Thượng đỉnh liên Triều lần 3 - Thách thức mới với Tổng thống Hàn Quốc

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 3 trong năm nay giữa Hàn Quốc và Triều Tiên sẽ đặt ra những thách thức mới cho Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, trong bối cảnh ông đang tìm cách phá vỡ thế bế tắc hiện hữu trong các đàm phán hạt nhân giữa Triều Tiên và Mỹ. Đây là nhận định của các chuyên gia phân tích được hãng tin Yonhap đăng tải hôm 13/8.

Sau các cuộc đàm phán cấp cao hôm 13/8, Hàn Quốc và Triều Tiên thông báo, ông Moon và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un sẽ tổ chức cuộc gặp thứ 3 tại Bình Nhưỡng vào tháng tới, một phần trong thỏa thuận đạt được tại hội nghị thượng đỉnh đầu tiên hồi tháng 4. Thời gian và chương trình nghị sự chưa được tiết lộ, nhưng trọng tâm chính của cuộc gặp tới dự kiến là về vấn đề dỡ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân Triều Tiên, một cam kết mà ông Kim đưa ra tại hội nghị thượng đỉnh trước đó với ông Moon cũng như cuộc gặp lịch sử với Tổng thống Donald Trump vào tháng 6 vừa qua. Theo chuyên gia cấp cao về Triều Tiên tại Viện Hòa Bình Mỹ Frank Aum, ông Moon Jae-in, người được cho là “kiến trúc sư” cho cuộc gặp Trump-Kim tại Singapore sau nhiều tháng căng thẳng leo thang liên quan đến hoạt động thử vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Bình Nhưỡng nhằm vào Mỹ, giờ sẽ phải đối mặt với thử thách xem liệu ông vẫn có thể là một trung gian hiệu quả hay không. Chuyên gia này khẳng định: "Tôi nghĩ cuộc gặp có thể giúp đem lại một bước đột phá vì Tổng thống Moon có vẻ hiểu được những động cơ và quan ngại của mỗi bên. Tổng thống Moon nên nỗ lực tìm ra một sự thỏa hiệp sáng tạo không làm thỏa mãn cả 2 bên 100%, nhưng cho phép tiến trình ngoại giao tiến về phía trước." Những bình luận của chuyên gia Aum phản ánh những quan ngại trong giới ngoại giao và chuyên gia rằng cả Mỹ và Triều Tiên đều không sẵn lòng thay đổi lập trường của mình về phi hạt nhân hóa hoàn toàn và có thể kiểm chứng với việc thiết lập một cơ chế hòa bình đi kèm xoa dịu trừng phạt. Ông Adam Mount, thành viên cấp cao kiêm Giám đốc Dự án Tình trạng Quốc phòng tại Liên đoàn Các nhà khoa học Mỹ, đã khen ngợi những nỗ lực của Seoul nhằm khiến Bình Nhưỡng can dự vào các vấn đề an ninh và kinh tế. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng Triều Tiên “đã tỏ ra bướng bỉnh với cả hai” và “một bước đột phá trên một trong hai mặt trận là khó có thể xảy ra.” Chuyên gia Mount chia sẻ: “Hầu như không có bằng chứng rằng Kim Jong-un đã chọn bỏ lại quá khứ của đất nước và theo đuổi một con đường mới.” Tuy vậy, nếu các cuộc đàm phán không xóa bỏ được kho vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, ít nhất chúng có thể “định hình kho vũ khí đó và sự phát triển của chế độ.” Chuyên gia này đề xuất: “Ưu tiên trước mắt phải là giữ cho lò phản ứng mới Yongbyon không khởi động và luật hóa việc đóng băng thử nghiệm hạt nhân và tên lửa. Đây là những chiến thắng trong tầm tay nhưng có ý nghĩa đáng kể.” Chuyên gia Mount cũng kêu gọi một chiến lược đàm phán phối hợp Seoul-Washington nhằm tối đa hóa đòn bẩy trong các đàm phán và ngăn tổn thất kéo dài cho liên minh này./.