Viện Nông nghiệp Thanh Hóa: Đơn vị đầu mối khoa học và công nghệ để xây dựng nền nông nghiệp phát triển bền vững, hiệu quả

Viện Nông nghiệp Thanh Hóa là đơn vị sự nghiệp khoa học trực thuộc UBND tỉnh Thanh Hóa được thành lập theo Quyết định số 664/QĐ-TTg ngày 30-5-2018 của Thủ tướng Chính phủ. Đây là mô hình viện nghiên cứu nông nghiệp cấp tỉnh đầu tiên trong cả nước, tạo tiền đề quan trọng trong việc tập trung nguồn lực, đầu mối nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao kết quả nghiên cứu khoa học công nghệ, tư vấn về chiến lược phát triển và cung cấp các dịch vụ trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thủy sản, từ đó, đẩy nhanh tiến trình công nghiệp hóa nông nghiệp, hiện đại hóa nông thôn, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thanh Hóa trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế.

Cán bộ kỹ thuật Viện Nông nghiệp Thanh Hóa thực hiện quy trình sản xuất đông trùng hạ thảo. Ảnh: N.L

Thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về xây dựng nền nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, bền vững, tỉnh Thanh Hóa đã có những giải pháp đồng bộ, trong đó tập trung đẩy mạnh ứng dụng khoa học – kỹ thuật và công nghệ vào sản xuất, quản lý; thành lập các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa và Sở Khoa học và Công nghệ Thanh Hóa, các trung tâm nghiên cứu ứng dụng khoa học - kỹ thuật thuộc các lĩnh vực: Giống cây trồng nông nghiệp, chăn nuôi, lâm nghiệp, thủy sản, ứng dụng và phát triển công nghệ sinh học... Trong những năm qua, được Trung ương và tỉnh quan tâm, các đơn vị đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển nông nghiệp của tỉnh, được các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương và người nông dân ghi nhận.

Ngày 20-4-2015, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Nghị quyết số 16-NQ/TU về tái cơ cấu ngành nông nghiệp đến năm 2020, định hướng đến năm 2025 theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững. Để tập trung nguồn lực, đầu mối nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao khoa học công nghệ trong nông nghiệp phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của Thanh Hóa trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế, góp phần thực hiện thắng lợi nghị quyết đề ra, tỉnh Thanh Hóa đã xây dựng đề án thành lập Viện Nông nghiệp Thanh Hóa trình Thủ tướng Chính phủ và đã được phê duyệt.

Viện Nông nghiệp Thanh Hóa được thành lập trên cơ sở tổ chức, sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thanh Hóa: Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng khoa học kỹ thuật giống cây trồng nông nghiệp Thanh Hóa; Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng khoa học kỹ thuật chăn nuôi Thanh Hóa; Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ lâm nghiệp Thanh Hóa; Trung tâm Nghiên cứu và Sản xuất giống thủy sản; Đoàn Quy hoạch nông, lâm nghiệp Thanh Hóa; Ban Quản lý Trung tâm Phát triển nông thôn thuộc Chi cục Phát triển nông thôn và Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng và Phát triển công nghệ sinh học Thanh Hóa trực thuộc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thanh Hóa.

Sau khi sáp nhập, viện đã nhanh chóng kiện toàn bộ máy, sắp xếp biên chế, người lao động với 4 phòng chuyên môn, 3 trung tâm trực thuộc, từng bước ổn định tổ chức, cơ sở vật chất, tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ chuyển tiếp và nhiệm vụ mới đúng tiến độ. Từ khi thành lập đến nay, viện đã tập trung chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tổ chức thực hiện đúng tiến độ 9 nhiệm vụ khoa học công nghệ các cấp chuyển tiếp (trong đó có 1 nhiệm vụ cấp bộ và 8 nhiệm vụ cấp tỉnh). Thu hút mới 1 nhiệm vụ cấp Trung ương và 3 nhiệm vụ nghiên cứu cấp tỉnh bắt đầu triển khai từ năm 2020. Tiếp tục nghiên cứu chọn tạo các giống lúa mới, hoàn thiện quy trình nhân giống sản xuất thương phẩm lúa lai, lúa thuần; tổ chức khảo nghiệm hơn 200 giống lúa, ngô, lạc, đậu tương; nghiên cứu phát triển, nhận chuyển giao các cây rau, cây hoa, cây ăn quả; giống cây lâm nghiệp quý, giá trị kinh tế cao theo hướng mô, hom và trồng khảo nghiệm các mô hình keo lai mô phục vụ trồng rừng gỗ lớn; cải tạo nâng cao tầm vóc đàn bò và đàn trâu; nghiên cứu chọn tạo, từng bước sản xuất cung ứng ra thị trường các giống con chủ lực, lợi thế và đặc sản có chất lượng cao, sạch bệnh và gắn với hoạt động lưu giữ giống gốc ông bà, cụ kỵ; tăng cường hoạt động dịch vụ tư vấn trong quy hoạch, xây dựng đề án trong nông nghiệp; phối hợp với các trung tâm tổ chức sản xuất, xây dựng thương hiệu và dịch vụ sản phẩm nông nghiệp chất lượng, có giá trị kinh tế cao, như: Đông trùng hạ thảo, sản phẩm nấm ăn và nấm dược liệu, sản phẩm gạo chất lượng cao... Sản xuất, dịch vụ các loại giống cây trồng, vật nuôi phục vụ nhu cầu giống tốt cho sản xuất.

Với những kết quả đạt được, trong thời gian tới, Viện Nông nghiệp Thanh Hóa tiếp tục đẩy mạnh thu hút các nguồn lực, triển khai các đề tài, dự án hoạt động khoa học công nghệ trong nông nghiệp, các sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao, có giá trị kinh tế và dịch vụ tư vấn để từng bước có nguồn thu và tự chủ về tài chính. Đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất phục vụ hoạt động thường xuyên cũng như các hoạt động nghiên cứu khoa học và yêu cầu xét nghiệm các bệnh cây trồng, vật nuôi, phân tích các dư lượng, chất lượng sản phẩm nông nghiệp... Đào tạo, nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ, kỹ sư, bảo đảm yêu cầu nhiệm vụ, tạo thu nhập xứng đáng cho người lao động. Xác định cụ thể định hướng hoạt động của các lĩnh vực lâm nghiệp, trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản theo hướng tái cơ cấu sản phẩm gắn với thị trường tiêu thụ. Nghiên cứu ứng dụng xây dựng thực hiện các mô hình nông nghiệp thông minh. Tích cực hợp tác quốc tế trong nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao khoa học công nghệ trong nông nghiệp. Nghiên cứu đầu tư hạ tầng cho Trạm thực nghiệm và bảo vệ rừng Ngọc Lặc trở thành nơi sản xuất cung cấp giống cây trồng chất lượng cao cho khu vực các huyện miền núi của tỉnh. Đồng thời, tham quan học hỏi hoạt động của các Viện Nông nghiệp Trung ương để từng bước đổi mới hoạt động của mình đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong lĩnh vực nông nghiệp, góp phần đẩy nhanh tiến trình công nghiệp hóa nông nghiệp, hiện đại hóa nông thôn trên địa bàn tỉnh.

N.L