Nhiều hợp phần Dự án Hệ thống tiêu úng Đông Sơn dở dang do thiếu vốn

Hệ thống tiêu úng Đông Sơn được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt tại các quyết định: 1119/QĐ-BNN-XD (ngày 23 – 4 – 2007); 1639/QĐ-BNN-XD (ngày 15 – 6- 2009) và 396/QĐ-BNN-XD (ngày 11 – 2-2010). UBND TP Thanh Hóa là đơn vị được giao làm chủ đầu tư. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là chủ quản đầu tư. Mục tiêu chính của dự án là tiêu úng cho khoảng 13.000 ha đất nông nghiệp và đô thị cho các huyện: Đông Sơn, Thiệu Hóa, Quảng Xương và TP Thanh Hóa. Đồng thời, góp phần cải tạo sinh thái, chỉnh trang đô thị cho TP Thanh Hóa và các vùng lân cận.

Đoạn sông Thọ Hạc giữa 2 phường Trường Thi và Nam Ngạn (TP Thanh Hóa) thuộc gói thầu số 20 của Dự án tiêu úng Đông Sơn hiện vẫn nhếch nhác, ô nhiễm.

Đây là dự án thủy lợi lớn, được phân kỳ thành nhiều giai đoạn đầu tư. Riêng giai đoạn I của dự án được khởi công từ năm 2009 với tổng mức đầu tư 733 tỷ đồng, được triển khai thành 24 gói thầu. Trong 24 hợp phần được triển khai, sau gần 10 năm, hiện mới có 17 hợp phần hoàn thành, bàn giao và đưa vào sử dụng. 7 hợp phần còn lại vẫn trong tình trạng dở dang, trong đó có 3 hợp phần đã hoàn thành đến điểm dừng kỹ thuật, gồm: Gia cố sông Quảng Châu đoạn từ K1+895 đến K4+270,92 (gói thầu số 48); nạo vét và gia cố sông Thọ Hạc đoạn từ K0 đến K2+623,29 (gói thầu số 20); nạo vét và gia cố sông Vinh đoạn từ K3+600 đến K4+856,66 (gói thầu 25B).

Nguyên nhân khiến nhiều hợp phần dự án dở dang kéo dài là do thiếu vốn, các nhà thầu dừng thi công, hoặc chỉ xây dựng đến điểm dừng kỹ thuật. Khó khăn nhất tại nhiều hợp phần hiện nay là công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư cho nhân dân bị ảnh hưởng khi triển khai dự án. Theo tính toán từ Sở Kế hoạch và Đầu tư, tổng kinh phí giải phóng mặt bằng đã thực hiện của dự án là gần 635,9 tỷ đồng (trong đó kinh phí giải phóng mặt bằng là 543,102 tỷ đồng, xây lắp các hạng mục phục vụ tái định cư là 92,871 tỷ đồng), vượt nguồn vốn đã bố trí lên tới 265,447 tỷ đồng.

Khảo sát tại gói thầu số 20 – tức hợp phần nạo vét và gia cố sông Thọ Hạc (TP Thanh Hóa), việc nạo vét và cải tạo, kè đoạn sông qua các phường Đông Thọ, Trường Thi, Nam Ngạn đã hoàn thành kỹ thuật một số đoạn, tạo dấu ấn cảnh quan, đưa lại môi trường sạch đẹp hơn. Tuy nhiên, rất nhiều đoạn còn dang dở, nhếch nhác kéo dài, gây ô nhiễm môi trường. Nhiều người dân vùng dự án còn hoài nghi về sự thành công, thậm chí mất niềm tin vào dự án quan trọng này. Đứng từ cầu Sâng (nối phường Trường Thi và Nam Ngạn), có thể quan sát phía hai bên bờ sông đã được giải phóng mặt bằng, từng đống hồ vữa, rồi cây cối ngổn ngang cho thấy, nhiều công trình (cả hợp pháp và xây lấn ra triền sông trái phép) của cư dân hai bên bờ sông Thọ Hạc đã được phá dỡ. Tuy nhiên, việc kè và cải tạo sông ở nhiều đoạn vẫn chưa hoàn thành, tình trạng dở dang đã kéo dài nhiều năm.

Để giải quyết tình trạng chậm tiến độ kéo dài tại nhiều hạng mục của dự án, UBND tỉnh và các đơn vị liên quan đã có những đề xuất tới Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt điều chỉnh dự án và bố trí thêm nguồn vốn để triển khai. Trong khi chờ kết quả phê duyệt, những mục tiêu hướng đến ban đầu của các hợp phần vẫn chỉ là sự kỳ vọng...

Bài và ảnh: L.Tr