Tinh gọn bộ máy: Nhìn từ việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn tỉnh

Bài cuối: Phải làm thật tốt công tác tư tưởng, tạo sự đồng thuận cao

Sở Nội vụ tập huấn nghiệp vụ về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn tỉnh. Ảnh: Việt Linh

Chỉ đạo tại hội nghị triển khai kế hoạch sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn tỉnh do UBND tỉnh tổ chức ngày 20-3-2019, đồng chí Trịnh Văn Chiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, nhấn mạnh: Việc sắp xếp, sáp nhập xã, phường, thị trấn là việc lớn, khó và phức tạp. Các cấp ủy, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể phải làm thật tốt công tác tư tưởng, thảo luận, lấy ý kiến nhân dân thật kỹ về tên gọi mới của các xã khi sáp nhập, xử lý thật tốt vấn đề tài sản, trụ sở làm việc, công tác cán bộ ở các đơn vị thực hiện sáp nhập.

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh yêu cầu phải huy động sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ, tích cực của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến xã. Các cấp ủy, tổ chức đảng, các sở, ngành, địa phương cần quán triệt đầy đủ, sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch của Trung ương, của tỉnh để lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện phù hợp với đặc điểm tình hình của đơn vị mình, xây dựng kế hoạch theo đúng tiến độ, yêu cầu Trung ương và tỉnh đã đề ra. Phải hết sức khẩn trương vì thời gian rất ngặt, nhưng bảo đảm kế hoạch được thực hiện khả thi, hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Đồng chí đặc biệt lưu ý: Việc sáp nhập xã, thị trấn có ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý, tình cảm, quyền lợi của cán bộ, đảng viên và nhân dân các đơn vị tiến hành sáp nhập. Vì vậy, cấp ủy, chính quyền các huyện, thị xã, thành phố có đơn vị triển khai sáp nhập phải nhận thức đầy đủ, sâu sắc để có các giải pháp bảo đảm quyền lợi, chế độ chính sách cho cán bộ nơi thực hiện sáp nhập và thực hiện theo đúng quy định. Việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy các đơn vị hành chính cấp xã đòi hỏi quyết tâm chính trị cao nhất của toàn hệ thống chính trị. Nếu triển khai thuận lợi, sẽ là cơ sở để triển khai sớm việc sáp nhập cấp huyện.

Ghi nhận tại hội nghị triển khai kế hoạch sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn TP Thanh Hóa, chúng tôi thấy lãnh đạo các xã nằm trong diện sáp nhập hoàn toàn thống nhất với phương án và kế hoạch UBND TP Thanh Hóa xây dựng. Bên cạnh đó lãnh đạo các địa phương cũng đề nghị: Trong quá trình thực hiện, công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện phải quyết liệt, đồng bộ. Công tác tuyên truyền cần được đẩy mạnh để nhân dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa, sự cần thiết của việc sáp nhập, tạo sự đồng thuận trong triển khai thực hiện. Quan tâm đến việc luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ, công chức của các địa phương. Đối với 2 xã Hoằng Anh và Hoằng Long, TP Thanh Hóa cần sớm quy hoạch đường giao thông để nhân dân 2 xã đi lại được thuận tiện.

Đồng chí Lê Anh Xuân, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Thanh Hóa đã yêu cầu cấp ủy, chính quyền các xã, phường phải thực hiện nghiêm chủ trương về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, huy động MTTQ và các đoàn thể vào cuộc đồng bộ để hoàn thành nhiệm vụ. Triển khai sâu rộng các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch của Trung ương, của tỉnh và thành phố đến mọi người dân, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn, không để xảy ra các điểm nóng. Cùng với đó, phải nắm rõ, nắm chắc tình hình nhân dân, bảo đảm đời sống nhân dân ổn định, không để ảnh hưởng đến phát triển sản xuất, kinh doanh của nhân dân.

Trao đổi với phóng viên, đồng chí Nguyễn Xuân Hải, Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy Thọ Xuân cho biết quá trình triển khai các phương án sáp nhập xã, về cơ bản các đơn vị đều thống nhất với phương án UBND huyện thông qua. Trước đây, khi dự thảo lần 1 sáp nhập xã Xuân Yên với các xã Thọ Thắng, Xuân Lập, qua nắm bắt dư luận, một số ý kiến nhân dân chưa đồng tình, sau đó huyện điều chỉnh lại phương án: Xuân Yên với Phú Yên; Xuân Lập với Thọ Thắng thì cơ bản cán bộ, nhân dân đều thống nhất. Khi dự thảo phương án sáp nhập xã Thọ Minh và xã Xuân Châu, lãnh đạo xã Xuân Châu đồng tình, tuy nhiên cũng có băn khoăn về phân loại xã miền núi sau khi sáp nhập. Sau khi được lãnh đạo huyện giải thích, xã Xuân Châu đã thống nhất với phương án và đề nghị huyện quan tâm, hỗ trợ trong quá trình thực hiện. Để tạo sự đồng thuận về tư tưởng, nhận thức, hành động từ trong hệ thống chính trị đến toàn thể xã hội, huyện đã triển khai các văn bản chỉ đạo đến toàn thể cán bộ chủ chốt của huyện và 41 xã, thị trấn trên địa bàn. Thống nhất phương án sáp nhập đã báo cáo tại hội nghị cán bộ chủ chốt toàn huyện để các đơn vị triển khai thực hiện. Chỉ đạo đài truyền thanh huyện và ngành văn hóa tăng cường thông tin, tuyên truyền bằng nhiều hình thức về nội dung, lộ trình, cách thức thực hiện việc sắp xếp các đơn vị hành chính trên địa bàn huyện để cán bộ, đảng viên, nhân dân nắm rõ. Quá trình triển khai sáp nhập thôn, tổ dân phố theo Nghị quyết số 18 thời gian qua cũng có những khó khăn ban đầu, nhưng đã có sự đồng thuận cao của cán bộ, nhân dân nên kết quả đạt được rất tích cực, là tiền đề quan trọng để triển khai công tác sắp xếp các đơn vị hành chính xã trên địa bàn đạt kết quả tốt.

Bám sát Chỉ thị số 20–CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Kế hoạch số 58/KH-UBND của UBND tỉnh, các ban, sở, ngành, địa phương theo nhiệm vụ được phân công đang triển khai các bước theo trình tự với tinh thần khẩn trương, bảo đảm tiến độ thời gian, dự thảo các văn bản tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh trong việc hướng dẫn chỉ đạo xây dựng phương án sắp xếp, tổ chức bộ máy, cán bộ; hướng dẫn việc sắp xếp, kiện toàn các tổ chức đảng, tiếp nhận đảng viên sau khi sáp nhập các xã; phương án tiếp nhận, bàn giao, sử dụng trụ sở làm việc, tài sản, cơ sở vật chất, nguồn kinh phí... của các xã thuộc diện phải sắp xếp theo quy định. Hướng dẫn về quản lý hồ sơ, đất đai. Điều chỉnh đề án sắp xếp các trường sau khi hoàn thành việc sáp nhập xã. Phương án sắp xếp các trạm y tế xã. Chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện danh mục vị trí việc làm, làm cơ sở để cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, lao động và xây dựng lộ trình thực hiện tinh giản biên chế, giảm số lượng cấp phó tại các xã sau khi sáp nhập. Xây dựng dự thảo chế độ, chính sách nhằm hỗ trợ thêm đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động dôi dư khi thực hiện sắp xếp. Dự thảo các văn bản hướng dẫn chính quyền các cấp triển khai và tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân trong việc thực hiện thủ tục chuyển đổi các loại giấy tờ liên quan đến nhân thân hoặc liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh khi thực hiện việc chuyển đổi do thay đổi đơn vị hành chính...

Ban chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn tỉnh đã tổ chức các hội nghị giao ban thường xuyên nắm bắt tiến độ, tình hình, cho ý kiến tháo gỡ kịp thời những vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai. Là cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh trong việc xây dựng các kế hoạch, phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, đến nay Sở Nội vụ đã ban hành các công văn trong đó nêu rõ trình tự thủ tục, cách làm và mẫu hóa thành các đề cương, biểu mẫu. Qua theo dõi của Sở Nội vụ cho thấy, nhiều huyện, thị xã, thành phố đã chủ động, khẩn trương thực hiện các bước xây dựng đề án để cán bộ, nhân dân tham gia ý kiến, từ đó tạo sự đồng thuận trước khi tổ chức lấy ý kiến cử tri. Tại buổi tập huấn nghiệp vụ sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã cho UBND các huyện, thị xã, thành phố, lãnh đạo Sở Nội vụ cũng lưu ý các địa phương cần thực hiện theo đúng các bảng, mẫu do sở đã hướng dẫn. Bước quan trọng nhất là xây dựng đề án. Không cứng nhắc khi sáp nhập các xã vào thị trấn để bảo đảm tỷ lệ đô thị hóa. Chú ý các mốc thời gian quan trọng theo kế hoạch, đó là xây dựng đề án chi tiết nhập, điều chỉnh, thành lập đơn vị hành chính cấp xã hoàn thành trước ngày 15-5-2019; tổ chức lấy ý kiến cử tri về đề án nhập, điều chỉnh, thành lập đơn vị hành chính cấp xã hoàn thành trước ngày 31-5-2019; HĐND cấp xã, huyện, thông qua đề án nhập, điều chỉnh, thành lập đơn vị hành chính trước ngày 10-6, hoàn chỉnh hồ sơ, báo cáo UBND tỉnh tại phiên họp thường kỳ tháng 6-2019. Trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy cho ý kiến, HĐND tỉnh thông qua đề án nhập, điều chỉnh, thành lập đơn vị hành chính cấp xã tại kỳ họp giữa năm 2019. Trình Bộ Nội vụ thẩm định hồ sơ sắp xếp đơn vị hành chính trên địa bàn tỉnh vào cuối quý II, đầu quý III – 2019. Công bố nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan, đơn vị sau khi sắp xếp, thành lập đơn vị hành chính từ ngày 1-12-2019.

Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã là bước đi tiếp theo trong lộ trình thực hiện Nghị quyết số 18–NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Năm 2018, thực hiện sáp nhập thôn, tổ dân phố theo tinh thần Nghị quyết 18, toàn tỉnh đã giảm từ 5.971 thôn, tổ dân phố, xuống còn 4.393 thôn, tổ dân phố (giảm 1.578), theo đó giảm tương ứng 9.468 cán bộ không chuyên trách thôn, bản, tổ dân phố. Cùng với đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo xây dựng phương án rà soát, sắp xếp lại các phòng và tương đương trực thuộc các cơ quan chuyên trách tham mưu giúp việc Tỉnh ủy; kiện toàn, sắp xếp, tổ chức lại các cơ quan hành chính Nhà nước, các đơn vị sự nghiệp công lập. UBND tỉnh đã phê duyệt phương án tự chủ cho các bệnh viện công lập của tỉnh giai đoạn 2018-2020; sắp xếp các trường THPT, THCS, tiểu học theo Kế hoạch phát triển sự nghiệp giáo dục năm học 2018-2019. Đã thực hiện một số mô hình thí điểm, nhất thể hóa, kiêm nhiệm một số chức danh: Bố trí đồng chí thường vụ trưởng ban dân vận đồng thời làm chủ tịch MTTQ ở những nơi có điều kiện; bố trí trưởng ban tuyên giáo đồng thời là giám đốc trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện...

Kết quả bước đầu từ công tác sắp xếp lại thôn, tổ dân phố, sắp xếp lại tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thời gian qua đã có những tác động tích cực, góp phần tinh giản biên chế, tiết kiệm và sử dụng ngân sách hiệu quả hơn, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức ngày càng chuyên nghiệp, bộ máy của hệ thống chính trị hoạt động ngày càng hiệu lực, hiệu quả. Đây là tiền đề quan trọng để Thanh Hóa cùng với cả nước thực hiện sắp xếp lại đơn vị hành chính các cấp đạt được mục đích, yêu cầu và lộ trình đề ra trong năm 2019 và các năm tiếp theo.

Việt Linh và Lê Phượng