Tổng kết 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới

Sáng 4 - 10, Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia tỉnh Thanh Hoá tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới (XDNTM) giai đoạn 2010 – 2020.

Các đại biểu dự hội nghị.

Dự hội nghị có các đồng chí: Trịnh Văn Chiến, Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia tỉnh; Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Nguyễn Đình Xứng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Phó Trưởng Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia tỉnh; Đỗ Minh Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy; Nguyễn Đức Quyền, Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Phó Trưởng Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia tỉnh; các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Thường trực HĐND, UBND, Uỷ ban MTTQ tỉnh; Văn phòng điều phối NTM Trung ương; đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành cấp tỉnh; các đồng chí thành viên Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia tỉnh; thành viên Đoàn thẩm tra huyện, thẩm định xã đạt chuẩn NTM; các huyện, thị xã, thành phố; Văn phòng Tỉnh ủy, Văn phòng HĐND tỉnh, Văn phòng UBND tỉnh, Văn phòng điều phối Chương trình XDNTM tỉnh.

Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đình Xứng phát biểu khai mạc hội nghị.

Phát biểu khai mạc hội nghị, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đình Xứng nêu rõ: Sau gần 10 năm triển khai thực hiện, bằng nỗ lực vượt bậc của cả hệ thống chính trị và người dân, Chương trình XDNTM ở tỉnh Thanh Hóa đã đạt được kết quả quan trọng. Sản xuất công nông nghiệp, dịch vụ trong nông thôn phát triển; chất lượng hoạt động văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục được nâng lên. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn được đầu tư nâng cấp; diện mạo nông thôn được đổi mới; đời sống người dân được cải thiện và nâng cao; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được củng cố; hệ thống chính trị ở cơ sở được tăng cường… Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, thực hiện Chương trình XDNTM, vẫn còn những hạn chế, bất cập, những vấn đề đặt ra cần tập trung nghiên cứu, thảo luận, tìm giải pháp khắc phục. Đó là: Một số địa phương quan tâm tiêu chí hạ tầng mà chưa quan tâm phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân; đã xuất hiện tư tưởng thỏa mãn, bằng lòng của một bộ phận cán bộ và người dân sau khi huyện, xã, thôn, bản đạt chuẩn NTM; vấn đề liên kết sản xuất, phát triển các hình thức hợp tác trong nông thôn còn hạn chế; kết quả XDNTM giữa các vùng miền chưa đồng đều, vùng đồng bằng ven biển có 75%, vùng đồng bằng trung du có 75,6%, vùng miền núi mới chỉ có 27,17% số xã đạt chuẩn NTM. Một số xã đạt được tiêu chí nhưng chưa bền vững; kết quả xây dựng đời sống văn hóa trong nông thôn còn hạn chế; vẫn còn 73 thôn, bản chưa có điện lưới quốc gia; nhà ở của bà con miền núi còn phân tán, khả năng tiếp cận các dịch vụ cơ bản thấp, rủi ro thiên tai cao. Chủ tịch UBND tỉnh, đề nghị: Đây là những vấn đề các đại biểu dự hội nghị cần thảo luận, bàn bạc kỹ, tìm giải pháp khắc phục trong thời gian tới. Đồng thời, từ thực tế ở các địa phương trong cả nước, Chính phủ, Ban Chỉ đạo Trung ương đã đề ra mục tiêu, nhiệm vụ XDNTM nâng cao, NTM kiểu mẫu; tỉnh ta cũng đã ban hành tiêu chí thôn, bản kiểu mẫu, xã kiểu mẫu, huyện kiểu mẫu. Đây cũng là mục tiêu quan trọng mà Chương trình XDNTM tỉnh ta cần hướng tới. Thông qua Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chương trình XDNTM, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các đại biểu đại diện các cấp, các ngành cùng thể hiện mục tiêu mới, quyết tâm mới trong thực hiện Chương trình XDNTM ở ngành mình, địa phương, đơn vị mình. Đồng thời, đề xuất, kiến nghị với Trung ương, với tỉnh các chủ trương, cơ chế, chính sách và giải pháp chủ yếu triển khai Chương trình giai đoạn 2021 - 2025 và định hướng đến 2030.

Đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Đức Quyền trình bày báo cáo tại hội nghị.

Báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia XDNTM tại hội nghị, đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Đức Quyền, nêu rõ: Triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia XDNTM, bình quân toàn tỉnh mới đạt 4,7 tiêu chí/xã; nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân chưa đầy đủ, còn có tư tưởng trông chờ, ỷ lại... Ngay sau khi Chương trình mục tiêu Quốc gia XDNTM được ban hành, tỉnh đã thành lập Ban chỉ đạo (BCĐ) thực hiện chương trình từ tỉnh đến huyện, xã, thôn, bản. Cùng với đó, hệ thống Văn phòng Điều phối NTM cấp tỉnh, cấp huyện đã được thành lập, kiện toàn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao. BCĐ các cấp đã ban hành quy chế hoạt động, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên. Cùng với triển khai có hiệu quả các cơ chế, chính sách của Trung ương; HĐND, UBND tỉnh đã ban hành 14 cơ chế, chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn và XDNTM.

Đồng chí Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh phát biểu tại hội nghị.

Kết quả, tốc độ tăng trưởng ngành nông, lâm, thủy sản bình quân giai đoạn 2010-2019 đạt 2,3%/năm (năm 2018 tăng 2,68%, ước năm 2019 tăng 2,7%). Toàn tỉnh đã chuyển đổi linh hoạt 30.222 ha cây trồng kém hiệu quả, năng suất thấp sang các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao hơn; xây dựng 35.612 ha mô hình cánh đồng mẫu lớn; 36.410 ha mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị. Phát triển chăn nuôi đã có sự chuyển biến rõ nét về tổ chức sản xuất, chuyển mạnh sang chăn nuôi tập trung, quy mô lớn, công nghệ cao. Sản xuất thuỷ sản, lâm nghiệp tăng trưởng khá. Chương trình “Mỗi xã một sản phảm” (OCOP) được tỉnh quan tâm chỉ đạo triển khai thực hiện tích cực... Đến nay, tỉnh đã phân bổ 186,66 tỷ đồng từ nguồn vốn sự nghiệp của Trung ương hỗ trợ cho các địa phương và một số đơn vị cấp tỉnh triển khai thực hiện các mô hình phát triển sản xuất theo chuỗi liên kết giá trị.

Đồng chí Bí thư huyện ủy Quan Hóa phát biểu tại hội nghị.

Tổng huy động nguồn lực cho Chương trình mục tiêu Quốc gia XDNTM 56.394,141 tỷ đồng; trong đó, vốn ngân sách Trung ương 3.455,992 tỷ đồng, ngân sách tỉnh 733,303 tỷ đồng, ngân sách huyện 3.280,017 tỷ đồng, ngân sách xã 7.217,981 tỷ đồng, vốn lồng ghép các chương trình dự án 20.075,573 tỷ đồng, vốn tín dụng 6.787,873 tỷ đồng, vốn doanh nghiệp và HTX 2.868,896 tỷ đồng, vốn huy động cộng đồng dân cư 11.974,506 tỷ đồng (tiền mặt 7.313,715 tỷ đồng; tham gia ngày công lao động, hiến đất, vật liệu, đầu tư phát triển sản xuất và xây dựng, chỉnh trang nhà ở 4.660,791 tỷ đồng). Từ nguồn vốn, hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội khu vực nông thôn của tỉnh đã được đầu tư tương đối đồng bộ. Công tác giáo dục, y tế dự phòng và chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân được chú trọng.

Đồng chí Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Lộc phát biểu tại hội nghị.

Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, đô thị văn minh” gắn với phong trào thi đua “Chung sức XDNTM” được triển khai thực hiện sâu rộng và đạt được nhiều kết quả... Có 4 xã Vĩnh Thành (Vĩnh Lộc), Trường Sơn (Nông Cống), Phú Lộc (Hậu Lộc), Định Tân (Yên Định) hoàn thành 15 tiêu chí xã NTM nâng cao. Đã có 5 huyện Yên Định, Quảng Xương, Đông Sơn, Thọ Xuân, Vĩnh Lộc được công nhận đạt chuẩn NTM; TP Thanh Hóa đã được Hội đồng thẩm định Trung ương thẩm định, đang hoàn thiện thủ tục trình Thủ tướng Chính phủ Quyết định công nhận hoàn thành XDNTM; thị xã Bỉm Sơn đã có 100% số xã đạt chuẩn NTM.

Đồng chí Bí thư Đảng ủy xã Định Tân (Yên Định) phát biểu tại hội nghị.

Phát huy kết quả đạt được, thời gian tới, tỉnh tiếp tục quán triệt quan điểm: “Nông nghiệp, nông dân, nông thôn là chiến lược; XDNTM là căn bản; tái cơ cấu ngành nông nghiệp là then chốt; người nông dân là chủ thể”. XDNTM gắn với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. Phấn đấu năm 2020, có thêm ít nhất 30 xã, 2 huyện, 70 thôn, bản miền núi đạt chuẩn NTM, bình quân toàn tỉnh đạt 17,5 tiêu chí/xã. Phấn đấu có khoảng 15 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; có 2 xã, 3 thôn, bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.

Đại diện HTX Nông nghiệp Phú Lộc (Hậu Lộc) phát biểu tại hội nghị.

Triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) theo đề án được duyệt. Phấn đấu đến năm 2025, có thêm 5 huyện, 150 xã đạt chuẩn NTM (khoảng 86% số xã xây dựng NTM); bình quân toàn tỉnh đạt 18,5 tiêu chí/xã. Có khoảng 20% số xã đạt cuẩn NTM nâng cao; 5% số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Có khoảng 50% số thôn, bản miền núi đạt chuẩn NTM; hàng năm, mỗi huyện phấn đấu có ít nhất 1 thôn, bản NTM kiểu mẫu. Đến năm 2030, toàn tỉnh có từ 15 huyện trở lên và 100% số xã đạt chuẩn NTM; bình quân toàn tỉnh đạt 19 tiêu chí/xã, có 100% thôn bản miền núi đạt chuẩn NTM, khoảng 40% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 10% số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, mỗi huyện có ít nhất 5 thôn, bản NTM kiểu mẫu.

Đồng chí Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến Phát biểu tại hội nghị.

Sau ý kiến của các đại biểu, phát biểu tại hội nghị, đồng chí Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến, nhấn mạnh: Sau hơn 9 năm thực hiện Chương trình XDNTM, tỉnh Thanh Hóa đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong phát triển nông nghiệp, XDNTM; tạo chuyển biến sâu sắc trên tất cả các lĩnh vực, cảnh quan môi trường bảo đảm, thu nhập bình quân đầu người không ngừng được nâng lên, tỉ lệ hộ nghèo giảm mạnh. Thay mặt lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhiệt liệt biểu dương, chúc mừng thành tích tỉnh Thanh Hóa đạt được trong hơn 9 năm XDNTM. Đồng chí Thứ trưởng lưu ý tỉnh Thanh Hóa cần có giải pháp để khắc phục những tồn tại, hạn chế trong XDNTM thời gian tới. Để tiếp tục cùng cả nước chung sức XDNTM, thời gian tới, Thứ trưởng đề nghị tỉnh Thanh Hóa đẩy mạnh phản biện trong XDNTM, tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thi đua, gắn với đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ. Tỉnh tập trung chỉ đạo các huyện, các xã rà soát, hoàn thành kế hoạch XDNTM giai đoạn 2016-2020; kế hoạch, giải pháp giai đoạn 2021-2025. Tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng phát triển bền vững, phát triển kinh tế biển, phát triển lâm nghiệp. Tiếp tục hoàn thiện, nâng cao chất lượng các công trình kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn gắn với phát triển đô thị. Nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, y tế, văn hóa thể thao ở nông thôn; tham gia của người dân trong việc đấu tranh chống các tệ nạn xã hội, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Đồng chí Thứ trưởng Phùng Đức Tiến trao cờ, Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh.

Với thành tích đạt được thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia XDNTM, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đã trao Cờ thi đua, Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Văn phòng điều phối Chương trình XDNTM tỉnh vì đã có thành tích xuất sắc thực hiện phong trào thi đua “Cả nước chung sức XDNTM”. 4 tập thể được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Cờ thi đua; 91 tập thể, 116 hộ gia đình, 144 cá nhân, 6 doanh nghiệp được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua “Chung sức XDNTM” giai đoạn 2016 – 2020.

Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đình Xứng, trao cờ thi đua của Chủ tịch UBND tỉnh cho nhân dân và cán bộ huyện Hoằng Hóa, nhân dân và cán bộ xã Thành Hưng (Thạch Thành), nhân dân và cán bộ xã Xuân Phú (Thọ Xuân), nhân dân và cán bộ xã Phú Lộc (Hậu Lộc).

Các đồng chí Đỗ Minh Tuấn, Nguyễn Đức Quyền trao Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh cho các tập thể, cá nhân.

Đồng Bí thư Tỉnh ủy Trịnh Văn Chiến phát biểu kết luận hội nghị.

Phát biểu kết luận hội nghị, đồng Bí thư Tỉnh ủy Trịnh Văn Chiến thay mặt Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia tỉnh, nhấn mạnh: Qua hơn 9 năm thực hiện Chương trình XDNTM trên địa bàn tỉnh, đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần của người dân được nâng lên rõ rệt; bộ mặt nông thôn thay đổi lớn; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn nông thôn được bảo đảm. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của các cấp được nâng lên rõ rệt. Kết quả XDNTM còn khẳng định tỉnh Thanh Hóa có nhiều cách làm mới, năng động, sáng tạo. Đồng thời, thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Nghị quyết số 26, Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X về nông nghiệp, nông dân và nông thôn và hoàn thành vượt mức Nghị quyết đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII. Kết quả XDNTM còn đóng góp rất lớn, quan trọng cho thành tích, thành tựu của tỉnh Thanh Hóa đạt được trong hơn 9 năm qua. Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia tỉnh nhiệt liệt biểu dương, chúc mừng thành tích mà các cấp ủy Đảng, chính quyền, nhân dân các dân tộc của tỉnh đạt được trong XDNTM. Tuy nhiên, quá trình XDNTM trên địa bàn tỉnh còn bộc lộ những hạn chế cần sớm khắc phục trong thời gian tới. Đó là, một số cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương chưa quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, quyết liệt trong việc thực hiện XDNTM trên địa bàn. Một số địa phương chủ yếu quan tâm đến việc xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng, chưa chú ý đến phát triển sản xuất, xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống cho người dân. Sản xuất nông nghiệp thâm canh, ứng dụng khoa học kỹ thuật chưa được nhiều; doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn vẫn còn ít. Chất lượng các tiêu chí NTM ở nhiều địa phương chưa bền vững, nhất là tiêu chí về môi trường, an ninh trật tự. Một số địa phương trong quá trình triển khai XDNTM chưa thực sự dân chủ, chưa thực hiện đúng các quy định của Nhà nước về đầu tư xây dựng. Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới xác định nông nghiệp, nông dân, nông thôn là chiến lược, XDNTM là then chốt và XDNTM là quá trình thường xuyên, liên tục. Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy yêu cầu tất cả các cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các xã, thôn chưa đạt chuẩn NTM tập trung thực hiện các tiêu chí; các xã đã đạt chuẩn NTM tập trung củng cố, nâng cao các tiêu chí, xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu. Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quán triệt sâu rộng trong hệ thống chính trị về việc thực hiện các Nghị quyết, chủ trương XDNTM của Trung ương, của tỉnh. Kiện toàn lại tổ chức bộ máy trong tất cả các cơ quan, đơn vị, địa phương từ tỉnh đến cơ sở để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chương trình XDNTM. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để phát triển nông nghiệp, ngành nghề nông thôn; tập trung cao hơn nữa để thực hiện các tiêu chí văn hóa - xã hội, môi trường, an ninh trật tự nông thôn. Thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở; huy động các nguồn lực, nhất là những nhà hảo tâm, nhân dân để XDNTM. Triển khai thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) để góp phần XDNTM bền vững hơn. Các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể chính trị, xã hội căn cứ chức năng nhiệm vụ được giao tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình XDNTM trên địa bàn tỉnh.

Xuân Hùng