Đẩy mạnh công tác trợ giúp pháp lý ở các huyện miền núi

Với chủ đề “Hướng về cơ sở”, những năm qua hoạt động trợ giúp pháp lý (TGPL) cho người dân ở các huyện miền núi được Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh triển khai đồng bộ, trong đó chú trọng TGPL cho người dân các xã vùng sâu, vùng xa, biên giới. Đặc biệt, từ khi Luật TGPL 2017 có hiệu lực và đi vào cuộc sống thì công tác TGPL hoạt động ngày càng hiệu quả, góp phần nâng cao nhận thức pháp luật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho người dân.

Trợ giúp viên TGPL của Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh tham gia tố tụng tại phiên tòa lưu động ở huyện Quan Sơn.

Trên cơ sở các chương trình, kế hoạch được UBND tỉnh giao, hằng năm trung tâm TGPL đã ban hành các kế hoạch, chương trình về TGPL, như các kế hoạch TGPL trên địa bàn tỉnh, chương trình TGPL cho người khuyết tật, thực hiện chiến lược phát triển TGPL trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; triển khai Đề án “Đổi mới công tác TGPL giai đoạn 2015-2025 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa”; triển khai thực hiện Quyết định số 5101/QĐ-UBND của UBND tỉnh về việc ban hành kế hoạch thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg ngày 8-8-2016 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách TGPL cho người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số tại các huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn giai đoạn 2016-2020 và hỗ trợ vụ việc TGPL có tính chất phức tạp hoặc điển hình trên địa bàn tỉnh. Thực hiện các kế hoạch trên, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh đã đẩy mạnh công tác truyền thông về hoạt động TGPL. Ngoài cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí bằng các hình thức tư vấn pháp luật, tham gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng, trung tâm còn lồng ghép tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước cho người nghèo, người dân tộc thiểu số thông qua các văn bản luật, như Luật TGPL; Luật Đất đai; một số quy định trong Bộ luật Dân sự; Luật Hôn nhân gia đình; Luật Khiếu nại, tố cáo; vấn đề dân chủ ở cơ sở và những quy định pháp luật khác liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân... Bên cạnh đó, trung tâm đã in ấn 97.500 tờ gấp pháp luật về các quy định TGPL, 18.000 cuốn cẩm nang TGPL để phát cho người dân; hoạt động TGPL hướng về cơ sở luôn được chú trọng và đẩy mạnh. Trong năm 2018 và quý I năm 2019, trung tâm và các chi nhánh TGPL đã phối hợp với phòng tư pháp các huyện tổ chức 311 đợt truyền thông về TGPL cho 2.488 lượt người dân ở 311 xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn; tổ chức các lớp tập huấn kiến thức pháp luật và kỹ năng TGPL cho đội ngũ người thực hiện TGPL. Bên cạnh đó, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh đã thụ lý 764 vụ việc, trong đó tư vấn 13 vụ việc, tham gia tố tụng 727 vụ việc, đại diện ngoài tố tụng 7 vụ việc. Kết quả, đã hoàn thành 533 vụ việc, trong đó số vụ tham gia tố tụng 516 vụ việc, đại diện ngoài tố tụng 5 vụ việc, 12 vụ việc được tư vấn, 610 người được TGPL.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác TGPL còn gặp nhiều khó khăn, như: Thực hiện đề án đổi mới công tác TGPL và Luật TGPL năm 2017 thì các đối tượng được TGPL được mở rộng. Bên cạnh đó, số lượng vụ việc TGPL trên địa bàn rất lớn, trong khi nguồn kinh phí hoạt động còn hạn chế; công tác tuyên truyền TGPL chưa được thường xuyên nên hiệu quả chưa được như mong muốn...

Để công tác TGPL, đặc biệt là TGPL trong hoạt động tố tụng phát huy hiệu quả, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thực tiễn cuộc sống, trong thời gian tới Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông về TGPL; đồng thời, tăng cường bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng cho đội ngũ trợ giúp viên pháp lý, tăng cường công tác phối hợp giữa các ngành thành viên của hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng của tỉnh nhằm nâng cao hơn nữa số lượng, chất lượng dịch vụ TGPL của Nhà nước. Bên cạnh đó, cấp ủy, chính quyền các địa phương cần tăng cường quan tâm, phối hợp, tạo điều kiện thuận lợi đối với hoạt động TGPL để người dân trên địa bàn được tiếp cận với một chính sách nhân văn của Đảng, Nhà nước, bảo đảm công bằng xã hội.

Bài và ảnh: Khắc Công