề cao giá trị, ý nghĩa của Ngày Pháp luật Việt Nam, có những việc làm phù hợp trong cả năm chứ không chỉ riêng trong Ngày Pháp luật Việt Nam 9-11, trong đó vai trò của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền là hết sức quan trọng.

Cuộc sống càng phát triển thì pháp luật càng trở nên quan trọng với mỗi tổ chức và công dân. Hãy để pháp luật thực sự trở thành điều thiết yếu hỗ trợ, bảo đảm sự ổn định và phát triển bình thường của mỗi người như chính sự cần thiết của cơm ăn, nước uống hàng ngày.

Lam Vũ