Tập trung giải phóng mặt bằng dự án đường cao tốc qua địa bàn

Những hộ dân bị ảnh hưởng dự án đường cao tốc qua địa bàn đang xây dựng nhà ở tại Khu tái định cư xã Đông Minh (Đông Sơn).

Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông gồm 3 dự án thành phần, qua địa phận TP Thanh Hóa và 8 huyện (Hà Trung, Vĩnh Lộc, Yên Định, Thiệu Hóa, Đông Sơn, Nông Cống, Triệu Sơn, Tĩnh Gia), với tổng chiều dài 104,243km (98,543km đường cao tốc và 5,7km tuyến đường ngang nối Quốc lộ 45 với đường Thọ Xuân - Nghi Sơn).

Hiện các địa phương đang tập trung cao cho việc thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB).

Theo báo cáo của Sở Giao thông – Vận tải, tổng số hộ bị ảnh hưởng bởi dự án là 9.168 hộ; trong đó, số hộ bị ảnh hưởng đất nông nghiệp 6.836 hộ, số hộ bị ảnh hưởng đất ở là 2.332 hộ (có 1.117 hộ phải bố trí tái định cư). Tổng diện tích đất bị ảnh hưởng là 816,9 ha (đất nông nghiệp là 570,42 ha; đất ở, đất khác là 246,48 ha). Đến hết tháng 4–2020 đã hoàn thành GPMB phần đất nông nghiệp 6.301 hộ/6.836 hộ, đạt 92,2%; tiến độ thực hiện của các huyện Hà Trung, Yên Định, Thiệu Hóa, Tĩnh Gia đạt 58%; huyện Vĩnh Lộc 57% và các huyện Yên Định, Thiệu Hóa, Tĩnh Gia chưa phê duyệt GPMB đất ở. Tổng kinh phí GPMB sau rà soát của UBND các huyện và các ban quản lý dự án là 3.655,401 tỷ đồng và đã bố trí 2.519,918 tỷ đồng (năm 2019 bố trí 991,650 tỷ đồng; năm 2020 bố trí 1.528,268 tỷ đồng). Tổng kinh phí đã giải ngân 1.202,236/2.519,918 tỷ đồng, đạt 47,7%; trong đó, năm 2019 giải ngân 991,65/991,65 tỷ đồng, đạt 100%; 4 tháng đầu năm 2020 là 211,394/1.528,268 tỷ đồng, đạt 13,8%.

Tuy nhiên, việc thực hiện công tác GPMB dự án qua các địa bàn hiện vẫn còn gặp không ít những khó khăn, vướng mắc. Tại huyện Hà Trung, phần đất nông nghiệp, lâm nghiệp, huyện đã ban hành quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và chi trả tiền bồi thường cho 1.325 hộ/1.446 hộ, đạt 91,6%. Phần đất ở và đất khác, huyện cũng đã lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được 322 hộ/420 hộ, đạt 76,7% và đã ban hành quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và chi trả được 225 hộ/420 hộ, đạt 53,6%. Đi đôi với đó, huyện Hà Trung đã lựa chọn, ký hợp đồng thi công xây dựng hạ tầng các khu tái định cư và di dời công trình công cộng, hạ tầng kỹ thuật. Tổng vốn giải ngân là 197,11 tỷ đồng/384 tỷ đồng, đạt 51%. Trong quá trình thực hiện GPMB Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông qua địa bàn, huyện Hà trung đã gặp những khó khăn, vướng mắc về đơn giá bồi thường cây dứa và một số hộ dân đề nghị hỗ trợ tài sản trên đất nông nghiệp, giao đất ở đối với 18 hộ/28 hộ xã Hà Long đang ở trên đất nông nghiệp.

Đối với đoạn qua Vĩnh Lộc, phần đất nông nghiệp, lâm nghiệp, huyện đã ban hành quyết định thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư 96 hộ/96 hộ, đạt 100%. Về GPMB phần đất ở và đất khác, huyện đã lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư 38 hộ/38 hộ, đạt 100% và đã ban hành quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho 18 hộ/38 hộ, đạt 47,4%. Huyện đã thi công cơ bản hoàn thành các công trình kết cấu hạ tầng kỹ thuật (hệ thống điện chưa hoàn thành) khu tái định cư; chưa thực hiện giao đất cho các hộ dân vào khu tái định cư. Đồng thời, hoàn thành phương án di dời đối với đường điện 0,4kv và phê duyệt báo cáo kinh tế - kỹ thuật đối với 2 trạm biến áp. Tổng vốn giải ngân 27,113 tỷ đồng/40 tỷ đồng, đạt 68%. Hiện công tác GPMB dự án qua địa bàn huyện Vĩnh Lộc đang gặp những khó khăn, vướng mắc, như: Hạng mục GPMB đường gom kết nối với cầu Vĩnh An chưa có trong kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt năm 2020; di dời các công trình viễn thông bị ảnh hưởng.

Đoạn qua huyện Tĩnh Gia, gồm 2 dự án thành phần (Quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu). Công tác GPMB phần đất nông nghiệp, dự án thành phần Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, huyện đã ban hành quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và chi trả tiền bồi thường cho 344 hộ/470 hộ, đạt 73,2% và còn lại 126 hộ vướng mắc nguồn gốc đất, chưa phê duyệt phương án bồi thường. Dự án thành phần Nghi Sơn - Diễn Châu, huyện đã ban hành quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và chi trả tiền bồi thường cho 221 hộ/378 hộ, đạt 58,5% và còn lại 157 hộ vướng mắc nguồn gốc đất, chưa phê duyệt phương án bồi thường. GPMB phần đất ở và đất khác, đối với dự án thành phần Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, huyện chưa phê duyệt phương án bồi thường. Dự án thành phần Nghi Sơn - Diễn Châu, huyện đã ban hành quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và chi trả được 55/167 hộ, đạt 32,9%; còn lại 112 hộ còn vướng mắc nguồn gốc đất, chưa phê duyệt. Đi đôi với đó, huyện Tĩnh Gia đã lựa chọn và ký hợp đồng thi công xây dựng hạ tầng 4 khu tái định cư, thời gian thực hiện hợp đồng là 90 ngày và hiện đã hoàn thành công tác GPMB, đang xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng kỹ thuật các khu tái định cư Phú Lâm, Tân Trường, Trường Lâm; riêng khu tái định cư xã Phú Sơn chưa hoàn thành GPMB... Tổng vốn giải ngân 187,157 tỷ đồng/661,357 tỷ đồng, đạt 28%. Theo báo cáo của UBND huyện Tĩnh Gia, khó khăn, vướng mắc trong công tác GPMB dự án qua địa bàn, đó là: Thẩm định hồ sơ thiết kế và dự toán để xác định giá trị di dời đường ống nước D1,0; việc xác định chi phí GPMB Trạm nước ngầm Nghi Sơn và phương án di dời trạm viễn thông. Việc bồi thường cho các hộ dân có công trình, vật kiến trúc trên đất nông nghiệp.

Đối với đoạn qua Đông Sơn, huyện đã ban hành quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và chi trả được 801 hộ/813 hộ, đạt 98,5%; còn lại 12 hộ còn vướng mắc, chưa nhận tiền bồi thường. Huyện cũng đã ban hành quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và chi trả được 287 hộ/291 hộ, đạt 98,6%; còn lại 4 hộ còn vướng mắc, chưa nhận tiền bồi thường. Huyện đã cơ bản hoàn thành và có quyết định giao đất cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án vào các khu tái định cư. Tổng vốn giải ngân là 328,427 tỷ đồng/462 tỷ đồng, đạt 71%. Khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện công tác GPMB dự án qua địa bàn huyện Đông Sơn là việc xác định nguồn gốc đất, do UBND các xã giao đất trái thẩm quyền sau thời điểm 1–7–2004.

Đối với các huyện còn lại (TP Thanh Hóa đã hoàn thành công tác GPMB dự án qua địa bàn) chủ yếu đang gặp khó khăn, vướng mắc trong việc xác định diện tích, nguồn gốc đất; một số hộ dân đề nghị cấp hạn mức đất ở từ 150m2 thành 200m2. Việc bồi thường cho các hộ dân có công trình, vật kiến trúc trên đất nông nghiệp.

Đại diện lãnh đạo Sở Giao thông - Vận tải đề nghị các huyện bảo đảm hoàn thành GPMB toàn bộ phần đất nông nghiệp trước ngày 30–5-2020; phần đất ở, đất khác trước ngày 30–6-2020 theo yêu cầu của Bộ Giao thông - Vận tải. Để công tác GPMB bảo đảm tiến độ, các sở, ngành có liên quan của tỉnh phối hợp với các huyện chủ động giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện công tác GPMB dự án qua địa bàn. Đồng thời, xây dựng tiến độ chi tiết GPMB đối với phần đất ở, di dời từng công trình công cộng, hạ tầng kỹ thuật và xây dựng kế hoạch giải ngân chi tiết cho từng tháng theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh tại Công văn số 5022/UBND-CN ngày 22–4–2020. UBND các huyện Hà Trung, Vĩnh Lộc, Yên Định, Thiệu Hóa, Nông Cống, Tĩnh Gia chỉ đạo các đơn vị thi công đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng các khu tái định cư và hoàn thiện thủ tục theo quy định để ban hành quyết định giao đất cho các hộ dân vào các khu tái định cư trước ngày 30–5-2020.

Xuân Hùng