Nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho đồng bào dân tộc thiểu số

Ngày 8-8-2017, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 1163/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) và tuyên truyền, vận động đồng bào vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2017-2021”.

Hội nghị tập huấn về tuyên truyền PBGDPL cho đồng bào Khơ Mú của hai bản Đoàn Kết, xã Tén Tằn và Lách, xã Mường Chanh (Mường Lát).

Mục tiêu của đề án đưa ra là phấn đấu đến năm 2021 đạt 100% cán bộ, công chức, viên chức của cơ quan làm công tác dân tộc từ Trung ương đến địa phương được PBGDPL và cung cấp thông tin rộng rãi về các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc, chính sách dân tộc với nội dung và hình thức phù hợp theo quy định của pháp luật; trên 80% đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức được giao nhiệm vụ phổ biến pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào vùng dân tộc thiểu số và miền núi được cung cấp, cập nhật thông tin, tài liệu pháp luật, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về phổ biến pháp luật và tuyên truyền, vận động về lĩnh vực công tác dân tộc, theo yêu cầu nhiệm vụ; trên 70% đồng bào vùng dân tộc thiểu số và miền núi được PBGDPL và tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc, chính sách dân tộc; chú trọng công tác PBGDPL và tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc thiểu số rất ít người và những địa bàn xung yếu.

Phạm vi của đề án được triển khai thực hiện trên địa bàn 52/63 tỉnh, thành phố có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống từ năm 2017 đến hết năm 2021.

Mường Lát là huyện có đa số người dân là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống và có khoảng 110 km đường biên tiếp giáp với nước bạn Lào, do đó huyện luôn được xem là địa bàn có vị trí chiến lược. Để thực hiện có hiệu quả những mục tiêu đề án nêu trên, công tác tuyên truyền PBGDPL luôn được huyện coi là nhiệm vụ song hành với việc thực hiện các nhiệm vụ, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội hằng năm. Với đặc thù dân số gồm đồng bào các dân tộc thiểu số như Mông, Thái, Dao, Khơ Mú... sinh sống tại các khu vực biên giới tiếp giáp với nước bạn Lào, những năm trước, trên địa bàn huyện xảy ra những thực trạng, tệ nạn đáng lo ngại, như: Tảo hôn, kết hôn vượt biên giới trái phép, vượt biên sang Trung Quốc lao động chui; tàng trữ, buôn bán, sử dụng ma túy... làm ảnh hưởng không nhỏ tới tình hình chính trị, gây cản trở cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Nguyên nhân chính là do nhận thức về pháp luật của nhiều người dân còn kém, hiệu quả của công tác tuyên truyền PBGDPL trên địa bàn còn thấp; chưa có sự quan tâm đúng mức, sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương; thiếu nhân lực, thiếu kinh phí tuyên truyền... Xuất phát từ thực tế trên, tháng 6-2018, Ban Dân tộc tỉnh phối hợp với Sở Tư pháp, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh và huyện Mường Lát tổ chức hội nghị PBGDPL cho hơn 240 người gồm: Đại diện cán bộ các phòng chuyên môn của UBND huyện Mường Lát; lãnh đạo xã, trưởng bản, bí thư chi bộ, chi đoàn thanh niên, chi hội phụ nữ, ban công tác mặt trận của 70 bản thuộc 7 xã biên giới. Những nội dung trọng tâm được tuyên truyền, phổ biến đó là: Chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác dân tộc; các Luật An ninh biên giới quốc gia; Luật Phòng chống ma túy, Luật Phòng chống mua bán người; Luật Bình đẳng giới; Luật Hôn nhân và Gia đình; Luật Bảo hiểm y tế, Luật Bảo vệ và Phát triển rừng, Luật Hòa giải ở cơ sở, Luật Đất đai... và đặc biệt là vấn đề về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; thông tin một số nội dung thời sự về biên giới đất liền và biên giới biển đảo nhằm gắn với tăng cường củng cố quốc phòng - an ninh và đối ngoại nhân dân khu vực biên giới; tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới... Qua đó, giúp cho đội ngũ cán bộ cơ sở của huyện Mường Lát nắm vững chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, một số nội dung chính có liên quan đến pháp luật, giúp đồng bào nâng cao được kiến thức, hiểu biết pháp luật, cách thức làm ăn mới, góp phần ổn định cuộc sống, vươn lên phát triển kinh tế - xã hội.

Tiếp tục thực hiện đề án theo Quyết định số 1163/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Ban Dân tộc tỉnh đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch 187/KH-UBND ngày 19-10-2017 triển khai trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Trong kế hoạch đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ban, ngành cấp tỉnh, UBND 11 huyện miền núi, 7 huyện, thị xã có xã miền núi triển khai thực hiện. Trong 6 tháng đầu năm 2018, tổ chức 1 hội nghị tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, nâng cao kỹ năng tuyên truyền cho đội ngũ báo cáo viên cấp huyện, 1 hội nghị PBGDPL và tuyên truyền, vận động cho đồng bào 70 bản biên giới thuộc 7 xã biên giới huyện Mường Lát; biên soạn 2.250 cuốn sổ tay tuyên truyền chính sách - pháp luật, cấp phát cho 75 xã thuộc các huyện Mường Lát, Quan Hóa, Quan Sơn, Lang Chánh, Bá Thước, Yên Định và hiện tại đang triển khai các nội dung tuyên truyền trên báo, đài Trung ương và địa phương. Ông Lữ Văn Hà, Bí thư Đảng ủy xã Na Mèo (Quan Sơn), cho biết: “Căn cứ kế hoạch đã triển khai của tỉnh, xã Na Mèo cũng triển khai công tác tuyên truyền PBGDPL tới các thôn bản, có sự tham gia của các đoàn thể địa phương. Các thành viên được tham gia các lớp tập huấn cấp tỉnh, huyện về tuyên truyền PBGDPL sẽ là những tuyên truyền viên cốt cán của địa phương. Rút kinh nghiệm những năm trước, năm 2018 xã phấn đấu đổi mới, đa dạng hóa cách thức tuyên truyền nhằm đạt hiệu quả cao nhất, góp phần nâng cao nhận thức về pháp luật cho bà con nhân dân, ngăn chặn và từng bước xóa bỏ hủ tục và tệ nạn xã hội”.

Để công tác tuyên truyền PBGDPL cho đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh thực sự đạt hiệu quả, từ nay đến năm 2021, các cấp, các ngành, các địa phương cần phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, đổi mới và chủ động tổ chức các chương trình, hoạt động theo hướng đa dạng hóa các hình thức để đồng bào dân tộc thiểu số hiểu, nắm vững các luật, cũng như các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Công tác tuyên truyền PBGDPL phải có sự tham gia tích cực, trách nhiệm của chính quyền địa phương, các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội; tăng cường công tác vận động bà con nhân dân tham gia các lớp, khóa tập huấn về tuyên truyền PBGDPL nhằm từng bước nâng cao nhận thức, chấp hành pháp luật cho người dân, góp phần bảo đảm quốc phòng - an ninh biên giới.