Wasington hủy bỏ Hiệp ước Hữu nghị với Iran

Phát biểu sau khi Tòa án Công lý quốc tế (ICJ) tại La Haye (Hà Lan) yêu cầu Washington nới lỏng các biện pháp trừng phạt nhằm vào Tehran, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 3/10 tuyên bố Mỹ sẽ hủy bỏ Hiệp ước Hữu nghị ký kết năm 1955 với Iran.

Ngoại trưởng Mỹ cho biết, Washington sẽ đánh giá các tác động thực tiễn của quyết định trên, đồng thời cáo buộc phía Iran đã vi phạm hiệp ước trên trong nhiều năm qua. Ông Pompeo cũng chỉ trích Iran đang lợi dụng ICJ với mục đích chính trị. Tuy nhiên, người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ cũng khẳng định phán quyết của ICJ sẽ không ảnh hưởng tới các hoạt động hỗ trợ nhân đạo của nước này cho Iran. Trước đó, ICJ đã ra phán quyết yêu cầu Mỹ đảm bảo các biện pháp trừng phạt đối với Iran không gây ảnh hưởng đến hàng hóa phục vụ đời sống của con người hoặc an toàn hàng không dân dụng. Trong phán quyết sơ bộ, ICJ cho rằng Washington cần dỡ mọi lệnh cấm được đưa ra sau khi nước này rút khỏi thỏa thuận hạt nhân lịch sử mang tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) đối với việc xuất khẩu thuốc men, thiết bị y tế, thực phẩm, hàng hóa nông nghiệp và thiết bị, phụ tùng cần thiết nhằm đảm bảo an toàn hàng không. Theo ICJ, các lệnh trừng phạt nhằm vào hàng hóa phục vụ nhu cầu con người "có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng của người dân trên lãnh thổ Iran," trong khi các biện pháp trừng phạt nhằm hạn chế nhập khẩu phụ tùng, thiết bị máy bay cũng có thể "gây ảnh hưởng đến an toàn hàng không dân dụng ở Iran và tính mạng của hành khách." Mỹ đã áp đặt vòng trừng phạt đầu tiên đối với Iran hồi tháng 8 sau khi rút khỏi JCPOA, thỏa thuận được Iran ký với Nhóm P5+1 (gồm Anh, Mỹ, Nga, Pháp, Trung Quốc và Đức) hồi năm 2015. Dự kiến, vòng trừng phạt thứ hai sẽ có hiệu lực từ ngày 5/11 tới.