Huyện Tĩnh Gia thực hiện quyết liệt công tác giải phóng mặt bằng

Hơn chục năm gần đây, huyện Tĩnh Gia là địa phương có số lượng dự án đầu tư được triển khai lớn nhất tỉnh bởi thành công trong quá trình thu hút đầu tư vào Khu Kinh tế (KKT) Nghi Sơn.

Cưỡng chế thu hồi đất 10 hộ dân thôn Cao Thắng 4, xã Nguyên Bình (Tĩnh Gia).

Địa phương ven biển này đã hoàn thành giải phóng mặt bằng (GPMB) nhiều dự án trọng điểm quốc gia, của tỉnh, như: Dự án Liên hợp Lọc hóa dầu Nghi Sơn, Xi măng Công thanh; Nhiệt điện Công thanh, Nhiệt điện Nghi Sơn 1, các dự án giao thông quan trọng, nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A, đường tỉnh 513, đường Đông Tây 2, đường Bắc Nam 1B, Cảng Nghi Sơn... Việc hoàn thành bàn giao mặt bằng cho các dự án lớn sớm triển khai đã góp phần phát triển kinh tế, giải quyết việc làm và tạo sức hút cho đầu tư vào KKT Nghi Sơn. Tuy nhiên, còn nhiều dự án khác, việc GPMB bị ách tắc kéo dài, chưa đạt được sự kỳ vọng và kế hoạch tỉnh giao. Tình trạng xây dựng cơi nới khi sắp có dự án triển khai nhằm kê khai để nhận bồi thường từng diễn ra khá nhiều. Hơn nữa, hiện tượng tái xâm lấn mặt bằng đã giải tỏa, việc yêu cầu mức bồi thường thiếu cơ sở... khiến công tác GPMB cho nhiều dự án, nhất là các dự án giao thông gặp nhiều khó khăn. Gần đây, huyện đã triển khai công tác cưỡng chế sai phạm ở nhiều dự án trên cơ sở các quy định của pháp luật, góp phần đẩy nhanh quá trình GPMB để triển khai các dự án đầu tư.

Thống kê từ UBND huyện Tĩnh Gia, trong giai đoạn 2010 đến hết 2017, trên địa bàn KKT Nghi Sơn nói riêng và huyện Tĩnh Gia nói chung, có tới 198 dự án đầu tư. Theo đó, tổng số hộ bị ảnh hưởng GPMB cho các dự án lên tới 33.285 hộ, trong đó 2.500 hộ phải tái định cư. Riêng trong năm 2018, nếu tính cả các dự án chuyển tiếp từ năm 2017, trên địa bàn huyện đã và đang có 114 dự án cần GPMB với tổng diện tích đất 1.367,24 ha. Theo rà soát mới nhất từ UBND huyện Tĩnh Gia, tính đến ngày 30-11-2018, trong 114 dự án nói trên, có 19 dự án tạm dừng GPMB (5 dự án do chủ đầu tư dừng GPMB năm 2018, 2 dự án chưa triển khai GPMB, 12 dự án nằm ngoài 12 xã thuộc KKT Nghi Sơn cũ nên vướng mắc về thẩm quyền cho phép thu hồi đất và chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ). Như vậy trong năm 2018, huyện Tĩnh Gia đã và đang triển khai GPMB cho 95 dự án.

Những năm qua, đa phần các hộ trong diện có đất và công trình trên đất liên quan đến GPMB đều đồng thuận, hàng nghìn hộ trong số đó đã nhận bồi thường để tái định cư, vì lợi ích phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và quốc gia. Tuy nhiên, cũng không ít trường hợp cố tình viện đủ các lý do, lợi dụng sự nhập nhằng trong xác định nguồn gốc đất để yêu cầu bồi thường mức cao, ảnh hưởng đến tiến độ của nhiều dự án. Nhiều dự án mở rộng hoặc xây dựng mới đường giao thông, chỉ vướng một vài hộ khiến dự án phải đình trệ thêm hàng năm trời, gây lãng phí thêm tiền của. Gần đây, huyện Tĩnh Gia đã “mạnh dạn” hơn, bước đầu áp dụng biện pháp cưỡng chế những trường hợp sai phạm, đem lại hiệu quả cho công tác GPMB.

Điển hình trong năm 2018, huyện Tĩnh Gia đã tổ chức cưỡng chế thu hồi đất của 10 hộ dân thôn Cao Thắng 4, xã Nguyên Bình để triển khai dự án Trung tâm Dịch vụ thương mại và sản xuất hàng tiêu dùng. Qua tìm hiểu, dự án này đã được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư tại Văn bản số 3930 từ cuối tháng 7-2010. Tổng diện tích dự án chưa đầy 0,9 ha thuộc khu đất ruộng giáp Quốc lộ 1A với 21 thửa đất nhỏ. 11 hộ dân đã thống nhất nhận bồi thường và chuyển nhượng đất ngay từ những năm đầu triển khai dự án. 10 hộ còn lại kiên quyết không bàn giao mặt bằng với lý do muốn thương lượng bồi thường trực tiếp với doanh nghiệp chủ đầu tư. Mặc dù UBND huyện Tĩnh Gia đã có nhiều văn bản giải thích, các cấp chính quyền và ban, ngành trong huyện đã nhiều lần vận động nhưng các hộ vẫn không hợp tác nên huyện đã tổ chức cưỡng chế thu hồi đất theo đúng quy định.

Thống kê từ UBND huyện Tĩnh Gia, tính từ năm 2010 đến ngày 30–11–2018, UBND huyện đã ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất đối với 36 hộ gia đình, cá nhân cố tình không chấp hành quyết định thu hồi đất. Đây đều là những hộ cố tình chây ì, không hợp tác hoặc tìm mọi cách để đưa ra những yêu cầu bồi thường không đúng như trong các quy định và luật pháp hiện hành. Tại thời điểm đầu tháng 12–2018, huyện Tĩnh Gia vẫn còn cả trăm trường hợp vướng mắc GPMB kéo dài tại các dự án, nhất là tại các dự án hạ tầng giao thông vốn ngân sách. Mặc dù nhiều hộ đã có quyết định giải quyết khiếu nại của cấp huyện, cấp tỉnh; được các cấp, các ngành tuyên truyền, vận động, thuyết phục, đối thoại nhiều lần nhưng vẫn cố tình không chấp hành quyết định thu hồi đất, buộc phải thực hiện biện pháp cưỡng chế thu hồi đất. UBND huyện đã phê duyệt thêm 8 phương án cưỡng chế thu hồi đất và gần đây đã thuyết phục, vận động bàn giao mặt bằng không phải triển khai 2 phương án, còn lại 6 phương án dự kiến sẽ được thực hiện trong thời gian tới.