Nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo

Tiếp công dân, giải quyết kịp thời, có hiệu quả những bức xúc, kiến nghị chính đáng và khiếu nại, tố cáo (KN, TC) của công dân có ý nghĩa quan trọng. Thời gian qua, công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư KN, TC đã được cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm.

Công tác tiếp công dân định kỳ của lãnh đạo UBND tỉnh và cấp huyện, xã, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị hành chính Nhà nước được duy trì thực hiện đúng quy định pháp luật. Thông qua tiếp công dân đã giải thích, giải đáp chính sách pháp luật, hướng dẫn công dân chấp hành các quyết định, kết luận giải quyết KN, TC và thực hiện quyền KN, TC theo quy định; chỉ đạo giải quyết kịp thời theo thẩm quyền, đúng quy định đối với các KN, TC của công dân.

Tuy nhiên, qua công tác tiếp công dân, giải quyết KN, TC của các cơ quan hành chính Nhà nước, cho thấy trong thời gian qua tình hình KN, TC có những diễn biến phức tạp ở một số địa phương, nhất là ở các địa phương đang tập trung giải phóng mặt bằng (GPMB) thực hiện các dự án lớn như: Tĩnh Gia, Hoằng Hóa, Quảng Xương, thị xã Bỉm Sơn, TP Thanh Hóa, TP Sầm Sơn... Đáng chú ý là có những trường hợp đã giải quyết đúng chính sách pháp luật, hợp tình hợp lý, được kiểm tra, rà soát, đối thoại, trả lời đầy đủ và có văn bản chấm dứt thụ lý giải quyết vụ việc nhưng công dân vẫn tiếp tục gửi đơn khiếu kiện.

Số liệu thống kê 6 tháng đầu năm 2018 cho thấy các cơ quan hành chính Nhà nước trong tỉnh đã tiếp 4.275 lượt công dân (tăng 5,84% so với cùng kỳ năm 2017), trong đó tiếp thường xuyên 2.841 lượt người, tiếp định kỳ, đột xuất của lãnh đạo 1.434 lượt. Các cơ quan hành chính Nhà nước trên địa bàn đã tiếp nhận 4.446 đơn (tăng 59% so với cùng kỳ năm 2017). Số lượng đơn tiếp nhận tăng chủ yếu là do đơn trùng lắp, đơn gửi đến nhiều cấp, nhiều ngành; đơn đã được giải quyết đúng thẩm quyền nhưng công dân vẫn tiếp khiếu, tiếp tố, đơn không đủ điều kiện giải quyết và tăng do phát sinh đơn mới thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan hành chính Nhà nước.

Trong đó, số đơn không đủ điều kiện xử lý là 2.043 đơn; đơn đủ điều kiện xử lý là 2.403 đơn, gồm 950 đơn khiếu nại, 329 đơn tố cáo, 1.124 đơn kiến nghị, phản ánh.

Các vụ việc khiếu nại chủ yếu về lĩnh vực đất đai, liên quan đến thu hồi đất, bồi thường GPMB, công nhận và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tranh chấp đất đai, đòi lại đất cũ chiếm 74,2%; các nội dung khiếu nại đến chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, chính sách người có công, bình xét hộ nghèo chiếm 25,8%. Nội dung đơn tố cáo chủ yếu về các hành vi vi phạm quy chế dân chủ trong xây dựng nông thôn mới, không thực hiện nghiêm túc các quyết định xử lý, giải quyết của cấp có thẩm quyền, vi phạm nguyên tắc quản lý tài chính, đầu tư xây dựng đất đai của một số cán bộ chủ chốt cấp xã...

Kết quả xử lý, các cơ quan chức năng đã ban hành 712 văn bản chuyển đơn đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết; 383 văn bản chỉ đạo, đôn đốc các cơ quan giải quyết đơn theo thẩm quyền; 476 văn bản hướng dẫn, trả lời công dân, cơ quan chuyển đơn và báo cáo kết quả giải quyết vụ việc; giao xác minh, kiến nghị biện pháp giải quyết KN, TC thuộc thẩm quyền của cơ quan hành chính Nhà nước 416/2.403 đơn (chiếm 17,3%), trong đó có 359 đơn khiếu nại (tăng 76,8% so với cùng kỳ năm 2017), 57 đơn tố cáo, tăng 22 đơn (tăng 62,8% so với cùng kỳ năm 2017). Về khiếu nại, đã giải quyết 316/359 vụ việc (đạt 88%); đã giải quyết 50/57 đơn tố cáo (đạt 87%), các vụ KN, TC còn lại đang được tiến hành xác minh, giải quyết.

Tuy nhiên, trong số các nội dung khiếu nại, khiếu nại đúng chỉ chiếm 16%, khiếu nại sai là 77%, khiếu nại có đúng có sai là 7%. Về nội dung tố cáo, tố cáo đúng chỉ có 4%, tố cáo sai 66%, tố cáo có đúng có sai 30%.

Qua giải quyết khiếu nại đã trả lại cho công dân 904 triệu đồng và 19.359 m2 đất, đã ban hành 164/176 quyết định giải quyết (đạt 93,2%). Qua giải quyết tố cáo, đã thu hồi về cho Nhà nước 600 m2 đất, 33 triệu đồng, trả lại cho công dân 157 triệu đồng.

Nhìn chung việc giải quyết KN, TC và tổ chức thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật, kết quả xử lý tố cáo của các cơ quan, đơn vị có liên quan là nghiêm túc, kịp thời. Qua đánh giá của Thanh tra Chính phủ, đến nay tỉnh Thanh Hóa không còn vụ việc tồn đọng, phức tạp, kéo dài.

Qua công tác thanh tra, kiểm tra, cho thấy công tác tiếp công dân ở một số đơn vị cấp xã, huyện chưa gắn việc hướng dẫn đôn đốc giải quyết đơn thư, việc phân loại, xử lý đơn, xác định thẩm quyền thực hiện trình tự thủ tục giải quyết đối với một số vụ việc chưa đầy đủ, thiếu chính xác; một số trường hợp chưa quan tâm đến công tác đối thoại, hòa giải. Một số trường hợp giải quyết cứng nhắc, vẫn còn vụ việc chưa thực hiện kịp thời, nghiêm túc dẫn đến công dân tiếp khiếu. Bên cạnh đó, do cơ chế chính sách pháp luật liên quan đến đất đai, bồi thường GPMB và tái định cư còn nhiều bất cập, hồ sơ quản lý địa chính và nguồn gốc sử dụng đất trước đây thể hiện không đầy đủ, bị thất lạc, phát sinh tranh chấp; việc thực hiện các trình tự, thủ tục GPMB, kiểm kê, xác định diện tích, nguồn gốc đất có nơi thiếu chính xác, chưa bảo đảm công khai, minh bạch... dẫn đến phát sinh KN, TC.

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư KN, TC, Chủ tịch UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo thủ trưởng các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị, chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố, các phường, xã, thị trấn phải thường xuyên quan tâm, thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong việc tiếp công dân, giải quyết KN, TC. Tăng cường công tác quản lý Nhà nước về đất đai, đầu tư xây dựng, tài chính, ngân sách, kiểm kê, bồi thường GPMB, hỗ trợ tái định cư... Quá trình giải quyết đơn thư KNTC cần coi trọng đối thoại, hòa giải, thấu tình đạt lý. Tăng cường phối hợp giữa các ngành trong giải quyết các vụ việc KN, TC phức tạp. Thường xuyên kiểm tra đôn đốc thực hiện các quyết định giải quyết KN, TC, các văn bản xử lý tố cáo và các kết luận thanh tra đã có hiệu lực pháp luật.