Tăng cường kiểm soát hoạt động vận chuyển, giết mổ gia súc, gia cầm

Đội kiểm tra liên ngành kiểm tra và phun thuốc sát trùng cho phương tiện vận chuyển lợn qua Trạm kiểm dịch Dốc Xây (thị xã Bỉm Sơn).

Thời gian gần đây, tình hình dịch bệnh lây lan trên động vật, gia súc, gia cầm (GSGC), nhất là bệnh dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp.

Hơn nữa, những tháng cuối năm dự báo nhu cầu về thịt GSGC của người dân trên địa bàn tỉnh sẽ tăng. Do đó, việc kiểm soát hoạt động vận chuyển và giết mổ trái phép GSGC đang trở thành bài toán khó, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của các cấp chính quyền địa phương và ngành chức năng.

Theo báo cáo của Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh, hiện tại, tình hình dịch bệnh trên đàn GSGC diễn biến hết sức phức tạp, trong đó, bệnh DTLCP đã lan rộng tại 468/635 xã của 27 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh, gây thiệt hại nặng nề cho ngành chăn nuôi. Mặc dù ngành nông nghiệp và các đơn vị có liên quan đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm ngăn chặn tình trạng xâm nhiễm, lây lan của dịch bệnh song hiệu quả vẫn chưa cao. Một trong số nguyên nhân khiến bệnh DTLCP lây lan nhanh chính là sự hạn chế trong công tác kiểm soát hoạt động vận chuyển, giết mổ GSGC. Ông Nguyễn trọng Cường, Trưởng Phòng Kiểm dịch động vật và Thú y cộng đồng, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh, cho biết: Trên địa bàn tỉnh có hơn 2.020 cơ sở giết mổ GSGC song chỉ có 1.197 cơ sở giết mổ động vật được ký cam kết bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Hằng ngày cung cấp cho thị trường hơn 150 tấn thịt, đáp ứng hơn 60% nhu cầu tiêu dùng của người dân, số lượng còn lại được cung cấp bởi các điểm giết mổ thủ công, nhỏ lẻ. Điều đáng chú ý, việc giết mổ GSGC tại những điểm giết mổ nhỏ lẻ gắn liền với việc vận chuyển, lưu thông và tiêu thụ không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó, tỉnh ta nằm trên các tuyến giao thông Bắc - Nam, lại giáp ranh với nhiều tỉnh do đó việc kiểm soát, hạn chế lây lan dịch bệnh từ các phương tiện giao thông vận chuyển động vật, GSGC qua địa bàn tỉnh ta là rất khó.

Để hạn chế tình trạng lây lan dịch bệnh trên động vật, GSGC, nhất là tình trạng xâm nhiễm, lây lan, bùng phát bệnh DTLCP, tỉnh ta đã đề ra các nhóm giải pháp về khống chế, chống lây lan dịch bệnh nội vùng và xâm nhiễm bệnh dịch từ bên ngoài. Theo số liệu thống kê của Chi cục Chăn nuôi và Thú y, từ 23-3 đến hết tháng 9-2019, tổng số lượng lợn nhập vào địa bàn tỉnh ta là 74.717 con; 19.506 lượt xe chở hơn 2,63 triệu con lợn qua các trạm, chốt kiểm dịch động vật và hơn 197.920 con lợn xuất ra khỏi địa bàn tỉnh... Lưu lượng vận chuyển động vật, nhất là lợn trên địa bàn tỉnh rất lớn và có xu hướng tăng dần vào những tháng cuối năm. Bên cạnh đó, việc kiểm soát vận chuyển và giết mổ GSGC còn gặp nhiều khó khăn do nhận thức của một bộ phận người dân chưa cao trong việc phòng, chống dịch bệnh. Hằng ngày, vào những khung giờ cố định (4-6 giờ và 14-15 giờ) không khó để bắt gặp việc vận chuyển lợn đã giết mổ không che chắn, không có thùng bảo quản, bất chấp sự kiểm soát của cơ quan chức năng, đến các chợ dân sinh tiêu thụ. Điều này vừa gây mất vệ sinh, mỹ quan đô thị mà còn khiến thịt lợn bị nhiễm vi sinh, vi khuẩn, giảm chất lượng và lây lan vi rút gây bệnh ra môi trường.

Ông Nguyễn Thế Tiếp ở phố 7, phường Quảng Hưng (TP Thanh Hóa), chủ cơ sở giết mổ theo tiêu chuẩn Lifsap, cho biết: Nhiều hộ nuôi dù nằm trong vùng dịch vẫn lén lút tiêu thụ lợn ra bên ngoài, nhiều cơ sở nhỏ lẻ, không đủ chứng nhận bảo đảm tiêu chuẩn giết mổ vẫn hoạt động... Ngoài ra, việc vận chuyển, lưu thông cả động vật sống và sản phẩm động vật chưa được người dân tuân thủ nghiêm ngặt nên việc kiểm soát dịch bệnh lại càng khó khăn.

Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh trên GSGC và nguy cơ lây lan có chiều hướng gia tăng của bệnh DTLCP, tỉnh ta đã có nhiều công văn, chỉ thị về việc tăng cường quản lý vận chuyển, giết mổ, chế biến, tiêu thụ thịt GSGC trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, từ ngày 23-3, UBND tỉnh đã có quyết định thành lập 7 trạm kiểm dịch động vật cấp tỉnh, hơn 450 chốt kiểm dịch tại 27 huyện, thị xã, thành phố và các đoàn kiểm tra liên ngành, đội tuần tra lưu động nhằm kiểm tra, kiểm soát hoạt động vận chuyển động vật và các sản phẩm từ động vật. Qua công tác kiểm tra, kiểm soát, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh phối hợp với lực lượng kiểm tra liên ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã phát hiện, đấu tranh và xử lý 77 trường hợp vận chuyển động vật, sản phẩm động vật trái phép, xử phạt số tiền 227 triệu đồng. Trong đó, xử lý 21 xe ô tô vận chuyển lợn trái phép và 56 xe ô tô vận chuyển sản phẩm động vật, buộc tiêu hủy 876 con lợn, trọng lượng hơn 119 tấn và hơn 2,13 tấn thịt, sản phẩm động vật không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ, kiểm định chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, trong thời điểm có bệnh DTLCP, lực lượng chức năng và các địa phương đã đình chỉ hoạt động 875 cơ sở giết mổ nhỏ lẻ; di dời, xóa bỏ 26,2% các điểm giết mổ nhỏ lẻ không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm vào các cơ sở giết mổ tập trung, các mô hình giết mổ an toàn thực phẩm.

Đại diện Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh cho biết, để hạn chế tình trạng lây lan, bùng phát dịch bệnh trên đàn GSGC, nhất là trong những tháng cuối năm, chi cục đã thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về vệ sinh thú y đối với cơ sở giết mổ, kinh doanh động vật và sản phẩm động vật trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, đối với 7 trạm, chốt kiểm dịch động vật liên ngành của tỉnh và các chốt kiểm dịch cấp huyện thì vẫn tập trung cao độ thực hiện trực 24/24 giờ để kiểm tra, kiểm soát các phương tiện vận chuyển động vật và các sản phẩm từ động vật trên các tuyến đường giao thông chính, để ngăn chặn kịp thời việc vận chuyển lợn từ vùng có dịch ra bên ngoài. Bên cạnh đó, chi cục thực hiện phối hợp với Công an tỉnh, Cục Quản lý thị trường thực hiện công tác kiểm tra phương tiện vận chuyển động vật, GSGC lưu thông vào địa bàn tỉnh, kịp thời xử lý các phương tiện vi phạm theo đúng quy định của pháp luật.

Lê Thanh