Hậu Lộc: Chủ động khắc phục tình trạng nhiễm mặn, phục vụ nước tưới cho sản xuất nông nghiệp

Vào thời điểm giữa tháng 2 này, bà con nông dân huyện Hậu Lộc đang đồng loạt gieo trồng 6.700 ha cây trồng vụ chiêm xuân năm 2020, trong đó có 4.400 ha lúa. Hiện nay, sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện đang gặp khó khăn do mặn đã xâm nhập sâu vào vùng ven biển. Thiếu nước ngọt đã và đang ảnh hưởng đến sản xuất vụ chiêm xuân và môi trường vùng ven biển. Tại cống Lộc Động do nhiễm mặn từ 4-8 phần nghìn, nhiều thời điểm không lấy được nước cho các trạm bơm nội đồng hoạt động. Do xâm nhập mặn ảnh hưởng đến các trạm bơm nội đồng thuộc vùng Đông và Tây kênh De (đảm nhận tưới hơn 1.000 ha thuộc các xã Đa Lộc, Minh Lộc, Hưng Lộc, Hải Lộc, Hòa Lộc).

Trạm bơm Châu Lộc (trên địa bàn xã Triệu Lộc) do Chi nhánh Thủy lợi Hậu Lộc quản lý, vận hành bơm nước phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Để phục vụ đủ nước tưới cho nông dân trên địa bàn gieo trồng, chăm sóc cây trồng vụ chiêm xuân, phấn đấu năng xuất lúa đạt 70 tạ/ha trở lên, trước mắt các đơn vị, địa phương trên địa bàn huyện Hậu Lộc đã triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp khắc phục khó khăn, chống khô hạn, xâm nhập mặn. UBND huyện Hậu Lộc đã tập trung chỉ đạo các xã tiếp tục nạo vét kênh dẫn, cửa lấy n­ước và kênh trữ nư­ớc; quản lý nguồn n­ước ngọt tư­ới tiết kiệm, hiệu quả; chuẩn bị máy bơm dầu để chống hạn cục bộ; rà soát chuyển đổi một số diện tích cây trồng vùng ven biển th­ường xuyên bị nhiễm mặn sang nuôi trồng thủy sản. Các tháng vừa qua, huyện Hậu Lộc đã phát động các xã, thị trấn ra quân làm thủy lợi mùa khô, đã đào đắp các tuyến kênh liên xã, kênh nội đồng với tổng khối lượng đã đào đắp 113.895m3 bùn, đất, đạt 101% kế hoạch giao và phát dọn bèo, cỏ, phục vụ dẫn nước đến mặt ruộng được thuận lợi. Các xã vùng Đông kênh De đã đào đắp các kênh tiêu nội đồng để chủ động tích trữ nước ngọt phục vụ sản xuất vụ chiêm xuân khi nguồn nước bơm bị xâm nhập mặn. Tiếp tục thau chua, rửa mặn và giữ nước làm dầm. Trong các tháng mùa khô năm 2019, Chi nhánh thủy lợi Hậu Lộc (phục vụ nước tưới cho hơn 6.000 ha cây trồng trên địa bàn) đã tập trung nạo vét các kênh mương, bể hút, kênh dẫn các trạm bơm với khối lượng đã đào đắp 19.360m+ bùn, đất; chủ động bơm trữ nước ngọt sớm cho các trạm bơm dọc sông Lèn hoạt động; đóng chặt các cống tiêu dưới đê, chèn kín nước và thả phai đắp đất để giữ nước trong kênh tiêu, sông nội đồng. Trước đó, chi nhánh đã tiến hành kiểm tra, đánh giá khả năng phục vụ sản xuất của 24 trạm bơm với 69 máy để sửa chữa hư hỏng, chuẩn bị vật tư thiết bị cần thiết, bảo đảm các trạm bơm vận hành tốt khi có yêu cầu. Hiện nay, chi nhánh phân công các cụm thủy nông trực thuộc tích cực bám địa bàn, thay ca thường trực 24/24 giờ tại các trạm bơm và cửa lấy nước dọc sông Lèn, 15 phút đo độ mặn tại các cửa cống lấy nước một lần để khi có nguồn nước ngọt là tranh thủ vận hành hết công suất các trạm bơm. Khắc phục tình trạng nguồn nước tại cống Lộc Động nhiễm mặn, trạm bơm Đại Lộc và trạm bơm Châu Lộc đã và đang được vận hành hết công suất để đổ nước xuống sông Trà Giang tạo nguồn cho các trạm bơm nội đồng hoạt động. Nạo vét cửa sông Lèn nhằm lấy nguồn n­­ước từ sông Mã xuống sông Lèn phục vụ các trạm bơm điện ven sông Lèn bơm nước chống hạn...

Có mặt tại xã Đa Lộc - một trong năm xã phía Đông kênh De thuộc huyện Hậu Lộc chúng tôi được biết: Các năm trước đây, một phần diện tích lúa của xã Đa Lộc thường héo khô và chết do không đủ nước ngọt tưới, đất bốc chua, mặn, gây thiệt hại cho sản xuất. Xâm nhập mặn, thiếu nước ngọt không những sản xuất nông nghiệp bất lợi mà nguồn nước sinh hoạt cũng hạn chế, đời sống bà con gặp nhiều khó khăn. Vụ chiêm xuân năm 2020, trên địa bàn xã Đa Lộc, đồng ruộng đã cơ bản đủ nước ngọt tưới cho bà con sản xuất 350 ha cây trồng, trong đó có 195 ha lúa theo đúng kế hoạch. Ngoài việc chủ động thau chua, rửa mặn nhiều năm qua của xã đã phát huy hiệu quả, tỉnh, huyện đã quan tâm xây dựng công trình cải tạo, nâng cấp hệ thống thủy lợi xã Đa Lộc, chủ động cung cấp nguồn nước ngọt cho bà con nông dân phát triển sản xuất nông nghiệp.

Theo dự báo của Chi nhánh Thủy lợi huyện Hậu Lộc, đến tháng 4-2020, thời điểm lúa chiêm xuân trổ bông thời tiết nắng nóng và xâm nhập mặn, khoảng hơn 1.000 ha lúa trên địa bàn huyện Hậu Lộc có khả năng thiếu nước, khô hạn. Để tạo điều kiện cho các xã vùng ven biển Hậu Lộc chủ động khắc phục tình trạng xâm nhập mặn, bảo vệ cây trồng, trước mắt tỉnh đã đầu tư xây dựng trên địa bàn huyện Hậu Lộc một số công trình như­­ hệ thống cấp n­ước t­ưới và sinh hoạt cho các xã vùng Đông kênh De huyện Hậu Lộc, kiên cố kênh thôn Đông Hòa đi cống Hầm, kiên cố kênh tưới từ cống Tứ Dân đi mương Ông Tín (xã Hưng Lộc), nạo vét, gia cố mái bờ kênh dẫn trạm bơm số 3 xã Hòa Lộc, cải tạo, nâng cấp hệ thống thủy lợi xã Đa Lộc... Hiện nay, các công trình nêu trên đã được đưa vào sử dụng, phát huy hiệu quả phục vụ nước tưới cho sản xuất nông nghiệp.

Bài và ảnh: Thùy Dương