Làng nghề kẹo nhãn huyện Lang Chánh “vào mùa”

Nghề làm kẹo nhãn truyền thống mang lại thu nhập ổn định cho người dân thị trấn Lang Chánh.

Những ngày cuối năm, người dân thị trấn Lang Chánh lại tất bật làm kẹo nhãn để cung cấp cho thị trường. Kẹo nhãn vốn là thứ quà quê bình dị của người dân địa phương, nhưng nhờ hương vị thơm ngon nên kẹo nhãn Lang Chánh đã trở thành đặc sản được nhiều người ưa chuộng.

Theo những người có kinh nghiệm lâu năm trong nghề, nguyên liệu quan trọng nhất của kẹo nhãn là trứng, trứng tốt thì kẹo thơm ngon. Sau khi đánh nhuyễn bột, thợ dùng tay vo bột thành hình tròn, to bằng hạt nhãn rồi đem rán. Kẹo nhãn nhất thiết phải rán bằng mỡ “lục” (mỡ khổ). Chảo mỡ khi sôi giảm nhỏ lửa rồi mới cho những viên bột vào rán, liên tục đảo đều tay cho nở đều, xốp giòn mới vớt ra để ráo mỡ. Sau đó, đến công đoạn “chao đường”. Đường làm kẹo nhãn là loại đường kính trắng, hòa tan với nước, bắc lên bếp đun đến lúc nào nước đường sánh lại, nhấc đũa lên thấy có sợi đường thì cho kẹo vào đảo nhanh, đều tay. Bí quyết để có mẻ kẹo nhãn ngon là khi kẹo nhãn vừa ráo mỡ, sờ còn ấm tay thì phải nhanh tay đổ vào nồi nước đường nóng hổi mới bắc khỏi bếp rồi đảo đều sao cho kẹo nhãn không dính vào nhau, khi để ráo viên nào cũng được phủ một lớp nước đường. Kẹo nhãn “vào đường” xong phải để nguội, bảo quản nơi khô, tránh gió và nắng soi mới bảo quản được lâu không chảy nước, ỉu bánh.

Theo thống kê của UBND thị trấn Lang Chánh, hiện tại có 17 hộ gia đình đăng ký sản xuất, kinh doanh sản phẩm kẹo nhãn Lang Chánh, tạo việc làm ổn định cho hơn 80 lao động, với thu nhập từ 2,5 triệu đồng/người/tháng trở lên. Vào những ngày gần Tết Nguyên đán, tại địa phương có hơn 100 hộ gia đình tham gia sản xuất kẹo nhãn truyền thống. Làng nghề kẹo nhãn ra đời đem đến cho người sản xuất và người lao động nguồn thu nhập khá vào dịp lễ, tết. Ông Lê Văn Dũng, chủ cơ sở sản xuất kẹo nhãn Dũng Hằng, tổ 2, thị trấn Lang Chánh, cho biết: Mỗi ngày, cơ sở sử dụng 5 lao động thường xuyên để sản xuất khoảng 35 kg kẹo nhãn thành phẩm. Với giá bán bình quân 100 nghìn đồng/kg. Sản phẩm kẹo nhãn của cơ sở được tiêu thụ khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước. Để mở rộng sản xuất và nâng cao giá trị kinh tế cho sản phẩm kẹo nhãn truyền thống, những năm gần đây, các hộ sản xuất đã ứng dụng kỹ thuật như: Máy nhào bột, bếp ga công nghiệp... thay thế cho các công đoạn thủ công.

Cả ngày lẫn đêm, làng nghề kẹo nhãn Lang Chánh rộn ràng, tấp nập với hàng chục chuyến xe ra, vào vận chuyển nguyên liệu, sản phẩm đi tiêu thụ trong, ngoài tỉnh. Theo ước tính, mỗi năm các cơ sở sản xuất kẹo nhãn Lang Chánh trên địa bàn thị trấn Lang Chánh cung cấp cho thị trường khoảng 30-35 tấn sản phẩm, doanh thu đạt từ 3 - 3,5 tỷ đồng. Ông Nguyễn Việt Thắng, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Lang Chánh, khẳng định: Làm kẹo nhãn là nghề truyền thống mang lại thu nhập ổn định cho người dân địa phương. Do đó, trong thời gian tới, triển khai thực hiện chương trình mỗi xã một sản phẩm, UBND huyện sẽ xây dựng sản phẩm kẹo nhãn trở thành 1 trong những sản phẩm chủ lực. Đồng thời, xây dựng những cơ chế hỗ trợ phù hợp để nâng “tầm” sản phẩm truyền thống và thu nhập cho người sản xuất.

Thanh Hòa