Nỗi khiếp sợ mang tên “đội quân AA”

Không đội mũ bảo hiểm, đi dàn hàng ngang, lạng lách đánh võng, vượt đèn đỏ, đi ngược chiều... đó là những hành vi vi phạm Luật Giao thông đường bộ của nhiều người điều khiển những chiếc xe máy dưới 50 phân khối trên đường, trở thành nỗi khiếp sợ thực sự. Nỗi khiếp sợ đó mang tên “đội quân AA”.

Vừa rời khỏi cổng trường, nhiều em học sinh THPT điều khiển xe máy không đội mũ bảo hiểm, đi thành hàng ngang.

Nếu như trước kia, xe đạp điện, xe máy điện là những phương tiện giao thông khá phổ biến đối với các em học sinh THCS và THPT trên địa bàn tỉnh, thì trong khoảng 3-4 năm trở lại đây, số lượng xe đạp điện, xe máy điện trên địa bàn tỉnh đều giảm mạnh. Các em học sinh đã được gia đình chuyển hướng sang mua xe máy dưới 50 phân khối thay thế cho xe đạp điện, xe máy điện. Không chỉ phổ biến là các em học sinh ở các trường THPT mà ngay cả các em lớp 8, lớp 9 cũng đã được gia đình mua sắm xe máy dưới 50 phân khối để làm phương tiện tới trường. Đây là điều dễ hiểu khi giá bán một số loại xe máy dưới 50 phân khối chỉ tương đương hoặc cao hơn một chút so với các loại xe máy điện. Hơn nữa, người điều khiển xe máy dưới 50 phân khối cũng không cần phải có giấy phép lái xe. Loại xe máy khi đăng ký tại Cơ quan Công an mang biển số AA (ví dụ 36AA – xxx.xx). Vì vậy nhiều người gọi các loại xe AA chạy trên đường hiện nay là “đội quân AA”.

Trước kia, khi các cháu học sinh, thanh, thiếu niên điều khiển xe đạp điện, việc vi phạm các quy định về Luật Giao thông đường bộ như không đội mũ bảo hiểm, không chấp hành tín hiệu đèn giao thông, đi ngược chiều... là khá phổ biển, thì nay khi các cháu chuyển sang điều khiển xe máy loại dưới 50 phân khối, tình trạng trên còn nghiêm trọng hơn, thường xuyên gây nguy hiểm cho người và các phương tiện khác trên đường. Dù là xe dưới 50 phân khối, tuy vậy nhiều xe có hình thức, kết cấu khá giống với các loại xe phân khối lớn hơn như Wave, Exciter có tốc độ đạt từ 60 đến 80 km/h. Ngay cả loại xe tương tự như xe Cubs trước kia cũng có tốc độ đạt trên 60 km/h. Điều đáng lo ngại là gần như tất cả các em học sinh, thanh, thiếu niên điều khiển loại xe máy dưới 50 phân khối này chưa em nào được học luật, học kỹ thuật điều khiển xe an toàn như những người học để thi lấy giấy phép lái xe. Các em cứ ngồi lên xe, đi ra đường theo cái cách của mình. Cùng với nhận thức chưa chuẩn, chưa được gia đình giáo dục, định hướng đúng, các em còn thường xuyên vi phạm Luật Giao thông đường bộ, có các hành vi phóng nhanh, vượt ẩu, lạng lách đánh võng, đi dàn hàng ngang. Cứ đến giờ tan học, “đội quân AA” này tràn ra các tuyến đường, khiến các phương tiện giao thông khác luôn phải dè chừng.

Các hành vi vi phạm Luật Giao thông nói trên xảy ra thường xuyên tiềm ẩn gây ra nguy hiểm cho người và các phương tiện giao thông khác. Điều đáng lo ngại là một số hành vi vi phạm lại được các em học sinh, thanh, thiếu niên xem đó như là trào lưu thời thượng như: không đội mũ bảo hiểm, vượt đèn đỏ, chở quá số người quy định. Cá biệt, có nhiều em còn cho rằng, đi xe máy dưới 50 phân khối không đội mũ mới thể hiện được mình “mốt”, “đẳng cấp”. Những hình ảnh nói trên không khó để bắt gặp tại các cổng trường THPT trên địa bàn TP Thanh Hóa. Trong khi đó, tại các địa phương khác trong tỉnh, tình trạng học sinh điều khiển xe máy vi phạm Luật Giao thông đường bộ cũng khá phổ biến. Thậm chí, độ tuổi các em điều khiển xe máy ngày càng nhỏ hơn. Một số khu vực nông thôn, miền núi, có em mới học lớp 6, lớp 7 đã “cưỡi” xe máy phóng “vèo vèo” trên các tuyến đường, không có ý thức chấp hành các quy định của Luật Giao thông đường bộ. “Đội quân AA” tại khu vực nông thôn cũng không “kém cạnh” là mấy so với khu vực đô thị hiện nay. Sự nuông chiều, định hướng chưa chuẩn của các gia đình khi mua sắm các loại xe máy cho các em khi chưa đủ tuổi theo quy định và việc lách luật đối với xe dưới 50 phân khối (không cần giấy phép lái xe) chính là nguyên nhân dẫn đến số lượng xe máy dưới 50 phân khối đã tăng đột biến gấp 2-3 lần từ năm 2019 đến nay. Theo số liệu từ Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) – Công an tỉnh, sự gia tăng về số lượng xe máy dưới 50 phân khối cũng tỷ lệ thuận với nguy cơ xảy ra tai nạn và là nguyên nhân dẫn đến các vụ va chạm, tai nạn giao thông.

Điều đáng nói, quy định của ngành giáo dục, của các trường đều cấm học sinh đi xe máy đến trường, tuy vậy quy định này cũng không ăn thua khi xung quanh khu vực phía ngoài cổng trường có rất nhiều điểm trông giữ xe do các hộ dân lập ra để đáp ứng nhu cầu của các em học sinh. Nhiều trường sau khi “cấm mãi không được”, nay cũng đã cho các em gửi xe máy tại khu vực nhà xe của trường. Việc “tặc lưỡi” cho qua nói trên đã khiến các em học sinh có biểu hiện “nhờn luật” vẫn vô tư điều khiển xe máy của mình, vẫn vi phạm Luật Giao thông đường bộ ngay khi vừa bước chân ra khỏi cổng trường. Năm học nào, ngành giáo dục, các trường đều phối hợp với lực lượng CSGT tổ chức các đợt tuyên truyền, giáo dục về luật an toàn giao thông cho học sinh, tuy vậy ý thức của các em vẫn chưa được nâng lên rõ rệt, các phụ huynh, gia đình vẫn chưa nhận thức được những nguy cơ xảy ra tai nạn khi các em không được học luật, không được hướng dẫn lái xe an toàn. “Các em khi ra khỏi nhà là các gia đình không thể kiểm soát được hành vi khi điều khiển xe máy của con em mình, không biết là cháu nó có đi đúng luật hay không, có đội mũ bảo hiểm, có vượt đèn đỏ, phóng nhanh vượt ẩu không. Ở nhà bố mẹ giáo dục, ở trường cấm nhưng nhiều em khi ra đường lại không tuân thủ những lời răn dạy của thầy cô, bố mẹ. Chỉ đến khi không may xảy ra tai nạn, điều bất hạnh mới thực sự tới với họ”. Thầy giáo Nguyễn Đức Minh (TP Thanh Hóa) chia sẻ.

Ở một khía cạnh khác, việc xử lý của lực lượng chức năng, nhất là CSGT đối với các vi phạm Luật Giao thông đường bộ của loại xe dưới 50 phân khối cho các em học sinh, thanh, thiếu niên điều khiển vẫn chưa thực sự tạo ra sức răn đe mạnh mẽ. Vẫn còn tình trạng bỏ qua những vi phạm của các em với loại phương tiện này.

Thiết nghĩ, để “đội quân AA” không còn là nỗi khiếp sợ của người dân, các phương tiện, lực lượng CSGT cần có sự vào cuộc quyết liệt, nghiêm khắc hơn trong việc phát hiện, xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định của pháp luật, đồng thời tiếp tục giáo dục cho học sinh, thanh, thiếu niên việc phải chấp hành Luật Giao thông đường bộ. Các nhà trường cũng cần có các giải pháp nhằm giáo dục, nâng cao nhận thức, ý thức cho các em về Luật Giao thông đường bộ khi điều khiển xe máy. Các gia đình trước khi mua sắm xe cho con em mình, cần tự chủ động giáo dục cho các em về Luật Giao thông đường bộ, đồng thời phải hướng dẫn cho các em kỹ thuật lái xe an toàn. Bản thân các em học sinh, thanh, thiếu niên cũng cần phải tự trang bị cho mình kiến thức về pháp luật để chấp hành nghiêm túc Luật Giao thông đường bộ.

Bài và ảnh: Mạnh Cường