Khắc phục hạn chế, yếu kém, quyết tâm đổi mới lĩnh vực kinh tế tập thể

Sáng 15-5, UBND tỉnh tổ chức hội nghị tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 18-3-2002 của Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể (KTTT) trên địa bàn tỉnh. Đồng chí Nguyễn Đức Quyền, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh chủ trì hội nghị.

Toàn cảnh hội nghị.

Tham dự hội nghị có đại diện lãnh đạo Bộ Công Thương; Văn phòng UBND tỉnh; các sở, ngành, thành viên Ban Chỉ đạo phát triển KTTT của tỉnh; đại diện lãnh đạo các huyện, thị xã, thành phố; Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh; Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Chi nhánh Thanh Hóa cùng 120 HTX tiêu biểu trên địa bàn.

Sau hơn 15 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT, các cấp ủy, chính quyền, các ngành, các đoàn thể trong tỉnh đã chủ động, tích cực trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện Nghị quyết, tạo sự chuyển biến quan trọng trong nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về vai trò, vị trí cũng như đường lối, chủ trương, chính sách phát triển KTTT. Khu vực KTTT mà nòng cốt là HTX đang thực sự chuyển biến theo hướng vững chắc, phát triển đa dạng và hiệu quả hơn. Từ năm 2003 đến nay, trên địa bàn tỉnh thành lập thêm được nhiều HTX kiểu mới, nâng tổng số HTX toàn tỉnh lên 968 HTX và Thanh Hóa hiện là địa phương có số lượng HTX thuộc top đầu cả nước. Chất lượng HTX được nâng lên và khu vực KTTT đã khắc phục được cơ bản tình trạng yếu kém so với trước khi có Nghị quyết. Theo đó, số HTX hoạt động với chất lượng khá ngày càng tăng (từ 123 HTX năm 2003 lên 389 HTX năm 2018, chiếm tỷ lệ 39,8%). Số HTX yếu kém giảm từ 21% năm 2003 xuống còn 15,5% năm 2018. Hoạt động của các HTX đã góp phần quan trọng trong việc phát triển sản xuất, kinh doanh của hộ thành viên và nông dân trên địa bàn. Nhiều HTX quan tâm phát triển thêm thành viên, huy động thêm vốn góp, làm tốt và mở rộng, đa dạng các khâu dịch vụ. Công tác tổ chức, quản lý HTX được củng cố và nâng lên rõ rệt. Bước đầu, KTTT đã khẳng định là nhân tố quan trọng góp phần bảo đảm an sinh xã hội, ổn định chính trị ở cơ sở và phát triển kinh tế - xã hội.

Đại diện lãnh đạo huyện Hoằng Hóa phát biểu tại hội nghị.

Bên cạnh những thành tựu đạt được, hoạt động của lĩnh vực KTTT vẫn còn những hạn chế cần khắc phục, như: Một số cấp ủy Đảng, một bộ phận cán bộ, đảng viên còn thiếu niềm tin vào mô hình HTX, dẫn đến thiếu sự quan tâm trong chỉ đạo, triển khai. Công tác quản lý còn chồng chéo. Hoạt động của các HTX tuy phát triển nhưng chưa đột phá và chưa đều ở các vùng. Nhiều HTX sau chuyển đổi, thành lập mới còn lúng túng về phương thức tổ chức, nội dung hoạt động, khả năng tài chính hạn hẹp, vốn kinh doanh thấp. Tính liên kết, hợp tác kinh doanh nhằm tham gia chuỗi giá trị giữa các HTX với nhau, giữa HTX với các thành phần kinh tế khác, nhất là với các doanh nghiệp lớn, tập đoàn kinh tế có thương hiệu còn hạn chế, thiếu gắn kết từ khâu sản xuất đến tiêu thụ. Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất và tiêu thụ nông sản còn chiếm tỷ lệ thấp.

Tại hội nghị, các đại biểu đã thảo luận nhiều nội dung liên quan đến cơ chế hoạt động, quản lý, chính sách hỗ trợ phát triển HTX. Trong đó, các đại biểu quan tâm nhiều và đề xuất Nhà nước tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các HTX trong vấn đề tiếp cận quỹ đất, nguồn vốn tín dụng lãi suất ưu đãi hoặc nới lỏng thủ tục vay vốn theo hình thức tín chấp. Đồng thời, quan tâm hơn đến công tác hỗ trợ, đào tạo nguồn nhân lực, làm động lực thay đổi phương thức sản xuất và sự nhạy bén trên thị trường, thúc đẩy, mở rộng, nâng cao hiệu quả các dịch vụ cạnh tranh của HTX.

Đồng chí Nguyễn Đức Quyền, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh phát biểu kết luận hội nghị.

Phát biểu kết luận hội nghị, đồng chí Nguyễn Đức Quyền, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh khẳng định, từ sau khi Nghị quyết số 13/NQ/TW ra đời, KTTT trên địa bàn tỉnh đã có những khởi sắc mới, thể hiện ở sự tăng trưởng nhanh về số lượng và chất lượng hoạt động của các HTX - nòng cốt của KTTT. Để khắc phục những hạn chế, yếu kém và phấn đấu đạt được những mục tiêu phát triển KTTT trong thời gian tới, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các cấp, các ngành trong tỉnh tiếp tục tổ chức tuyên truyền sâu rộng vai trò của KTTT trong giai đoạn mới, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao của cả hệ thống chính trị đối với phát triển KTTT.

Để đánh giá rõ hơn về năng lực, thực chất hoạt động của các HTX, đồng chí đề nghị Sở Kế hoạch và Đầu tư bổ sung thêm một số vấn đề. Trong đó, rà soát lại chính xác số lượng HTX chưa hoàn thành công tác chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012 để có hướng xử lý. Thống kê, báo cáo lại các chính sách và thực tế triển khai, thụ hưởng các chính sách hỗ trợ đối với lĩnh vực KTTT. Đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cũng giao Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát, bổ sung chính sách đất đai, làm rõ những khó khăn, vướng mắc trong tiếp cận của các HTX. Sở Khoa học và Công nghệ đánh giá tình hình ứng dụng khoa học công nghệ đối với sản xuất, kinh doanh của các HTX hiện nay. Bên cạnh đó, rà soát, đánh giá nguồn nhân lực hiện có, trên cơ sở đó xác định mục tiêu đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực, nghiên cứu ban hành chính sách khuyến khích, thu hút cán bộ có năng lực, trình độ về công tác tại các HTX. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức cơ quan quản lý Nhà nước về KTTT, HTX. Các HTX cần chủ động trong việc đổi mới, cải cách phương thức hoạt động, liên hiệp, hợp tác để tạo ra những sản phẩm hàng hóa có giá trị cao gắn với tiêu thụ bền vững. Tỉnh Thanh Hóa đề xuất với Chính phủ, Quốc hội, bộ, ngành Trung ương ban hành Nghị quyết mới về phát triển KTTT phù hợp với giai đoạn hiện tại. Đồng thời đề xuất với Quốc hội sửa, ban hành một số điều trong Luật HTX năm 2012 theo hướng tạo thuận lợi hơn cho các HTX hoạt động và đề xuất bố trí nguồn vốn để thực thi các chính sách hỗ trợ lĩnh vực phát triển này.

Minh Hằng