Phong trào xây dựng làng văn hóa ở Hoằng Hóa

Bằng những cách làm linh hoạt, sáng tạo, phong trào xây dựng làng văn hóa trên địa bàn huyện Hoằng Hóa trong những năm qua đã đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân; các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc được giữ gìn và phát huy.

Cổng làng Nội Tý xã Hoằng Minh (nay là xã Hoằng Đức).

Xây dựng làng văn hóa vừa là mục tiêu, vừa là giải pháp quan trọng để tạo dựng môi trường sống văn hóa - văn minh, góp phần nâng cao đời sống vật chất - tinh thần cho Nhân dân. Đồng thời, từng bước loại bỏ những hủ tục và hạn chế sự tác động của tệ nạn xã hội. Với ý nghĩa đó, trong quá trình thực hiện, huyện Hoằng Hóa đã chú trọng cả về số lượng, chất lượng làng văn hóa và đưa phong trào đi vào chiều sâu. Đặc biệt, từ khi Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) của Đảng về xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc ra đời thì phong trào xây dựng làng văn hóa trên địa bàn huyện Hoằng Hóa càng được các cấp, ngành, địa phương quan tâm thực hiện.

Để nâng cao hiệu quả xây dựng làng văn hóa, cấp ủy, chính quyền, ngành chức năng huyện Hoằng Hóa đã đưa ra nhiều cách làm, nhiều giải pháp thiết thực như: quan tâm xây dựng và phát huy các mô hình hoạt động văn hóa hiệu quả ở các địa phương, chú trọng việc xây dựng và thực hiện quy ước, hương ước thực hiện nếp sống văn hóa trong việc cưới, việc tang, lễ hội; xây dựng tinh thần đoàn kết, quan tâm giúp đỡ lẫn nhau trong cộng đồng dân cư; xây dựng thiết chế văn hóa làng, phát huy giá trị văn hóa truyền thống... Đơn cử như xã Hoằng Phượng được xem là cái nôi của hát chèo. Do đó, trong xây dựng làng văn hóa, cấp ủy, chính quyền địa phương luôn quan tâm, tạo điều kiện cho phong trào văn hóa, văn nghệ (VHVN) quần chúng phát triển. Hiện 100% thôn có đội, câu lạc bộ (CLB) VHVN, trong đó, có 2 CLB chèo được thành lập và hoạt động hiệu quả. Điển hình như, CLB chèo Phượng Mao hoạt động từ năm 2006, đến nay CLB có gần 30 người tham gia. Ngoài phục vụ sự nghiệp chính trị của địa phương, của tỉnh, CLB chèo Phượng Mao còn là nơi các thành viên chia sẻ những tâm tư tình cảm, những khó khăn, vướng mắc trong cuộc sống. Đặc biệt, thông qua những buổi sinh hoạt văn nghệ, các thành viên còn học hỏi, trao đổi về cách làm kinh tế, phòng chống bạo lực gia đình, phòng chống tệ nạn xã hội..., góp phần xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, giữ vững các tiêu chí làng văn hóa.

Tại xã Hoằng Đức, đến nay cả 7/7 thôn, làng đều đã được công nhận làng văn hóa, trong đó có 3 làng văn hóa tiêu biểu như làng Mỹ Đà, Cự Đà và Nội Tý. Ông Lê Bá Sỹ, trưởng làng Nội Tý, cho hay: Với sự quyết tâm của Nhân dân trong làng cùng sự quan tâm chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương, làng Nội Tý được công nhận làng văn hóa từ năm 2001, đến nay các tiêu chí làng văn hóa vẫn được duy trì và không ngừng nâng cao. Hiệu quả mang lại từ việc xây dựng làng văn hóa là hạn chế được các tệ nạn xã hội, mất đoàn kết trong cộng đồng; nhiều hoạt động, nét đẹp truyền thống của làng được duy trì và phát huy như hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, đặc biệt là lễ hội Kỳ Phúc hằng năm của làng... Cũng theo ông Sỹ, từ việc xây dựng làng văn hóa, nhiều hạng mục, thiết chế văn hóa của làng đã được chính quyền địa phương, người dân đồng tình hỗ trợ xây dựng như cổng làng, nhà văn hóa, tôn tạo giếng cổ và nâng cấp khuôn viên khu đền thờ Thành hoàng làng... qua đó góp phần giữ gìn các giá trị văn hóa truyền thống.

Thống kê của phòng chức năng huyện Hoằng Hóa cho thấy, năm 2021 toàn huyện có 243/243 (đạt 100%) thôn, phố đăng ký xây dựng danh hiệu khu dân cư văn hóa và đã có 220/243 (đạt 90,59%) thôn, phố được công nhận danh hiệu văn hóa, nhiều xã đạt và giữ vững danh hiệu làng văn hóa tốt, như các xã: Hoằng Giang, Hoằng Tân, Hoằng Phong, Hoằng Đồng, Hoằng Thịnh, Hoằng Lộc... Từ phong trào này đã góp phần tích cực vào việc xây dựng cộng đồng dân cư ổn định về chính trị, từng bước phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Đến nay, toàn huyện có 90% khu dân cư lành mạnh không phát sinh ma túy, khu dân cư không có tệ nạn xã hội; thành lập 9 mô hình ở các xã, thị trấn về “Khu dân cư xanh, sạch, đẹp; xã, thị trấn an toàn và trong sạch môi trường”; “Khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường”... Hằng năm có khoảng 95% gia đình đăng ký xây dựng gia đình văn hóa, trong đó có nhiều xã đạt danh hiệu gia đình văn hóa từ 80% trở lên, như: Hoằng Lộc, Hoằng Phong, Hoằng Thịnh, Hoằng Phú, Hoằng Quỳ... Theo ông Nguyễn Văn Mãi, Phó trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Hoằng Hóa, thông qua phong trào xây dựng làng văn hóa, phố văn hóa đã tạo khí thế thi đua sôi nổi ở mỗi địa phương; khơi dậy và phát huy tinh thần đoàn kết trong cộng đồng dân cư, giúp nhau phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, phát huy dân chủ ở cơ sở. Phong trào cũng góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, xây dựng nếp sống văn hóa trong việc cưới, việc tang, lễ hội và loại bỏ những hủ tục. Đặc biệt, từ mục tiêu xây dựng làng, phố văn hóa nhiều giá trị văn hóa phi vật thể của các địa phương được duy trì và phát huy như việc thành lập và đưa vào hoạt động các CLB chèo Vĩnh Gia, CLB chèo Phượng Mao của xã Hoằng Phượng; CLB nghệ thuật dân gian thị trấn Bút Sơn; CLB trống hội Phú Khê, xã Hoằng Phú; CLB nấu cơm thi Trinh Hà, xã Hoằng Trung...

Kết quả từ phong trào xây dựng làng văn hóa của huyện Hoằng Hóa đã góp phần tạo dựng được môi trường văn hóa lành mạnh, phát huy tinh thần dân chủ và tinh thần làm chủ của người dân. Đồng thời, góp phần nhân lên những giá trị văn hóa đẹp trong đời sống cộng đồng. Đặc biệt là thuần phong mỹ tục, tình làng nghĩa xóm, tinh thần đoàn kết, nhân ái, nếp sống văn minh được gìn giữ và vun đắp.

Bài và ảnh: Phong Sắc