Nhà hàng, quán ăn “trốn” xuất hóa đơn VAT

Theo quy định, tất cả các giao dịch mua, bán có giá trị từ 200.000 đồng trở lên, người bán phải có trách nhiệm xuất hóa đơn giá trị gia tăng cho người mua.

“Hóa đơn” thanh toán của các nhà hàng.

Tuy nhiên, trên thực tế, việc người bán cố tình “lờ” đi nghĩa vụ này đang rất phổ biến, nhất là với hình thức kinh doanh dịch vụ ăn uống, vui chơi giải trí. Thực trạng này không chỉ khiến người tiêu dùng bị thiệt, mà Nhà nước cũng thất thu một khoản thuế không nhỏ.

Mới đây, anh Trịnh Ngọc Sơn, phường Đông Vệ (TP Thanh Hóa) sử dụng dịch vụ ăn uống tại một nhà hàng ở phường Trường Sơn (TP Sầm Sơn). Khi thanh toán số tiền gần 4 triệu đồng, nhân viên của nhà hàng chỉ giao cho anh Sơn một tờ phiếu thu tự in. Khi yêu cầu xuất hóa đơn giá trị gia tăng, anh được nhân viên nhà hàng cho biết 5 ngày nữa quay lại và phải thanh toán thêm 10%. Tương tự, chị Lê Thu Lan ở thị trấn Hậu Lộc cũng phản ánh, sau buổi liên hoan với giá trị gần 6 triệu đồng ở một nhà hàng trên địa bàn, chị cũng chỉ được xuất phiếu thu và nhà hàng cho biết chị sẽ phải trả thêm 10% nếu yêu cầu xuất hóa đơn giá trị gia tăng.

Phản ánh về tình trạng “nhập nhèm” trong việc xuất hóa đơn giá trị gia tăng, nhiều người dân cho biết: Nhiều nhà hàng, quán ăn sau khi cố tình “lờ” đi nghĩa vụ xuất hóa đơn không được, đã gây khó dễ cho người mua bằng cách hẹn quay trở lại sau mấy ngày nữa. Trong khi điều đó rất ít khách hàng đáp ứng được. Bên cạnh đó, đa số các nhà hàng yêu cầu người mua trả thêm 10% số tiền trên hóa đơn. Như vậy, nếu trả thêm 10% để lấy hóa đơn thì người mua đã phải trả thêm một lần thuế, bởi trong giá bán của tất cả các mặt hàng, đương nhiên đã bao gồm thuế. Không ít cửa hàng khi thanh toán còn tính cả 10% thuế VAT dù khách hàng có lấy hóa đơn hay không, khiến Nhà nước thất thu một khoản tiền thuế một cách khó kiểm soát.

Lý giải về tình trạng “trốn” xuất hóa đơn giá trị gia tăng, một cán bộ ngành thuế, cho biết: Nguyên nhân của tình trạng này là do chế tài xử phạt còn lỏng lẻo, chưa đủ sức răn đe. Bên cạnh đó, việc kiểm soát hoạt động mua bán thực tế còn nhiều kẽ hở. Điển hình như trong kinh doanh dịch vụ ăn uống, hầu hết các nguyên liệu đầu vào được mua tại chợ hoặc các cơ sở không có hóa đơn đầu vào, do vậy không cần xuất hóa đơn đầu ra, các cơ sở vẫn cân đối được chi phí. Bên cạnh đó, nhiều người dân khi đi ăn uống, tiêu dùng thường xem việc xuất hóa đơn là phức tạp, mất thời gian và không cần thiết. Không những vậy, nhiều người còn không biết quy định về cách tính thuế, khiến cho người bán muốn tính như thế nào tùy thích. Cũng có nhiều người biết quy định về thuế nhưng bỏ qua việc lấy hóa đơn về cũng không biết sử dụng vào mục đích gì. Chính thói quen không lấy hóa đơn của người tiêu dùng đang khiến các cơ sở kinh doanh ăn uống, dịch vụ dễ dàng trục lợi. Những tờ hóa đơn giá trị gia tăng không được xuất này sau đó sẽ được bán cho những đơn vị có nhu cầu, thường là 10-20% trên tổng giá trị hóa đơn, đem lại món lợi cho các nhà hàng này. Đồng thời, đáp ứng cho những doanh nghiệp đi mua hóa đơn kê khai “khống” được chi phí đầu vào.

Để ngăn chặn tình trạng gian lận thuế qua hóa đơn, các cơ quan thuế cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, nhất là đối với các đơn vị có dấu hiệu vi phạm. Hơn nữa, ngành thuế cần tăng cường công tác tuyên truyền để các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh áp dụng dịch vụ hóa đơn điện tử, xác định chính xác doanh thu thực tế, hạn chế sự mập mờ trong cách tính thuế, xuất hóa đơn. Công tác tuyên truyền về vai trò của người tiêu dùng cũng cần được đẩy mạnh. Trong đó, quan trọng nhất là việc tuyên truyền để người tiêu dùng hiểu rõ về vai trò của hóa đơn. Hóa đơn giá trị gia tăng vừa góp phần giúp Nhà nước giám sát, thu thuế, vừa bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.