Kỷ niệm 73 năm Ngày truyền thống lực lượng thanh niên xung phong (15-7-1950 - 15-7-2023): Sáng mãi truyền thống thanh niên xung phong

Cách đây 73 năm, ngày 15-7-1950, tại núi Hồng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, Bác Hồ đã thành lập Đội TNXP đầu tiên gồm 225 đồng chí, do đồng chí Vương Bích Vượng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên cứu quốc làm đội trưởng. Trong đội có nhiều TNXP là người Thanh Hóa, tiêu biểu có đồng chí Hoàng Minh Đới, Lê Văn Giảng, Trần Dân...

Niềm vui của đồng đội dành cho nhau trong dịp kỷ niệm Ngày truyền thống lực lượng TNXP Việt Nam (15-7-1950 - 15-7-2023).

Khi cuộc kháng chiến chống Pháp bước vào thời kỳ quyết liệt, Bác Hồ thành lập đội TNXP kiểu mẫu, sau đó 2 đội TNXP công tác và đội TNXP kiểu mẫu sáp nhập thành đoàn TNXP, mang biệt danh (XP). Trong đội có tới 1/3 là những người con ưu tú của Thanh Hóa làm nhiệm vụ đảm bảo giao thông, vận chuyển hàng hóa, vũ khí, đạn dược, cứu thương, làm cầu kè, rà phá bom mìn, sản xuất dụng cụ lao động, sản xuất lương thực, thực phẩm, tiếp đạn cho bộ đội tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ và Đội 36 phục vụ an toàn khu.

Trải qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, TNXP Thanh Hóa được rèn luyện và cống hiến sức người, sức của cho tiền tuyến, nhiều người đã hy sinh và cũng có nhiều người được cử đi học, đào tạo làm cán bộ. Trong đó có những người trưởng thành, là cán bộ trung, cao cấp của Đảng và Nhà nước. Có đồng chí là Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Bộ Chính trị, như các đồng chí: Tô Huy Rứa, Lê Huy Ngọ, Nguyễn Dy Niên, Lê Văn Tu,... nhiều đồng chí là viện sĩ khoa học, là Bí thư, Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh qua các thời kỳ; có 3 đơn vị và 18 cá nhân là Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân và hàng trăm TNXP sĩ quan quân đội, cán bộ Đảng, chính quyền, đoàn thể, nhà văn, nhà báo, nhà doanh nghiệp giỏi...

Thời kỳ nào, lực lượng TNXP Thanh Hóa cũng không sợ hy sinh gian khổ, không tiếc tuổi thanh xuân, không quản mồ hôi và xương máu của mình đã có mặt trên khắp các tuyến đường trọng điểm giao thông ác liệt của hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ và trong cả thời bình. Các đồng chí vẫn luôn giữ ngọn lửa TNXP đi đầu, nhiệt huyết, trách nhiệm với Tổ quốc, dân tộc và quê hương mình, luôn giữ vững kỷ luật, đoàn kết, sáng tạo, hăng hái hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ.

Với vai trò nhân chứng lịch sử, tháng 9 năm 2005, Hội Cựu TNXP tỉnh Thanh Hóa được thành lập. Hội đã trải qua 4 kỳ đại hội với hơn 9 vạn TNXP tham gia các thời kỳ và luôn làm tốt công tác nghĩa tình đồng đội. Hội đã phối hợp chặt chẽ với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Nội vụ tham mưu cho cấp ủy, chính quyền giải quyết chính sách đối với các cựu TNXP và đã thẩm định hàng vạn hồ sơ. Toàn tỉnh đã có trên 5 vạn cựu TNXP được hưởng chế độ trợ cấp 1 lần (1,5 triệu hoặc 2,5 triệu đồng/người). Hội đề nghị Quỹ Bầu ơi do bà Trương Thị Tuyết Nhung thành lập, Tập đoàn Vingroup, quỹ Từ thiện công đoàn ngành giao thông - vận tải Việt Nam, Công ty CP Xây lắp điện Thanh Hóa, các nhà hảo tâm đã hỗ trợ xây 634 nhà tình nghĩa, mỗi nhà từ 30 - 60 triệu đồng; sửa chữa lại 50 ngôi nhà, mỗi nhà trị giá 25 triệu đồng và cùng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp sửa chữa hàng trăm ngôi nhà sau bão, lũ... Vận động 5.000 sổ tiết kiệm, mỗi sổ trị giá từ 2 - 10 triệu đồng và hàng vạn suất quà cho các cựu TNXP cô đơn, ốm đau, khó khăn, gia đình thương binh, liệt sĩ, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng... Xây dựng quỹ “Nghĩa tình TNXP” ở các chi hội cơ sở đạt khoảng 80 tỷ đồng gửi tiết kiệm hoặc cho hội viên vay phát triển sản xuất, kinh doanh góp phần giảm nghèo, tiền lãi để sinh hoạt thăm hỏi, giúp đỡ các cựu TNXP khi ốm đau, khó khăn. Trong đó có nhiều chi hội góp quỹ bình quân từ 5 - 6 triệu đồng/hội viên. Ngoài ra, các chi hội cựu TNXP ở cơ sở các huyện, thị xã, thành phố xây dựng phong trào nuôi lợn đất do ban công tác nữ các cấp phát động; thường xuyên tổ chức các hoạt động về nguồn, thăm lại chiến trường xưa và tặng quà tri ân đồng đội...

Đồng chí Lê Trung Sơn, nguyên Phó trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, nguyên Chủ tịch Hội Cựu TNXP tỉnh, chia sẻ: “Tôi luôn tự hào vì mình là cựu TNXP, tự hào vì có Đảng và Bác Hồ lãnh đạo. Môi trường TNXP đã giúp tôi được rèn luyện, trưởng thành, có nhiều kinh nghiệm quý báu trong công việc và cuộc sống”. Cựu TNXP Phùng Sĩ Các (Thọ Xuân) cho biết thêm: “Chúng tôi hầu hết khi gia nhập TNXP chưa đầy 20 tuổi, có người đang học cấp 2, có người chưa được đi học đã xung phong lên đường theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc. Hành quân vào đơn vị bằng đi bộ kéo dài vài tháng, gian khổ nhưng vẫn quyết tâm. Chỉ có tinh thần TNXP, chúng tôi cùng đồng đội đã làm nên những kỳ tích được lịch sử chứng nhận. Nay gần 90 tuổi, tôi vẫn rèn luyện hàng ngày và mong muốn các thế hệ cán bộ Hội Cựu TNXP tiếp tục phát huy truyền thống, phối hợp giải quyết tồn đọng chế độ, chính sách cho cán bộ, hội viên để tổ chức hội là ngôi nhà thứ 2 của cựu TNXP”.

Kế thừa và phát huy truyền thống lực lượng TNXP Việt Nam qua các thời kỳ đã đạt được, mỗi cán bộ, hội viên Hội Cựu TNXP Thanh Hóa càng quyết tâm cố gắng vươn lên, vượt qua chính mình để sống niềm lạc quan cách mạng với tinh thần “Sống vui, sống khỏe, sống vì nghĩa tình đồng đội” nêu cao gương sáng làm theo lời Bác: “Không có việc gì khó. Chỉ sợ lòng không bền. Đào núi và lấp biển. Quyết chí ắt làm nên”... Các cấp hội TNXP đang tích cực đẩy mạnh tuyên truyền, vận động hội viên duy trì tốt các phong trào thi đua, giáo dục truyền thống để “truyền lửa” cách mạng cho thế hệ trẻ.

Bài và ảnh: Lê Hà