Hiệu quả của những cánh đồng sản xuất giống cây trồng ở huyện Yên Định

Về xã Định Tiến (Yên Định) những ngày này, ngoài việc tất bật chuẩn bị gieo cấy vụ thu mùa 2019, bà con nông dân đang thực hiện bao gói, bảo quản sản phẩm hạt giống thương phẩm được sản xuất trong vụ chiêm xuân vừa qua để xuất bán cho doanh nghiệp. Bà Lê Thị Mỳ, xã Định Tiến (Yên Định) cho biết: Gia đình bà bắt đầu sản xuất lúa giống từ năm 2000, đến nay đã có thâm niên gần 10 năm, nhưng chưa khi nào bà thấy cái nghề “làm giống” này phụ người nông dân.

Vùng sản xuất hạt ngô giống lai F1 của xã Định Tường.

Sở dĩ việc sản xuất lúa giống có được hiệu quả bền vững là do chính quyền địa phương luôn đồng hành cùng người dân trong việc tìm đơn vị, doanh nghiệp liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm. Trong quá trình sản xuất, cán bộ chuyên môn của doanh nghiệp, chính quyền luôn giám sát, trực tiếp hướng dẫn bà con nông dân về kỹ thuật canh tác, nhận biết sâu bệnh và biện pháp phòng trừ hiệu quả. Nhờ đó, năng suất và hiệu quả kinh tế luôn ổn định. Hiện, 1 ha sản xuất lúa giống đạt lợi nhuận khoảng từ 40 đến 45 triệu đồng/ha/vụ, cao gấp 2 đến 3 lần so với diện tích trồng lúa thương phẩm.

Cũng nhờ tạo dựng được hiệu quả kinh tế ổn định, nên ngày càng có nhiều hộ dân của xã Định Tiến chuyển đổi diện tích sản xuất lúa thương phẩm sang sản xuất lúa giống. Hiện toàn xã có khoảng 400 hộ tham gia sản xuất lúa giống, với diện tích đạt khoảng 200 ha/vụ. Những diện tích sản xuất lúa giống của xã đều được 2 doanh nghiệp là Công ty CP Giống cây trồng Trung ương và Công ty CP Nam Dương liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm. Việc liên kết được thực hiện theo phương thức công ty cung ứng giống, vật tư nông nghiệp và chuyển giao quy trình kỹ thuật. Sau khi thu hoạch, công ty sẽ tiến hành thu mua sản phẩm đạt chất lượng theo tiêu chuẩn đã cam kết theo hợp đồng kinh tế. Không những thế, trong quá trình sản xuất, các doanh nghiệp còn hỗ trợ người dân ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật tiên tiến, công nghệ cao vào sản xuất, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, tăng thu nhập cho người dân sản xuất lúa giống.

Xã Định Tường là đơn vị đi đầu trong công tác sản xuất giống cây trồng của huyện Yên Định. Ở đây, việc sản xuất các hạt giống lúa, ngô của xã Định Tường đều được người dân thực hiện theo tôn chỉ lấy chất lượng làm đầu trên cơ sở áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất; đồng thời, đầu tư hệ thống lò sấy sản phẩm sau thu hoạch, bảo đảm chất lượng. Nhờ đó, tỷ lệ nảy mầm của các hạt giống qua đánh giá thực tế luôn đạt 95 đến 97%. Khẳng định được thương hiệu sản xuất bằng chất lượng, nên xã Định Tường luôn được doanh nghiệp tìm đến để ký kết hợp đồng kinh tế về liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm hạt giống. Theo đó, diện tích sản xuất các hạt giống của xã ngày càng được mở rộng. Hiện tại, xã Định Tường đã xây dựng được vùng chuyên sản xuất hạt giống lúa thuần, hạt giống lúa lai F1, với tổng diện tích 600 ha/vụ, vùng sản xuất tập trung hạt giống ngô lai F1, với diện tích 220 ha/năm. Theo đánh giá của các hộ dân sản xuất hạt giống: Đối với diện tích sản xuất hạt giống lúa bình quân lợi nhuận khoảng 90 đến 110 triệu đồng/ha/năm. Diện tích sản xuất hạt giống ngô lai F1 đạt lợi nhuận 110 đến 120 triệu đồng/ha/năm.

Do thấy được hiệu quả của sản xuất hạt giống, nên ngày càng nhiều hộ dân của huyện Yên Định chuyển hướng từ sản xuất lúa thương phẩm sang sản xuất lúa, ngô giống. Hiện, hầu hết các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đều có diện tích sản xuất lúa giống các loại. Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Yên Định, bình quân mỗi năm huyện có từ 2.500 đến 2.700 ha sản xuất hạt giống lúa, ngô. Riêng trong vụ chiêm xuân 2018-2019, toàn huyện có 1.650 ha sản xuất lúa và ngô giống. Vụ thu mùa năm nay, dự kiến sẽ có 1.000 ha. Ông Trịnh Xuân Quý, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Yên Định, cho biết: Việc sản xuất hạt giống lúa, ngô đạt hiệu quả kinh tế cao hơn so với diện tích trồng lúa, ngô thương phẩm. Tuy nhiên, để sản xuất hạt giống yêu cầu lao động phải có trình độ thâm canh cao, tuân thủ nghiêm ngặt các khâu kỹ thuật về chọn tổ hợp sản xuất phù hợp, gieo mạ tập trung, cấy đúng khoảng cách, cách ly tốt, điều chỉnh trỗ trùng khớp, gạt phấn... Do đó, để việc sản xuất hạt giống của huyện phát triển theo hướng chất lượng, khẳng định được thương hiệu, huyện Yên Định luôn chú trọng công tác tuyên truyền, hướng dẫn, tập huấn kỹ thuật cho người dân về các kỹ thuật mới trong sản xuất giống. Tập trung mở rộng sản xuất các hạt giống lúa lai F1 với các tổ hợp lai hai dòng chủ động được nguồn giống, tạo ra các sản phẩm phù hợp với nhu cầu của thị trường. Tiếp tục nâng cao vai trò của các HTX dịch vụ nông nghiệp để thực sự là cầu nối kết nối nông dân với doanh nghiệp trong liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời, hướng dẫn, định hướng cho nhân dân sản xuất những loại giống theo nhu cầu của thị trường.

Bài và ảnh: Hương Thơm