Nâng cao hiệu quả công tác giám sát và phản biện xã hội

Thời gian qua, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) thị xã Bỉm Sơn đã triển khai thực hiện có hiệu quả hoạt động giám sát và phản biện xã hội (PBXH), phát huy dân chủ trong công tác tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền.

Vườn thanh long của một hộ dân phường Trung Sơn, thị xã Bỉm Sơn.

Thực hiện Quyết định 217-QĐ/TW của Bộ Chính trị về việc ban hành Quy chế giám sát và PBXH của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội (CT-XH), với vai trò làm đầu mối trong phối hợp tuyên truyền, vận động, ủy ban MTTQ thị xã xác định rõ những nội dung tiến hành giám sát để thông báo, hướng dẫn cụ thể với cơ sở. Tăng cường phối hợp ký kết các chương trình giám sát với nội dung bám sát tình hình thực tế, nhiệm vụ CT-XH tại địa phương và được đông đảo nhân dân quan tâm. Chú trọng công tác bồi dưỡng, nâng cao năng lực hoạt động của các ban thanh tra nhân dân và ban giám sát đầu tư của cộng đồng ở các xã, phường nhằm phát huy hiệu quả công tác giám sát từ cơ sở. Với phương châm hướng về cơ sở, sát với yêu cầu thực tiễn, ủy ban MTTQ và các đoàn thể CT-XH thị xã kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân, nhất là những vấn đề còn bức xúc, trên cơ sở đó tham mưu với thị ủy, UBND thị xã để đề ra những chủ trương, biện pháp hợp lý, nhằm giải quyết, điều chỉnh cho phù hợp với thực tiễn...

Qua 5 năm triển khai thực hiện Quyết định 217 (từ 2013 đến tháng 9-2018), ủy ban MTTQ thị xã đã phối hợp với Trung tâm Bồi dưỡng chính trị thị xã mở 2 lớp tập huấn thực hiện Quyết định 217- QĐ/TW, Quyết định 218 - QĐ/TW về công tác giám sát, PBXH và tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền với 287 lượt cán bộ mặt trận, các đoàn thể CT-XH của thị xã và các xã, phường tham gia; tổ chức 65 buổi tuyên truyền tại các khu dân cư, in ấn và cấp phát trên 1.320 bộ tài liệu tuyên truyền. Ủy ban MTTQ thị xã đã ban hành 6 kế hoạch giám sát, 6 hướng dẫn nội dung, chủ đề giám sát hàng năm cho ủy ban MTTQ cấp xã, phường. Căn cứ vào kế hoạch giám sát hàng năm được phê duyệt, ủy ban MTTQ thị xã đã tập trung thực hiện 31 cuộc giám sát theo chuyên đề trên nhiều lĩnh vực với cách thức tổ chức đa dạng, thiết thực, như: Việc thực hiện chế độ, chính sách đối với người có công với cách mạng, cho người nghèo; việc xây dựng các tuyến phố xanh - sạch - đẹp; vệ sinh an toàn thực phẩm tại bếp ăn tập thể tại một số đơn vị, doanh nghiệp; việc thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”... Ủy ban MTTQ các xã, phường đã tiến hành 115 cuộc giám sát về công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng các dự án có vốn Nhà nước trên địa bàn, việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, vấn đề vệ sinh môi trường ở các khu dân cư. Đặc biệt, năm 2017 đã chỉ đạo 8/8 xã, phường tổ chức các hội nghị đối thoại giữa người đứng đầu chính quyền với nhân dân... Tổ chức 13 hội nghị PBXH của MTTQ đối với việc xây dựng, thực hiện chủ trương, đề án, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm của UBND thị xã và UBND các xã, phường; tổ chức lấy ý kiến góp ý của các tầng lớp nhân dân vào dự thảo nghị quyết đại hội Đảng các cấp; lấy ý kiến nhân dân tham gia góp ý xây dựng các dự thảo luật, đặc biệt là các hội nghị phản biện về thực hiện quy chế dân chủ trong huy động đóng góp của nhân dân tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh trong thực hiện các dự án đầu tư ở địa phương và các tổ chức, cá nhân trên địa bàn.

Đồng chí Hà Xuân Đức, Phó Chủ tịch ủy ban MTTQ thị xã, cho biết: Việc giám sát và PBXH của MTTQ là một nhiệm vụ mới và khó, do đó phản biện còn ít; một số nơi làm còn hình thức, thụ động; chưa rõ vai trò của chủ thể giám sát, PBXH; còn biểu hiện nể nang, né tránh, ngại va chạm, chưa dám nêu chính kiến của mình; kỹ năng, năng lực trình độ cán bộ còn hạn chế. Qua thực tế hoạt động giám sát và PBXH ở thị xã Bỉm Sơn thời gian qua cho thấy, để thực hiện tốt công tác giám sát, ủy ban MTTQ các cấp phải chủ động trong việc xây dựng kế hoạch và lựa chọn nội dung giám sát, nhất là những vấn đề nhân dân có ý kiến nhiều nhưng chưa được giải quyết dứt điểm. Trong giám sát, phải biết tranh thủ ý kiến của các ban tư vấn của ủy ban MTTQ và cán bộ chuyên môn ở từng lĩnh vực, đồng thời phát huy vai trò của các tổ chức CT-XH cùng cấp. Sau giám sát phải có báo cáo kết quả giám sát và chỉ ra những hạn chế, khuyết điểm của những đơn vị được giám sát, ban hành những kiến nghị gửi đến các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết và giám sát lại việc khắc phục hay nội dung giải quyết đó. Muốn PBXH có hiệu quả và các ý kiến, kiến nghị của ủy ban MTTQ được HĐND, UBND và các ngành chức năng tiếp thu nghiêm túc, ủy ban MTTQ phải gần dân, lắng nghe nhân dân, biết tổng hợp các ý kiến, kiến nghị, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, quan tâm đến những vấn đề dư luận xã hội quan tâm, những vấn đề nhân dân ý kiến nhiều lần nhưng chưa được xem xét, giải quyết thỏa đáng để phản biện và giám sát lại kết quả tiếp thu thực hiện. Bên cạnh đó, cần tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, sự phối hợp của UBND cùng cấp trong việc tạo điều kiện để ủy ban MTTQ và các đoàn thể CT-XH tổ chức thực hiện nhiệm vụ giám sát và PBXH.