Nâng cao nhận thức của ngư dân trong khai thác hải sản

Cùng với cả nước nỗ lực quyết tâm tháo gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu (EC), Thanh Hóa đang tích cực triển khai công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Thủy sản và các biện pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU) cho ngư dân.

Người dân xã Ngư Lộc (Hậu Lộc) vận chuyển hải sản sau khai thác.

Tháng 10-2017, thủy sản Việt Nam bị EC áp “thẻ vàng” IUU đối với xuất khẩu thủy sản. Xác định rõ vai trò, trách nhiệm của một địa phương có biển trong nỗ lực gỡ bỏ “thẻ vàng”, các lực lượng có liên quan và các địa phương ven biển thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm soát lồng ghép với tuyên truyền, nâng cao nhận thức của ngư dân. Trong đó, tập trung tuyên truyền cho ngư dân về Luật Biển Việt Nam; Luật Thủy sản năm 2017 và các quy định của Chính phủ... Các lực lượng có liên quan phối hợp với các địa phương ven biển tổ chức nhiều hoạt động đồng hành cùng ngư dân vươn khơi, bám biển.

Thuyền trưởng tàu cá mang số hiệu TH 9354 TS, ông Lê Văn Trí, thôn Liên Minh, xã Hoằng Trường (Hoằng Hóa), cho biết: "Tàu của chúng tôi thường xuyên khai thác hải sản ở khu vực Vịnh Bắc bộ. Trong quá trình khai thác và khi về cảng cá bốc dỡ sản phẩm, chúng tôi thường xuyên được các lực lượng chức năng lên tàu giới thiệu, cung cấp tài liệu và hướng dẫn khai thác hải sản an toàn, hiệu quả... Nhờ được tuyên truyền, hướng dẫn nên giờ đây chúng tôi đã hiểu được hậu quả của việc khai thác sai quy định, cũng như nắm chắc và thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật trong khai thác hải sản trên biển để không vi phạm IUU.

Với sự vào cuộc tích cực của các lực lượng chức năng, địa phương ven biển, từ năm 2018 đến nay, tỉnh Thanh Hóa không có tàu cá trong danh sách tàu cá vi phạm IUU của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và không xảy ra trường hợp tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị nước ngoài bắt giữ, xử lý. Thượng úy Nguyễn Văn Thắng, Đội trưởng Đội Vận động quần chúng, Đồn Biên phòng Hoằng Trường, cho biết: Đơn vị đã tích cực phối hợp với 5 xã ven biển của huyện Hoằng Hóa xuống tận các phương tiện của ngư dân để tuyên truyền về Luật Biển Việt Nam, Luật Thủy sản, các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến IUU và các quy định khi hành nghề cá trên biển... Ngoài ra, các chiến sĩ còn hướng dẫn ngư dân về ranh giới hoạt động trên biển, quy định của các nước có liên quan, tác hại của việc xâm phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản bất hợp pháp. Tại khu vực cảng cá, bến cá, đơn vị phối hợp với các xã thường xuyên tuyên truyền qua hệ thống loa phát thanh, hướng dẫn ngư dân ghi chép nhật ký khai thác và cấp phát sổ nhật ký khai thác cho tàu cá chuẩn bị vươn khơi.

Để giúp chủ tàu, thuyền trưởng, thuyền viên hiểu rõ vùng biển khai thác an toàn, từ năm 2022 đến tháng 3-2023, các lực lượng chức năng, địa phương ven biển đã xây dựng nội dung, in và phát 25.000 tờ rơi, 6.000 sổ tay, tổ chức 10 lớp tập huấn cho gần 1.050 lượt ngư dân về các quy định của pháp luật về khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, chống khai thác IUU. Tại các cảng cá, các xã, phường nghề cá tổ chức phát thanh trên loa truyền thanh 1 - 2 lần/ngày với thời lượng 10 phút/bản tin. Công tác tuyên truyền được các lực lượng chức năng, địa phương ven biển triển khai thường xuyên, rộng khắp với nhiều hình thức để đưa thông tin đến ngư dân rõ hơn các quy định của pháp luật trong hoạt động thủy sản, ngăn chặn, giảm thiểu hành vi vi phạm khai thác IUU. Nhận thức của ngư dân, các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực thủy sản về Luật Thủy sản và các văn bản hướng dẫn thi hành luật được nâng lên và đã có chuyển biến tích cực. Chủ tàu cá, thuyền trưởng đã cơ bản chấp hành các quy định về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

Ông Lê Văn Sáng, Phó chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Thanh Hóa, cho biết: Hiện nay, số lao động ở các địa phương ven biển tham gia trực tiếp trên biển là 24.500 người. Trong đó, vùng ven bờ 9.100 lao động, vùng lộng 5.100 lao động, vùng khơi 10.300 lao động. Thời gian qua, chi cục đã tích cực phối hợp với các lực lượng liên quan, địa phương ven biển đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến ngư dân bằng nhiều hình thức thích hợp với từng địa phương, từng đối tượng. Qua đó, vận động ngư dân tích cực hưởng ứng chống khai thác IUU, nhằm ngăn chặn, giảm thiểu các hành vi vi phạm trong khai thác hải sản. Trong đó, chi cục xây dựng nội dung tập trung tuyên truyền các văn bản của tỉnh về các giải pháp quản lý, ngăn chặn hành vi vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản trái pháp luật và các giải pháp cấp bách để khắc phục cảnh báo của EC. Qua đó, nhận thức của ngư dân và chủ tàu được nâng lên góp phần thực hiện các quy định về khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và tháo gỡ “thẻ vàng” của EC.

Bài và ảnh: Lê Hợi