Khó khăn trong công tác quản lý thức ăn chăn nuôi

Hiện nay trên thị trường có hàng trăm loại thức ăn chăn nuôi (TACN) do nhiều công ty trong và ngoài nước sản xuất. Bên cạnh hàng hóa của các công ty có mặt lâu năm trên thị trường, đã xây dựng được thương hiệu, uy tín thì có không ít sản phẩm của các công ty nhỏ, sẵn sàng trộn lẫn nhiều chất phụ gia theo kiểu lập lờ để thu lợi, khiến nhiều người chăn nuôi lao đao.

Sản xuất thức ăn chăn nuôi tại Công ty CP Nông sản Phú Gia, Khu Công nghiệp Lễ Môn (TP Thanh Hóa).

Trong khi đó, công tác quản lý hoạt động kinh doanh về TACN vẫn còn nhiều bất cập cần sớm có giải pháp khắc phục hiệu quả.

Ông Nguyễn Văn Bài, chủ một trang trại chuyên nuôi lợn thịt và lợn nái ở xã Triêu Dương (Tĩnh Gia) đã từ chối nhân viên kinh doanh của một hãng TACN khi được hướng dẫn mua sản phẩm, tự phối trộn để lợn nhanh lớn, tỷ lệ nạc cao. Ông cho biết: Tôi kiên quyết không dùng các loại phụ gia pha trộn, chỉ mua TACN của các công ty có uy tín trên thị trường.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, nhiều cơ sở sản xuất TACN chưa có thương hiệu trên thị trường thường hay có chiêu trò “tặng kèm” một gói phụ gia để trộn vào TACN với những lời quảng cáo: Không có chất cấm, giá rẻ, lợn nhanh lớn, nhiều nạc, dáng đẹp... Nếu người chăn nuôi không có kiến thức, ham rẻ rất dễ mua phải các loại TACN không bảo đảm chất lượng. Trường hợp của gia đình các ông Lê Văn Nam ở xã Vĩnh Hùng (Vĩnh Lộc); Đỗ Văn Đại ở xã Xuân Hòa (Thọ Xuân); Trương Văn Định ở xã Thiệu Phú (Thiệu Hóa) là những ví dụ điển hình. Cách đây hơn 2 năm đàn lợn hàng trăm con của các hộ trên đã bị tiêu hủy vì phát hiện có dư chất sabultamon tạo nạc khi gần đến ngày xuất bán. Bên cạnh đó, các gia đình này còn bị lực lượng chức năng xử phạt hơn 40 triệu đồng vì hành vi sử dụng chất cấm trong chăn nuôi. Được biết, các chủ trang trại này đều mua cùng một loại TACN của một cơ sở sản xuất do nhân viên thị trường đến tận nhà, mời chào, giới thiệu đây là loại thức ăn cho lợn được sản xuất bằng công nghệ cao, chất lượng tốt, giá lại rẻ. Khi giao hàng, nhân viên còn cung cấp cho các hộ thêm một số túi nhỏ, hướng dẫn người chăn nuôi tự phối trộn để cho lợn ăn. Thời gian đầu, lợn nuôi nhanh lớn, các chủ trang trại đều tin tưởng đây là sản phẩm mới, công ty đang xây dựng thương hiệu nên bán với giá rẻ. Đến khi bị lực lượng chức năng kiểm tra, xử phạt mới biết trong loại thức ăn này có chứa chất cấm. Lúc này các chủ trang trại tìm cách liên lạc với nhân viên thị trường thì không thể liên lạc được nữa.

Khi đi tìm hiểu về vấn đề kinh doanh TACN hiện nay, chúng tôi được anh Hoàng Văn Tôn, chủ một đại lý TACN ở xã Dân Quyền (Triệu Sơn) chia sẻ: Hầu hết các đại lý chỉ kinh doanh đơn thuần chứ không phối trộn các loại phụ gia vào thức ăn để bán, chỉ nhận nguyên bao từ các nhà máy.

Trên thực tế, việc quản lý các cơ sở kinh doanh TACN hiện nay khá lỏng lẻo. Toàn tỉnh có hàng trăm đại lý, cơ sở kinh doanh TACN, phân bố từ thành phố đến các huyện, thị xã. TACN không thuộc dạng kinh doanh có điều kiện và giấy phép kinh doanh do cơ quan quản lý cấp huyện, thị xã, thành phố cấp. Việc thanh, kiểm tra do lực lượng liên ngành địa phương thực hiện định kỳ, chủ yếu là xem có hoạt động đúng với giấy phép đăng ký kinh doanh hay không. Bên cạnh đó, việc xử lý những vi phạm do dùng chất cấm trong TACN còn nhiều bất cập, khó thực hiện. Nguyên nhân chủ yếu là do chi phí lấy mẫu và xét nghiệm khá lớn nên chỉ kiểm tra, lấy mẫu xét nghiệm khi có kinh phí hoặc chỉ đạo từ cấp trên.

Để việc kinh doanh TACN được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật, bảo đảm chăn nuôi an toàn không có chất cấm thì Nhà nước cần tăng cường các biện pháp quản lý ngay từ khâu nhập khẩu nguyên liệu sản xuất, nhất là đối với các chất phụ gia. Các cơ quan chức năng tổ chức tốt việc kiểm tra điều kiện sản xuất của các cơ sở sản xuất, kinh doanh, các điều kiện bảo quản, điều kiện cung ứng... TACN trên địa bàn.