Khó khăn trong đào tạo lao động nông nghiệp

Nền nông nghiệp tỉnh ta đang hướng đến sản xuất chuyên canh hàng hóa, quy mô lớn, do đó đòi hỏi phải nâng cao trình độ sản xuất cho người lao động để đáp ứng được yêu cầu.

Cán bộ xã Cẩm Phong (Cẩm Thủy) hướng dẫn nông dân chăm sóc bí.

Vì vậy, thời gian qua, cùng với việc thực hiện các mục tiêu đề ra trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp, ngành nông nghiệp và chính quyền các địa phương đã và đang quan tâm đến công tác đào tạo, nâng cao trình độ cho lao động tham gia sản xuất nông nghiệp thông qua việc tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo nghề. Bên cạnh đó, bồi dưỡng, tập huấn, nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực quản lý cho cán bộ các HTX dịch vụ nông nghiệp.

Tuy nhiên, việc đào tạo lao động nông nghiệp, nhất là lao động nông nghiệp chuyên sâu còn hạn chế. Nhìn vào kết quả của công tác đào tạo nghề nông nghiệp từ năm 2016 đến nay, toàn tỉnh mới chỉ đào tạo được cho 8.605 lao động, trong khi số lao động trực tiếp tham gia vào sản xuất nông nghiệp, nhất là lĩnh vực trồng trọt và chăn nuôi có khoảng hơn 2 triệu lao động. Điều này cho thấy, số lượng lao động nông nghiệp được đào tạo còn khá khiêm tốn. Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện nay có tới 95% số lao động tham gia vào lĩnh vực trồng trọt chưa được qua đào tạo, sản xuất chủ yếu bằng kinh nghiệm, học hỏi nhau, nên năng suất lao động thấp, khả năng áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật mới vào quá trình sản xuất còn hạn chế. Đối với lao động tham gia vào lĩnh vực chăn nuôi thì hiện nay phần lớn là lao động phổ thông, tận dụng thời gian lúc nông nhàn, vì vậy chỉ có khoảng 5% số lao động làm việc ở các trang trại chăn nuôi là được đào tạo các kiến thức cơ bản về công tác chăm sóc, phòng, chống dịch bệnh cho vật nuôi, còn lại số lao động tham gia vào chăn nuôi nông hộ thì kiến thức, kỹ thuật còn hạn chế.

Theo ông Đặng Văn Quang, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn, cho biết: Thực trạng tỷ lệ lao động nông nghiệp chưa qua đào tạo trên địa bàn tỉnh còn thấp trước hết là do cơ sở vật chất, thiết bị dạy nghề còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu dạy nghề cho lao động nông nghiệp. Do trình độ của đa phần lao động nông nghiệp là thấp, nên việc đào tạo phải gắn kết cả 2 phần lý thuyết và thực hành, song cơ sở hạ tầng để phục vụ khâu thực hành gần như là thiếu, nên học viên chỉ được thực hành bằng việc tham quan, học hỏi kinh nghiệm từ những mô hình sản xuất thực tế, chứ không được trực tiếp tham gia sản xuất, nên hiệu quả đào tạo chưa cao. Hơn nữa, đội ngũ giáo viên chưa bảo đảm cơ cấu, kỹ năng nghề còn hạn chế, thiếu giáo viên dạy tích hợp cả về lý thuyết và thực hành. Công tác tuyên truyền, tư vấn học nghề, việc làm cho lao động nông nghiệp chưa được quan tâm đúng mức, người lao động chưa nhận thức, đánh giá được vai trò của học nghề để tạo việc làm, nâng cao chất lượng cuộc sống, nên có tâm lý ngại đi học nghề. Việc phát triển các vùng chuyên canh trong sản xuất nông nghiệp để tổ chức sản xuất hàng hóa gắn với đào tạo nghề ở các huyện còn hạn chế. Một số huyện còn lúng túng trong việc xác định nghề đào tạo cho lao động phù hợp với phát triển sản xuất nông nghiệp của địa phương. Ngoài ra, kinh phí hỗ trợ dạy nghề cho lao động nông nghiệp còn hạn chế, số lượng và quy mô đào tạo chưa được nhiều.

Để nâng cao hiệu quả đào tạo cho lao động nông nghiệp, đáp ứng yêu cầu phát triển nông nghiệp trên địa bàn tỉnh, các sở, ngành liên quan đang tiếp tục phối hợp với chính quyền các địa phương tổ chức điều tra, khảo sát nhu cầu học nghề, nhu cầu sử dụng lao động qua đào tạo nghề và năng lực dạy nghề của các cơ sở dạy nghề để xây dựng kế hoạch dạy nghề phù hợp với thực tế sản xuất của địa phương. Cùng với đó, lồng ghép các chương trình, dự án, huy động các nguồn kinh phí để thực hiện dạy nghề cho lao động nông thôn, nhất là lực lượng lao động trực tiếp tham gia sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp.