Nhiều dự án tại Khu Kinh tế Nghi Sơn chậm tiến độ do giải phóng mặt bằng

Hàng hóa thông qua Cảng tổng hợp quốc tế Nghi Sơn.

Thời gian qua, Trung ương, tỉnh đã quan tâm đầu tư vốn để xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng tại Khu Kinh tế Nghi Sơn (KKTNS) nhằm tạo thuận lợi thu hút đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh.

Đồng thời, tỉnh thực hiện nhiều cuộc xúc tiến đầu tư trong, ngoài nước để thu hút đầu tư phát triển KKTNS. Một số dự án triển khai đầu tư xây dựng bảo đảm tiến độ và đi vào hoạt động ổn định, góp phần quan trọng vào sự tăng trưởng kinh tế - xã hội của tỉnh, tạo việc làm và thu nhập cho người lao động. Bên cạnh đó, hiện tại KKTNS vẫn còn nhiều dự án triển khai đầu tư chậm tiến độ, nguyên nhân chủ yếu do thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) chậm.

Theo báo cáo của Ban Quản lý KKTNS và các Khu công nghiệp (KCN) tỉnh, hiện KKTNS đã và đang khẳng định là một khu kinh tế ven biển có sức hấp dẫn, với hệ thống hạ tầng kỹ thuật đã được đầu tư tương đối đồng bộ, hiện đại; thu hút được nhiều dự án đầu tư. Song bên cạnh đó, vẫn còn nhiều dự án đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh tại KKTNS chậm tiến độ, thậm chí chậm tiến độ kéo dài, nguyên nhân chủ yếu do công tác bồi thường GPMB của chính quyền địa phương chậm. Bên cạnh đó, còn do các hộ dân chưa thống nhất với phương án bồi thường, yêu cầu thỏa thuận đơn giá với chủ đầu tư...

Đơn cử như: Dự án Văn phòng làm việc của Ngân hàng Thương mại CP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Sầm Sơn đầu tư tại KKTNS và được Chủ tịch UBND tỉnh quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư tại Công văn số 2021/QĐ–UBND ngày 4–5-2009, diện tích 1,2 ha. Thời gian qua, chủ đầu tư dự án là Ngân hàng Thương mại CP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Sầm Sơn, đã chi trả tiền bồi thường GPMB phần diện tích 10.550,5m2 đất nông nghiệp với số tiền 1,9 tỷ đồng. Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, công tác bồi thường GPMB chưa được giải quyết dứt điểm do một số hộ gia đình bị ảnh hưởng bởi dự án không thống nhất đơn giá bồi thường. Công tác phối hợp giữa UBND huyện Tĩnh Gia với chủ đầu tư và các đơn vị liên quan chưa chặt chẽ dẫn đến công tác GPMB dự án kéo dài.

Hay như Dự án Cảng tổng hợp Quốc tế Nghi Sơn, được Ban Quản lý KKTNS và các KCN tỉnh cấp giấy chứng nhận đầu tư số 458400685 ngày 4–9–2015, điều chỉnh lần thứ nhất ngày 23–5-2016 với diện tích 76,1 ha. Địa phương đã bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư thực hiện dự án 42,64 ha. Tuy nhiên, hiện nay tại mặt bằng dự án vẫn còn 12 hộ dân có đất ở và nhà ở, vật kiến trúc nhưng chưa nhận tiền bồi thường để bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư tiếp tục thực hiện dự án. Để bảo đảm tiến độ thực hiện dự án, chủ đầu tư đề nghị UBND huyện Tĩnh Gia chỉ đạo hội đồng bồi thường GPMB dự án giải quyết dứt điểm những khó khăn, vướng mắc kéo dài và ký cam kết GPMB với chủ đầu tư...

Ngoài ra, còn nhiều dự án đầu tư tại KKTNS đã thành lập hội đồng bồi thường GPMB nhưng huyện Tĩnh Gia vẫn chưa triển khai thực hiện công tác GPMB, gây không ít khó khăn cho chủ đầu tư trong quá trình triển khai đầu tư xây dựng dự án. Nguyên nhân chủ yếu là do việc điều chỉnh quy hoạch, các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án không đồng ý cho đo vẽ lập trích đo bản đồ, không cho tiến hành kiểm kê, chưa có quy hoạch khu tái định cư và khu nghĩa trang phục vụ cho GPMB các dự án. Ví như Dự án Khu du lịch nghỉ dưỡng sinh thái bốn mùa cao cấp Lilama 18, được Chủ tịch UBND tỉnh chấp thuận chủ trương tại Quyết định số 760/QĐ-UBND ngày 1-3-2018 với diện tích 42,9 ha. Huyện Tĩnh Gia đã thành lập hội đồng bồi thường GPMB dự án; đồng thời, tổ chức họp dân để triển khai công tác GPMB. Chủ đầu tư đã thực hiện xong công tác đo đạc đến các thửa đất của các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án, tuy nhiên các hộ dân chưa thống nhất ký xác nhận hồ sơ thửa đất. Thực tế cũng cho thấy, số hộ phải di chuyển tái định cư khoảng 140 hộ, khoảng 2.000 ngôi mộ và khu lăng mộ của dòng họ Mai Bắc bị ảnh hưởng bởi dự án. Các hộ dân không phối hợp nên chủ đầu tư chưa hoàn thành trích đo bản đồ làm cơ sở ra thông báo thu hồi đất thực hiện GPMB. Trước những khó khăn, vướng mắc, chủ đầu tư đề nghị UBND huyện Tĩnh Gia có biện pháp tuyên truyền, vận động các hộ dân thực hiện chủ trương thu hồi đất của Nhà nước; rà soát, bố trí khu tái định cư, khu nghĩa trang để phục vụ công tác GPMB dự án. Đối với dự án Khu du lịch sinh thái tổng hợp Tràng An, được Chủ tịch UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư tại Quyết định số 249/QĐ-UBND ngày 19–1-2018 với diện tích 25,9 ha. Huyện Tĩnh Gia cũng đã thành lập hội đồng bồi thường GPMB dự án; đồng thời tổ chức họp dân để triển khai GPMB dự án. Tuy nhiên, chủ đầu tư chưa hoàn thiện bản đồ trích đo hiện trạng làm cơ sở để triển khai thực hiện GPMB. Số hộ phải di chuyển tái định cư là 128 hộ, số ngôi mộ phải di dời khoảng 1.400 ngôi mộ. Bên cạnh đó, chưa có vị trí cụ thể phục vụ tái định cư và khu nghĩa trang; khiến cho công tác tuyên truyền, vận động người dân hiểu và nắm bắt được trình tự đầu tư của dự án gặp nhiều khó khăn. Các hộ dân không phối hợp nên chủ đầu tư chưa hoàn thành trích đo bản đồ làm cơ sở triển khai thực hiện GPMB.

Ngoài ra, theo thống kê của Ban Quản lý KKTNS và các KCN tỉnh, hiện trên địa bàn KKTNS còn hàng chục dự án khác đang triển khai đầu tư xây dựng nhưng gặp khó khăn về công tác GPMB. Thậm chí theo tìm hiểu của chúng tôi tại một số dự án, đã và đang xảy ra tình trạng trên những diện tích đã GPMB, nhưng người dân tiếp tục tái xây dựng công trình vi phạm, gây cản trở chủ đầu tư thực hiện dự án, song chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng chưa có biện pháp ngăn chặn, xử lý hiệu quả để tạo điều kiện thuận lợi cho chủ đầu tư triển khai đầu tư xây dựng dự án bảo đảm tiến độ.

Xuân Hùng