Bài 2: Xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, lãng phí

Trong thời gian qua, Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa đã lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN), lãng phí”. Công tác PCTN, lãng phí có nhiều chuyển biến rõ nét, qua đó củng cố niềm tin của nhân dân vào quyết tâm chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước ta.

Cán bộ xã Yên Lâm (Yên Định) thường xuyên thăm, kiểm tra đồng ruộng.

Làm rõ những hành vi sai phạm

Để có thể “rút ruột” hàng trăm triệu đồng từ ngân sách Nhà nước, ông Nguyễn Hữu Tuấn, nguyên Chủ tịch UBND xã Hoằng Hải (Hoằng Hóa) đã cấu kết với cán bộ cấp dưới lập chứng từ khống, gây ra hàng loạt các sai phạm trong lĩnh vực thu chi ngân sách, việc xét giao đất ở. Tại biên bản kết luận của đoàn thanh tra huyện Hoằng Hóa trong thu chi ngân sách, xây dựng cơ bản và thực hiện chính sách an sinh xã hội tại xã Hoằng Hải, đơn vị này đã phát hiện ra 12 sai phạm với tổng số tiền phải thu hồi là trên 530 triệu đồng. Trong đó, có một số sai phạm nghiêm trọng như lợi dụng chức vụ, quyền hạn và danh nghĩa tập thể để vay 586 triệu đồng của Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng thương mại Anh Thế, sử dụng vào mục đích cá nhân; dựng chứng từ khống chi hỗ trợ xây dựng nhà văn hóa cho 4 thôn (mỗi thôn 50 triệu đồng) nhưng trên thực tế số tiền 200 triệu đồng đã được ông Tuấn và cán bộ cấp dưới bỏ túi riêng; lập hồ sơ giả tháo dỡ nhà UBND xã (cũ) và nhà văn hóa thôn Trung Thượng để rút tiền ngân sách hơn 200 triệu đồng... Từ những sai phạm nêu trên Chủ tịch UBND huyện Hoằng Hóa đã ra Quyết định số 246/QĐ-UBND kỷ luật cách chức chủ tịch UBND xã đối với ông Nguyễn Hữu Tuấn. Ngày 14-5-2018, Phòng Cảnh sát Kinh tế, Công an tỉnh đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Nguyễn Hữu Tuấn, nguyên Chủ tịch UBND xã Hoằng Hải và Phạm Thị Thu, nguyên cán bộ kế toán ngân sách xã Hoằng Hải.

Trong thời gian giữ chức Chủ tịch UBND xã Hà Ninh (Hà Trung), ông Phạm Văn Khá đã “phối hợp” cùng cán bộ địa chính xã, hợp thức các lô đất và bán trái thẩm quyền. Đơn cử, tháng 12-2011, ông Khá đã ký hợp đồng cho thuê đất đối với hộ ông Nguyễn Ngọc Thái (thôn Nghe Đỏ) tại thửa số 7, tờ bản đồ 23 và đối với hộ ông Nguyễn Hải Dương (xóm 5) vào tháng 2-2015. Cả hai thửa đất được ký hợp đồng đều nằm dưới hành lang đường điện. Ngoài ra, ông Khá còn hợp thức hồ sơ 2 lô đất khác của nhà ông Hoàng Văn Minh và ông Nguyễn Ngọc Tiến (với diện tích gần 1.000m2) để tránh nộp thuế đất. Trước những sai phạm trên, ngày 8-6-2018, Công an huyện Hà Trung đã ra quyết định khởi tố vụ án, đến ngày 12-6-2018, ra quyết định khởi tố 2 bị can gồm Phạm Văn Khá, nguyên Chủ tịch UBND xã Hà Ninh và Đăng Văn Lương, nguyên công chức địa chính xã Hà Ninh về hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ, lập hồ sơ giả làm thay đổi nguồn gốc đất để giảm thuế phải nộp, gây thiệt hại cho Nhà nước 80 triệu đồng.

Gần đây nhất, Phòng Cảnh sát Kinh tế, Công an tỉnh đã khởi tố vụ án lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra tại xã Đông Lĩnh (TP Thanh Hóa). Qua điều tra, bước đầu xác định trong các năm 2014, 2015, 2016 một số cán bộ của UBND xã Đông Lĩnh đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn có hành vi lập chứng từ khống chi phí quản lý, bảo vệ rừng không đúng thực tế để quyết toán tiền ngân sách do UBND thành phố cấp hỗ trợ, sau đó sử dụng kinh phí chi không đúng chế độ, sai mục đích, gây thiệt hại hơn 330 triệu đồng.

Những “chiếc gương” cảnh tỉnh

Trong quá trình hoạt động từ cuối năm 2010 đến cuối năm 2013, Nguyễn Hữu Nha, Giám đốc Quỹ tín dụng nhân dân (TDND) Hoằng Đồng (Hoằng Hóa) đã quyết định và chỉ đạo cho 3 cá nhân đứng tên doanh nghiệp và 1 cá nhân ngoài địa bàn, không phải là thành viên quỹ tín dụng vay vốn trái quy định của pháp luật; cho vay quá giới hạn. Sau đó, Nguyễn Hữu Nha chỉ đạo Nguyễn Thị Lý, Lê Thị Quơ là thủ quỹ chi tiền cho khách hàng vay không có hồ sơ, chứng từ hợp lệ, rồi ký và hạch toán không phiếu chi trên cơ sở hồ sơ cho vay lập khống vào hồ sơ quỹ để đối phó với cơ quan chức năng; giao cho Nguyễn Hữu Thạch, kế toán lập khống hồ sơ vay vốn nhằm hợp lý hóa các khoản cho vay; giao cho Hoàng Ngọc Phong, trưởng ban kiểm soát hàng ngày lập bảng kê khai tính lãi và biên bản đối chiếu công nợ, đôn đốc, thu hồi nợ, lãi các món vay trái quy định pháp luật. Phùng Tiến Quân, kế toán trưởng lợi dụng nhiệm vụ được giao đã có hành vi nói dối giám đốc; ký mạo chữ ký của thủ quỹ trên sổ tiền gửi tiết kiệm, nhận tiền gửi tiết kiệm không nhập quỹ; nhận tiền gửi tiết kiệm của 9 khách hàng không nộp về Quỹ TDND Hoằng Đồng, chiếm đoạt tổng số tiền trên 753 triệu đồng. Đầu năm 2017, Tòa án Nhân dân (TAND) tỉnh đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với 6 bị cáo có tên trên về tội “vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động tín dụng đen” và “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Kết thúc phiên tòa, hội đồng xét xử tuyên phạt bị cáo Nguyễn Hữu Nha 13 năm tù; Nguyễn Thị Lý 5 năm tù; Nguyễn Hữu Thạch 5 năm 6 tháng tù; Hoàng Ngọc Phong 6 năm tù; Lê Thị Quơ 36 tháng tù cho hưởng án treo; Phùng Tiến Quân 8 năm tù.

Từ năm 2013 đến tháng 3-2015, do ngân sách xã thiếu tiền chi cho các hoạt động của xã, Nguyễn Văn Sỹ, Chủ tịch UBND xã Định Liên (Yên Định) lúc bấy giờ đã chỉ đạo cán bộ UBND xã đi vay tiền có trả lãi vay, gây thiệt hại trên 278 triệu đồng; chỉ đạo việc thu tiền bồi thường giải phóng mặt bằng không nộp kho bạc, lập khống chứng từ chi trả tiền xây dựng đường giao thông nội đồng cho Công ty TNHH Phương Nam, lập khống thủ tục ghi thu, ghi chi cho kho bạc để quyết toán, gây thiệt hại trên 817 triệu đồng; duyệt chi trả tiền điện thoại cho cá nhân sai chế độ, gây thiệt hại trên 4 triệu đồng; chi trả vượt quyết toán công trình xây dựng nhà văn hóa thôn 6, gây thiệt hại gần 37 triệu đồng. Với chức vụ kế toán trưởng xã Định Liên, Lưu Anh Tuấn là người tham mưu nhờ các cá nhân đi vay, vay tiền các cá nhân để cân đối ngân sách và tham mưu lấy tiền ngân sách trả lãi vay gây thiệt hại trên 333 triệu đồng. Ngoài ra, Lưu Anh Tuấn còn tham mưu việc thu tiền bồi thường giải phóng mặt bằng không nộp kho bạc, lập khống chứng từ chi trả đường giao thông nội đồng... Tổng thiệt hại trên 1,1 tỷ đồng. Đầu năm 2018, TAND tỉnh mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với Nguyên Văn Sỹ và Lưu Anh Tuấn về tội “cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”. Từ chứng cứ và lời khai tại tòa, hội đồng xét xử tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Sỹ 3 năm 6 tháng tù, Lưu Anh Tuấn 3 năm tù...

Đây chỉ là 2 trong số những vụ án tham nhũng được TAND hai cấp trong tỉnh thụ lý, xét xử trong thời gian gần đây. Thống kê sơ bộ thì đối tượng bị truy tố, xét xử trong các vụ án này tuy đa dạng về chức danh, nghề nghiệp (bí thư đảng ủy xã, chủ tịch UBND xã, bí thư chi bộ, trưởng thôn, phó trưởng thôn, giám đốc HTX, kế toán, thủ quỹ, công chức địa chính xã...) song đều có điểm chung giống nhau – là những người được giao nhiệm vụ, công vụ và có quyền hạn khi thực hiện nhiệm vụ, công vụ đó. Điều đáng buồn hơn nữa, số các đối tượng bị truy tố, xét xử này là đảng viên, thậm chí là cấp ủy, bí thư chi bộ, bí thư đảng ủy.

Những việc cần làm ngay

Thời gian qua, Tỉnh ủy Thanh Hóa đã lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành triển khai thực hiện nghiêm các chủ trương của Đảng, pháp luật Nhà nước về PCTN. Tập trung xây dựng, hoàn chỉnh các quy chế, quy định, các thể chế quản lý Nhà nước trên các lĩnh vực, bảo đảm công khai minh bạch, đặc biệt là trong quản lý kinh tế, ngân sách, đầu tư, tài sản công, tổ chức cán bộ... để phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng. Chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường thanh tra, kiểm tra, điều tra, phát hiện, xử lý các hành vi tham nhũng trước pháp luật; rà soát đưa một số vụ án tham nhũng phức tạp vào diện Ban Thường vụ, Thường trực Tỉnh ủy chỉ đạo giải quyết; đẩy nhanh tiến độ điều tra, xử lý các vụ án tham nhũng đang trong quá trình giải quyết. Trong 3 năm (2016- 2018) đã khởi tố, điều tra 60 vụ, 93 bị can về tội tham nhũng và kinh tế. Trong đó, có 1 phó chủ tịch UBND huyện; 7 chủ tịch và phó chủ tịch UBND xã, 2 công chức Nhà nước; 15 công chức xã... đã đưa ra xét xử 38 vụ với 66 bị cáo. Việc xử lý trong các vụ việc này chính là một hành động cụ thể, là thông điệp mạnh mẽ và quyết liệt của Thanh Hóa trong công tác PCTN. Tỉnh đã quyết liệt chỉ đạo tăng cường phát hiện, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, lãng phí, kinh tế xảy ra ở địa phương, được nhân dân và dư luận đồng tình, đánh giá cao.

Để nâng cao hiệu quả công tác PCTN, lãng phí, thực hành tiết kiệm, chỉ rõ những vi phạm, trong thời gian tới, cấp ủy, tổ chức đảng tiếp tục đổi mới, triển khai thực hiện toàn diện các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo quy định của Điều lệ Đảng. Đẩy mạnh kiểm tra, giám sát việc thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, nhất là việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị (khóa XII) về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Đồng thời, cũng kiên quyết xử lý nghiêm minh “đúng người, đúng việc”, “không có ngoại lệ, không có vùng cấm, vùng trống” đối với các sai phạm, đặc biệt là đối với các vụ, việc gây bức xúc trong dư luận nhằm củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng. Tăng cường theo dõi, chỉ đạo việc kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật trong Đảng đối với tổ chức đảng cấp dưới, tránh tình trạng nể nang, né tránh, bao che sai phạm, “nhẹ trên, nặng dưới”; tập trung giải quyết dứt điểm các vụ việc nổi cộm, tồn tại kéo dài. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng; đẩy nhanh tiến độ xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng kinh tế đang trong quá trình giải quyết. Rà soát các cuộc thanh tra kinh tế - xã hội và xử lý sau kết luận thanh tra để chỉ đạo giải quyết dứt điểm, đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Từ đó giữ nghiêm kỷ luật Đảng, góp phần xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, củng cố niềm tin của dân với Đảng.