Hiệu quả điều trị cai nghiện bằng Methadone tại TP Thanh Hóa

Sau gần 7 năm triển khai, đến nay việc điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone tại TP Thanh Hóa bước đầu mang lại những hiệu quả tích cực, góp phần làm giảm tình trạng sử dụng ma túy, vi phạm pháp luật, lây nhiễm HIV trong cộng đồng; cải thiện sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người tham gia điều trị.

Tư vấn điều trị cho bệnh nhân uống Methadone tại cơ sở điều trị Trung tâm Y tế TP Thanh Hóa.

Hơn 10 năm nghiện ma túy, tiền bạc làm ra cứ đội nón theo nàng tiên nâu, gia đình anh L.T.T. (TP Thanh Hóa) lâm vào cảnh khốn khổ. Cũng nhận thức được hệ lụy của dùng ma túy nhưng dù nhiều lần quyết tâm cai nghiện đều không thành công, đến năm 2015, vợ anh đã tìm hiểu về chương trình điều trị Methadone và động viên anh tham gia đi điều trị, từ đây cuộc sống của anh và gia đình như mở ra một trang mới.

Anh L.T.T., chia sẻ: Bước vào điều trị tôi được cán bộ cơ sở điều trị Trung tâm Y tế TP Thanh Hóa làm thủ tục xét nghiệm, tư vấn, phát thuốc. Hàng ngày, cứ 8h sáng là tôi đến uống thuốc rồi về nhà làm cơ khí. Qua thời gian cho thấy sức khỏe tốt dần, người nhanh nhẹn, khỏe mạnh, không còn cảm giác thèm ma túy. Từ ngày điều trị bằng thuốc Methadone đến nay tôi đã tăng 10kg, đặc biệt là đã dứt hẳn không sử dụng ma túy nữa.

Ðối với trường hợp của anh N.V.S., mặc dù năm nay mới ngoài 30 tuổi nhưng ma túy đã để lại cho anh và gia đình rất nhiều hệ lụy, kinh tế gia đình kiệt quệ; trước kia anh đã được chính quyền và người thân đưa đi cai nghiện nhiều lần nhưng khi trở về đều tái nghiện. Anh N.V.S., chia sẻ: Mỗi ngày phải chi phí vài trăm nghìn đồng để thỏa cơn nghiện. Đến năm 2017, được sự động viên của gia đình và thấy nhiều người điều trị Methadone hiệu quả tốt nên tôi tự nguyện đăng ký uống thuốc. Cán bộ hướng dẫn tận tình, chu đáo, tôi đã tuân thủ nghiêm các quy trình điều trị nên thấy người khỏe mạnh hơn, có thể tham gia phụ giúp công việc gia đình. Không chỉ riêng gia đình anh T., anh S. mà rất nhiều nhà có người nghiện ma túy trên địa bàn TP Thanh Hóa đều bày tỏ vui mừng khi được điều trị Methadone.

Trao đổi với bác sĩ Lê Việt Hùng, Giám đốc Trung tâm Y tế TP Thanh Hóa được biết: Hiện nay, cơ sở tại Trung tâm Y tế TP Thanh Hóa đang quản lý điều trị 610 bệnh nhân (cơ sở điều trị chính 380 bệnh nhân; cơ sở cấp phát thuốc phường Phú Sơn 140 bệnh nhân; cơ sở cấp phát thuốc phường Quảng Hưng 90 bệnh nhân). Ðể công tác điều trị đạt hiệu quả tích cực, trung tâm đã phối hợp chặt chẽ với cán bộ y tế xã, phường lồng ghép tuyên truyền tác hại của ma túy, các chất gây nghiện trong các cuộc họp, vận động người nghiện đến cơ sở điều trị bằng thuốc Methadone. Ðặc biệt, khi người nghiện đến khám được cán bộ y tế tư vấn, khám sàng lọc, căn cứ số lần sử dụng ma túy của từng người để sử dụng thuốc Methadone phù hợp. Kết quả theo dõi quá trình tuân thủ điều trị của bệnh nhân có 55,3%; tỷ lệ bệnh nhân bỏ uống thuốc trong ngày có sự dao động từ 0,2 - 0,4% (lý do chính của nhóm bệnh nhân này là do điều kiện công việc không về kịp giờ uống thuốc). Trong quá trình triển khai chương trình Methadone tại cơ sở điều trị và 2 cơ sở cấp phát thuốc chưa thấy có hiện tượng quá liều xảy ra. Không có bệnh nhân nào tử vong do quá liều hoặc do tác dụng không mong muốn của thuốc gây ra. Đa số bệnh nhân có cải thiện về sức khỏe, chuyển biến tích cực về thái độ cũng như cuộc sống sau thời gian điều trị; cân nặng tăng từ 3-10 kg/bệnh nhân. Nhờ uống thuốc Methadone nên các bệnh nhân bị nhiễm HIV, viêm gan B, viêm gan C sẽ giảm nguy cơ lây truyền bệnh cho người khác và bản thân các bệnh nhân chưa bị nhiễm sẽ không còn nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tiêm chích ma túy.

Kết quả theo dõi về xã hội, việc làm và vi phạm pháp luật, tỷ lệ bệnh nhân có việc làm (lao động phổ thông) tăng từ 37,6% lên 76,2% tổng số bệnh nhân tham gia điều trị; kinh tế gia đình không bị ảnh hưởng bởi ma túy, bản thân bệnh nhân có trách nhiệm hơn với gia đình và cộng đồng, có thể tự lao động tăng thu nhập cho bản thân.

Có thể khẳng định, việc điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone giúp người nghiện giảm cảm giác thèm, giảm tần suất sử dụng các chất dạng thuốc phiện và được dùng bằng đường uống nên làm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV. Nhờ tính ưu việt của chương trình và hiệu quả nó đem lại nên lòng tin của người dân với chính quyền các cấp được tăng lên. Đặc biệt trong việc hồi phục sức khỏe thể chất và tinh thần của bệnh nhân, giảm gánh nặng kinh tế cho gia đình, xã hội.

Theo bác sĩ Lê Việt Hùng, để giúp người nghiện có cơ hội tiếp cận với chương trình điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone đạt hiệu quả cao hơn, rất cần sự vào cuộc tích cực hơn nữa của cả cộng đồng. Theo đó, cần làm tốt công tác tuyên truyền để mọi người, nhất là những người nghiện và người thân của họ biết về lợi ích của việc điều trị bằng Methadone và vai trò, trách nhiệm của xã hội, gia đình trong việc giúp người bệnh điều trị, phục hồi chức năng nhằm nhanh chóng tái hòa nhập cộng đồng. Cùng với nỗ lực của đội ngũ cán bộ tại cơ sở điều trị, bản thân người nghiện cần phải kiên trì, tuân thủ nghiêm túc hướng dẫn của thầy thuốc và quy định trong quá trình điều trị. Thêm vào đó, rất cần sự quan tâm, ủng hộ của người thân, gia đình, cộng đồng và toàn xã hội để người bệnh xóa bỏ mặc cảm, được động viên tinh thần, tạo điều kiện về việc làm, từ đó có thêm nghị lực, yên tâm điều trị, từng bước đẩy lùi tệ nạn ma túy và tác hại của nó gây ra, tạo môi trường sống lành mạnh.

Bài và ảnh: Hà Phương