Bức tranh sáng màu của kinh tế tỉnh Thanh Hóa năm 2018

Năm 2018, trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới phục hồi mạnh nhưng tiềm ẩn nhiều yếu tố rủi ro, chủ nghĩa bảo hộ, chiến tranh thương mại gia tăng; kinh tế trong nước có nhiều khởi sắc, tăng trưởng GDP cả năm vượt kế hoạch. Ở tỉnh ta, Dự án Liên hợp Lọc hóa dầu Nghi Sơn và một số dự án công nghiệp, xây dựng lớn đi vào hoạt động, có sản phẩm mới đã góp phần quan trọng đưa tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh đạt cao nhất từ trước đến nay.

Cảng Hàng không Thọ Xuân đã được nâng cấp thành Cảng Hàng không quốc tế.

Tuy nhiên, bên cạnh những yếu tố thuận lợi, tỉnh ta còn gặp phải khó khăn, bất lợi như: Một số dự án chậm tiến độ so với kế hoạch; thiên tai, bão lũ gây nhiều thiệt hại cho sản xuất và đời sống của nhân dân. Trong bối cảnh đó, được sự quan tâm chỉ đạo, hỗ trợ của Trung ương, cùng với sự nỗ lực, phấn đấu cao của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân các dân tộc trong tỉnh, các chỉ tiêu về kinh tế năm 2018 của tỉnh đều hoàn thành và hoàn thành vượt mức kế hoạch đề ra.

Nét nổi bật là kinh tế tăng trưởng mạnh mẽ, đạt 15,16%, cao nhất từ trước đến nay và thuộc nhóm các tỉnh, thành phố dẫn đầu cả nước. Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) năm 2018 ước đạt 15,16%, là mức tăng cao nhất từ trước đến nay (trước đó, năm 2010 đạt cao nhất là 13,7%), gấp 2,23 lần mức trung bình cả nước, thuộc nhóm tăng cao hàng đầu của cả nước. GRDP bình quân đầu người ước đạt 1.990 USD, tăng 287 USD so với năm 2017. Động lực chính cho tăng trưởng là ngành công nghiệp với hạt nhân là Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn; bên cạnh đó, các ngành nông nghiệp, xây dựng, dịch vụ tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng khá.

Năm 2018, chứng kiến sự tăng trưởng ấn tượng của ngành công nghiệp, giá trị sản xuất ước đạt 95.065 tỷ đồng, tăng 34,2% so với cùng kỳ, tăng cao nhất từ trước đến nay do có thêm các sản phẩm mới của Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn, Nhà máy dầu ăn Nghi Sơn và một số sản phẩm công nghiệp chủ yếu tăng cao so với cùng kỳ như: Quần áo may sẵn, xi măng, điện sản xuất, thủy sản đông lạnh chế biến, thuốc lá bao, giầy xuất khẩu...

Ngành dịch vụ tiếp tục phát triển khá, khởi sắc trên nhiều lĩnh vực. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ ước đạt 94.270 tỷ đồng, tăng 13,3% so với cùng kỳ. Xuất khẩu tiếp tục tăng trưởng cao, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 2,76 tỷ USD, tăng 36,1% so với cùng kỳ. Hoạt động du lịch diễn ra sôi động, ước đón 8.250 nghìn lượt khách, tăng 15,3% so với cùng kỳ; hệ thống các cơ sở lưu trú du lịch được đầu tư mạnh mẽ, chất lượng các dịch vụ được nâng lên làm thay đổi diện mạo du lịch của tỉnh. Các dịch vụ về vận tải, bưu chính - viễn thông, ngân hàng,... tiếp tục có bước phát triển nhanh, mạng lưới ngày một mở rộng, loại hình dịch vụ đa dạng, chất lượng dịch vụ được nâng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế và nhu cầu sử dụng dịch vụ của người dân.

Nông nghiệp mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề bởi nhiều đợt thiên tai, lũ lụt, song vẫn giữ ổn định và đạt kết quả khá toàn diện. Tổng sản lượng lương thực có hạt ước đạt 1,61 triệu tấn, hoàn thành mục tiêu đề ra; tái cơ cấu nông nghiệp được quan tâm thực hiện, đã chuyển đổi 4.400 ha đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây có giá trị cao hơn. Chăn nuôi có bước phát triển, sản lượng thịt hơi tăng 3,7%, sản lượng trứng tăng 4,7% so với cùng kỳ. Phát triển lâm nghiệp đạt kết quả tích cực, tăng 7,1% so với cùng kỳ. Sản xuất thủy sản duy trì mức tăng trưởng khá, tăng 7,2% so với cùng kỳ.

Môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện, thu hút các dự án đầu tư đạt kết quả tích cực. Lãnh đạo tỉnh đã tiếp và làm việc với nhiều tổ chức, tập đoàn, doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước; tham dự các hội nghị, diễn đàn về xúc tiến đầu tư tại Nga, Pháp, Na Uy, Hungary, Thổ Nhĩ Kỳ, Hoa Kỳ; tổ chức thành công đoàn công tác cao cấp đi thăm làm việc tại Cô-oét, thiết lập quan hệ hữu nghị hợp tác với tỉnh Farwaniyah (Cô-oét) để xúc tiến, kêu gọi đầu tư vào tỉnh. Cùng với đó, công tác cải cách thủ tục hành chính trên các lĩnh vực theo hướng công khai, minh bạch, đơn giản, thuận tiện và rút ngắn thời gian giải quyết công việc cho các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp nhằm góp phần đẩy mạnh việc cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh tiếp tục được các cấp, các ngành quan tâm chỉ đạo; các chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) năm 2017 đều cải thiện so với năm 2016. Môi trường đầu tư được cải thiện đã khai thông rộng hơn các dòng vốn đầu tư xã hội, thể hiện ở sự gia tăng dư nợ tín dụng ngân hàng, gia tăng vốn thông qua các dự án đầu tư trực tiếp (FDI, DDI) được cấp phép và vốn đăng ký của các doanh nghiệp mới thành lập. Năm 2018, toàn tỉnh có 3.222 doanh nghiệp thành lập mới(1), với số vốn đăng ký 17.500 tỷ đồng, tăng 4% về số doanh nghiệp và 6,4% về vốn so với cùng kỳ, nâng tổng số doanh nghiệp đang hoạt động trên toàn tỉnh lên 12.523 doanh nghiệp; có khoảng 6.200 doanh nghiệp có quan hệ tín dụng với ngân hàng, với dư nợ hơn 40.000 tỷ đồng, tăng 11,05% so với đầu năm. Đến ngày 30-11, cả tỉnh thu hút được 233 dự án đầu tư trực tiếp (9 dự án FDI), với tổng vốn đầu tư đăng ký 20.337 tỷ đồng và 80,36 triệu USD. Nhiều dự án có quy mô lớn, đã được chấp thuận đầu tư như: Khu phát triển GAS&LNG và các loại hình phụ trợ lọc hóa dầu tại Khu Kinh tế Nghi Sơn (3.805 tỷ đồng); Khu nghỉ dưỡng sinh thái và nhà lưu trú khách du lịch Đảo Ngọc (1.611 tỷ đồng); Khu đô thị sinh thái biển Đông Á Sầm Sơn (3.800 tỷ đồng); nhà máy viên nén gỗ Văn Lang Yufukuya tại Khu Kinh tế Nghi Sơn (9,7 triệu USD); nhà máy sản xuất tất và áo lót cao cấp tại xã Định Liên, Yên Định (35,45 triệu USD)... Bên cạnh đó, các nhà đầu tư lớn như: Tập đoàn SunGroup, VinGroup, FLC, Tập đoàn Nguyễn Hoàng đang tiếp tục đề xuất đầu tư các dự án quy mô lớn trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ, hàng không, đô thị, đem đến những triển vọng phát triển mới cho Thanh Hóa trong thời gian tới.

Thu ngân sách Nhà nước, huy động vốn đầu tư vượt kế hoạch đề ra; lĩnh vực đầu tư công chuyển biến rõ nét. Thu ngân sách Nhà nước tăng đột biến, lần đầu tiên vượt qua con số 23.000 tỷ đồng, ước đạt 23.464 tỷ đồng, vượt dự toán, tăng 74,9% so với cùng kỳ. Huy động vốn đầu tư phát triển năm 2018 đạt 103.500 tỷ đồng, vượt kế hoạch đề ra. Trong năm, một số dự án đã hoàn thành đưa vào sử dụng như: Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn, Nhà máy dầu ăn Nghi Sơn, Khu đô thị mới phường Điện Biên, TP Thanh Hóa; Nhà máy bao bì Đại Dương, Nhà máy bao bì xi măng Long Sơn, Thủy điện Cẩm Thủy 1; đã khởi công xây dựng một số dự án lớn như: Nhà máy Nhiệt điện Nghi Sơn II, Dự án số 1 - Khu đô thị mới Trung tâm TP Thanh Hóa (VinGroup), Khu đô thị Đông Hải, TP Thanh Hóa, Nhà máy luyện cán thép Nghi Sơn, Nhà máy giết mổ, chế biến gia cầm xuất khẩu Việt Avis... đã làm tăng thêm năng lực sản xuất, cải thiện kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội và góp phần tích cực vào tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh. Lĩnh vực đầu tư công có chuyển biến rõ nét, giá trị khối lượng thực hiện các dự án đạt 7.219,8 tỷ đồng, đạt 99,6% kế hoạch; giải ngân đến ngày 10-12-2018 đạt 7.285,1 tỷ đồng, vượt 0,5% kế hoạch, là tỷ lệ giải ngân cao nhất trong nhiều năm trở lại đây, đứng trong nhóm các tỉnh, thành phố có tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công nhanh nhất cả nước (theo thống kê của Bộ Kế hoạch và Đầu tư).

Những kết quả nổi bật trên là gam màu sáng trong bức tranh kinh tế - xã hội năm 2018 của tỉnh ta, tạo điều kiện thuận lợi để tiếp tục thực hiện thắng lợi các mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2020.

(1). Đứng thứ 7 cả nước về số doanh nghiệp thành lập mới.