Trăn trở từ một số dự án giao thông trọng điểm tại các khu công nghiệp, khu kinh tế

Dự án đường Đông Tây 4 (Khu Kinh tế Nghi Sơn) sau hơn nửa thập kỷ triển khai vẫn dang dở do còn vướng mặt bằng đoạn qua xã Hải Thượng (Tĩnh Gia).

Chương trình phát triển Khu Kinh tế Nghi Sơn và các Khu công nghiệp (KKTNS&CKCN) trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2015 - 2020 đã được Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII xác định là một trong 5 chương trình phát triển kinh tế - xã hội trọng tâm của tỉnh.

Theo đó, phát triển hạ tầng các KCN, KKT được coi là nhiệm vụ quan trọng để thu hút đầu tư phát triển. Hàng chục dự án giao thông trong nội khu các KCN, KKT đã được triển khai và đưa vào sử dụng, giúp các doanh nghiệp, các nhà đầu tư thuận lợi hơn trong phát triển sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, bên cạnh đó nhiều dự án vẫn ì ạch, thậm chí kéo dài cả giai đoạn mà vẫn chưa hoàn thiện, gây lãng phí vốn đầu tư và nhiều hệ lụy khác...

Hiện nay, nhiều dự án giao thông tại các KCN trên địa bàn tỉnh vẫn còn vướng mắc khâu giải phóng mặt bằng dẫn đến việc thi công ảnh hưởng, thậm chí đình trệ, nguy cơ không bảo đảm tiến độ. Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông ngoài hàng rào KCN Bỉm Sơn dự kiến hoàn thành trong năm 2020, tuy nhiên nhiều tháng qua, tuyến đường N3 chỉ dài 648m nhưng mới cơ bản hoàn thành 590m, phần còn lại chưa thể thi công do vướng mặt bằng. Về đầu tư các công trình hạ tầng giao thông ngoài hàng rào tại KCN Lam Sơn – Sao Vàng, tháng 12–2020 phải hoàn thành và bàn giao, nhưng hiện nay, nhiều hạng mục vẫn còn dang dở. Nếu không kịp thời tháo gỡ vướng mắc phát sinh, đẩy nhanh tiến độ thi công thì dự án có thể bị chậm so với kế hoạch. Với tuyến giao thông số 4 trong KCN này, hiện các nhà thầu mới hoàn thiện được 1,7 km trong tổng số 6,17 km nền đường. Tuyến số 12, đoạn từ Km 0+00 đến Km 1+00 mới hoàn thiện được 700m cấp phối đá dăm loại 2; đoạn từ Km 1+00 đến Km 1+792 mới hoàn thiện 492m bê tông nhựa. Các hạng mục khác vẫn đang hoặc chưa được triển khai xây dựng.

Riêng tại KKTNS, có nhiều dự án giao thông quá chậm tiến độ, được gia hạn nhiều lần nhưng vẫn chưa hoàn thành. Dự án đường Đông Tây 4 đi Cảng Nghi Sơn được chủ đầu tư là Ban Quản lý (BQL) KKTNS&CKCN tỉnh ra quyết định phê duyệt đầu tư từ tháng 10–2013 và được khởi công xây dựng vào tháng 10–2014. Tuyến đường có tổng chiều dài 6,05 km này được phê duyệt tổng vốn đầu tư 595,3 tỷ đồng, đi qua 2 xã: Hải Thượng và Nghi Sơn (Tĩnh Gia). Dự án được chia thành 4 gói thầu xây lắp và dự kiến ban đầu sẽ hoàn thành vào quý IV năm 2017. Sau nhiều lần giãn tiến độ và các lần phê duyệt điều chỉnh vào tháng 10–2016 và tháng 11–2017, nhưng dự án vẫn cứ ì ạch. Đến thời điểm hiện tại, nhiều gói thầu đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, còn hơn 500m thuộc xã Hải Thượng vẫn còn vướng giải phóng mặt bằng nên nhà thầu chưa thể thi công. Như vậy, tuyến đường hơn 6 km này đã trải qua hơn nửa thập kỷ nhưng vẫn dở dang.

Tuyến đường từ Quốc lộ 1A đến điểm đầu đường Đông – Tây 4 đi Cảng Nghi Sơn đã kéo dài xuyên suốt gần hết cả giai đoạn 2016 – 2020. Đây được xem là một trong những tuyến giao thông quan trọng nhất trong nội KKTNS bởi nó liên quan đến việc đưa hàng hóa kết nối với các cảng biển tại đây. Từ ngày 19–9–2016, dự án đã được BQL KKTNS&CKCN tỉnh phê duyệt đầu tư tại Quyết định số 352/QĐ-BQL KKTNS&CKCN, sau đó phê duyệt điều chỉnh vào tháng 8–2017. Với tổng chiều dài 7,4 km, dự án có tổng mức đầu tư 1.479 tỷ đồng này đi qua 3 xã Mai Lâm, Tĩnh Hải và Hải Thượng (Tĩnh Gia). Có tới 3 doanh nghiệp tham gia thi công theo Hợp đồng kinh tế số 79/2016/HĐ-EC với thời hạn thi công là 36 tháng, có nghĩa hết tháng 12–2019 phải hoàn thành. Tuy nhiên, đến đầu tháng 3–2020, công trình vẫn đang tiếp tục được thi công, không hoàn thiện đúng tiến độ.

Nhiều tuyến đường khác tại KKTNS cũng trong tình trạng tương tự. Đơn cử như đường Bắc Nam 2 dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2017, tuy nhiên đến nay, đoạn từ Quốc lộ 1A thuộc xã Xuân Lâm đến đường Đông Tây 1 mới hoàn thành được 2,1/2,3 km. Đoạn từ nút giao với đường Đông Tây 1 đến nút giao với Quốc lộ 1A tại xã Tùng Lâm cũng mới hoàn thành được 5,9/6,8 km. Đoạn còn lại 0,9 km chưa thi công do vướng mắc trong giải phóng mặt bằng. Theo dự kiến, toàn tuyến sẽ hoàn thành trong quý I này, thì dự án cũng đã chậm tiến độ hơn 2 năm. Tương tự, Dự án Đầu tư mở rộng đường vào Nhà máy Xi măng Công Thanh, được UBND tỉnh phê duyệt từ tháng 3–2016, dự kiến hoàn thành vào quý III-2017. Với tổng mức đầu tư 119,9 tỷ đồng, tuyến giao thông dài 3,86 km này đi qua xã Tân Trường. Tuy nhiên sau nhiều lần chậm triển khai phải ra hạn giãn tiến độ, đến nay công trình mới cơ bản hoàn thành.

Một dự án khác là đường Đông – Tây trong KKTNS với tổng chiều dài 3,2 km, được triển khai thi công từ tháng 10–2015, dự kiến hoàn thành và đưa vào sử dụng trong Quý I–2017, thì nay vẫn còn dang dở. Với tổng mức đầu tư lên tới 366,7 tỷ đồng từ vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ KKTNS&CKCN tỉnh, dự án được chia thành 2 tuyến, trong đó tuyến chính dài 3,1 km, đi qua KCN số 6; tuyến nhánh với chiều dài 2,8 km, bắt đầu từ đường Bắc Nam 1B, qua núi Cốc và nối với tuyến chính. Theo báo cáo tiến độ mới nhất từ BQL KKTNS&CKCN tỉnh, đến đầu tháng 3 này, phần tuyến chính của dự án mới hoàn thành được 2,83/3,1 km, phần tuyến nhánh cũng mới hoàn thành được 2,5/2,8 km. Những đoạn còn lại vẫn chưa thể triển khai bởi vướng mắc trong khâu giải phóng mặt bằng. Còn nhiều dự án khác, như: Đường Đông Tây 1 kéo dài, một số tuyến giao thông phía Tây KKT... cũng chậm tương tự.

Qua tìm hiểu nguyên nhân, đa phần các dự án đều vướng khâu giải phóng mặt bằng. Một nguyên nhân khác là, tại nhiều dự án, chính các nhà thầu chậm triển khai thi công khi có mặt bằng, hoặc đưa ra những lý do để trì hoãn thi công do không đủ năng lực. Các bên liên quan cần nỗ lực hơn nữa để sớm hoàn thành các dự án, giúp ích cho quá trình thu hút đầu tư cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp đã được xây dựng.

Linh Trường