Ban Văn hóa - Xã hội tăng cường công tác giám sát hoạt động thiết chế văn hóa, thể thao

Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh thực hiện giám sát hoạt động tại thư viện huyện Tĩnh Gia.

Trong những năm qua, các cấp chính quyền từ tỉnh đến cơ sở đã quan tâm xây dựng, quản lý, khai thác và sử dụng hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao (VHTT) cơ sở, góp phần tích cực xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, rèn luyện thể chất của nhân dân các dân tộc trong tỉnh.

Thực hiện chương trình giám sát của HĐND tỉnh năm 2019, Thường trực HĐND tỉnh đã chỉ đạo Ban Văn hóa - Xã hội (VH-XH) HĐND tỉnh tiến hành giám sát chuyên đề về công tác quản lý Nhà nước và tổ chức hoạt động trong thiết chế VHTT trên địa bàn tỉnh từ năm 2015 đến nay. Qua xem xét báo cáo và làm việc trực tiếp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND các huyện: Quan Sơn, Yên Định, Thiệu Hóa, Thọ Xuân, Triệu Sơn, Nông Cống, Đông Sơn, Nga Sơn, Hà Trung, Hoằng Hóa, Quảng Xương, Tĩnh Gia, thị xã Bỉm Sơn, TP Sầm Sơn và TP Thanh Hóa; khảo sát trực tiếp tại 50 nhà văn hóa, sân thể thao thôn, bản, khu phố trong tỉnh, Ban VH – XH nhận thấy, công tác quy hoạch và quản lý Nhà nước về quy hoạch các thiết chế VHTT trên địa bàn tỉnh được thực hiện nghiêm túc, không để xảy ra tình trạng đến mức vi phạm quy hoạch phải xử lý hoặc công dân phản ánh, khiếu kiện. Các huyện làm tốt công tác quy hoạch, hầu hết các thiết chế VHTT cấp huyện, xã, thôn trên địa bàn tỉnh được đầu tư gắn với Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2016 - 2020 và xây dựng đô thị; nguồn vốn thực hiện đầu tư từ nguồn ngân sách và nguồn xã hội hóa. Hệ thống thiết chế văn hóa cấp huyện cơ bản hoàn thiện; cấp xã từng bước được đầu tư xây dựng, các sân vận động, trung tâm văn hóa xã, nhà văn hóa - khu thể thao thôn, các điểm vui chơi, tập luyện, hệ thống truyền thanh được nâng cấp, cải tạo. Nhiều huyện đẩy mạnh công tác xã hội hóa trong việc xây dựng các nhà tập luyện và thi đấu thể thao tại các trường học, cơ quan, đơn vị, các thôn, khu dân cư. Các hoạt động VHTT hướng mạnh về cơ sở nhằm huy động đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia, tạo điều kiện thuận lợi thu hút xã hội hóa các hoạt động VHTT trên địa bàn. Hiện trên địa bàn toàn tỉnh đã xây mới và cải tạo, nâng cấp 152 công trình VHTT cấp xã (85 hội trường đa năng, 55 trung tâm thi đấu thể thao, 12 trung tâm VHTT) với tổng kinh phí trên 768 tỷ đồng, trong đó, nguồn ngân sách là 684 tỷ đồng, nguồn xã hội hóa trên 84 tỷ đồng. Ngoài chính sách hỗ trợ đầu tư của tỉnh, có 6/27 đơn vị huyện đã ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ xây dựng nhà văn hóa, khu thể thao, trong đó: TP Thanh Hóa hỗ trợ 55 triệu đồng/nhà văn hóa phố, 100 triệu đồng/nhà văn hóa thôn; huyện Thiệu Hóa hỗ trợ 500 triệu đồng/trung tâm VHTT xã và 100 triệu đồng/nhà văn hóa thôn; huyện Đông Sơn hỗ trợ 100 triệu đồng/nhà văn hóa; huyện Nông cống hỗ trợ 200 triệu đồng/trung tâm VHTT xã và 50 triệu đồng/nhà văn hóa; huyện Hà Trung hỗ trợ 300 triệu đồng/trung tâm văn hóa xã, 100 triệu đồng/nhà văn hóa thôn; huyện Quảng Xương hỗ trợ 100 triệu đồng/nhà văn hóa thôn... Các thôn đã tiến hành xây mới và cải tạo sửa chữa, nâng cấp 1.552 nhà văn hóa - sân thể thao với tổng kinh phí 776 tỷ đồng, trong đó: Nguồn ngân sách các cấp đầu tư 232,8 tỷ đồng, nguồn xã hội hóa 543,2 tỷ đồng.

Tuy nhiên, qua kiểm tra, Ban VH-XH đã phát hiện và kịp thời kiến nghị một số địa phương xử lý chấn chỉnh các vi phạm trong tổ chức hoạt động và quản lý nhà văn hóa cấp thôn, như: Cho các tổ chức, cá nhân sử dụng bán hàng đa cấp, thuê mặt bằng kinh doanh, treo băng zôn quảng cáo các hoạt động bán hàng, cho các cơ sở kinh doanh dịch vụ, thẩm mỹ thuê. Việc ban hành các văn bản chỉ đạo, tổ chức thực hiện quy hoạch; công tác quản lý, tổ chức hoạt động tại các thiết chế VHTT cơ sở trên địa bàn tỉnh chưa được chính quyền các cấp quan tâm đúng mức, chưa có sự thống nhất đồng bộ theo quy định; công tác thanh tra, kiểm tra theo chức năng quản lý của các cấp chưa được thực hiện thường xuyên, một số sai phạm trong các thiết chế VHTT cơ sở chưa kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và xử lý. Công tác hướng dẫn nghiệp vụ của cấp trên cho cấp dưới chưa được thực hiện thường xuyên, hiệu quả thấp, nhiều năm không có sự đổi mới nên chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển VH-XH hiện nay.

Trước những tồn tại, hạn chế đã được chỉ ra, Ban VH-XH đã có những đề xuất, kiến nghị UBND tỉnh tập trung lãnh đạo các sở, ngành, các địa phương tập trung giải quyết để hoàn thiện xây dựng quy hoạch và thực hiện quy hoạch phát triển hệ thống thiết chế VHTT cơ sở trên địa bàn tỉnh. Trong đó, UBND tỉnh sớm rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn chỉnh những văn bản đã ban hành nhưng trong quá trình triển khai bộc lộ một số hạn chế, bất cập; tăng cường nghiên cứu, ban hành văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc xây dựng thiết chế VHTT phù hợp với địa bàn, phong tục tập quán, truyền thống văn hóa, đáp ứng nhu cầu, lợi ích của người dân. Tăng cường chỉ đạo công tác thanh tra, kiểm tra việc đầu tư xây dựng và hoạt động tại thiết chế VHTT cơ sở, kịp thời ngăn ngừa những sai phạm trong lĩnh vực kinh doanh dịch vụ tại các thiết chế VHTT góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước, đáp ứng mục tiêu phát triển văn hóa của tỉnh đã đề ra. Chỉ đạo cấp huyện quy hoạch quỹ đất, cân đối bố trí nguồn ngân sách và huy động các nguồn hợp pháp khác triển khai xây dựng nhà văn hóa lao động, nhà văn hóa thiếu nhi; dành quỹ đất trong các khu công nghiệp, khu chế xuất để xây dựng trung tâm VHTT phục vụ công nhân, người lao động. UBND tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các ngành, địa phương giải quyết những nội dung liên quan đến thiết chế VHTT cấp xã, thôn sau sáp nhập. Sớm có chủ trương xử lý nhà văn hóa sau sáp nhập nằm ở vị trí không thuận tiện, diện tích hẹp, cơ sở vật chất xuống cấp không đảm bảo cho hoạt động của nhân dân. Đối với nhà văn hóa nằm ở vị trí phù hợp thuận lợi cho sinh hoạt của thôn mới, song về điều kiện trang thiết bị không đảm bảo thì có chính sách hỗ trợ cho việc cải tạo, nâng cấp đảm bảo cho sinh hoạt thôn mới.

Minh Hiếu