Báo động tình trạng rò rỉ thông tin khách hàng qua đăng ký dịch vụ

Khi nhu cầu đăng ký sử dụng các loại hình dịch vụ (cả đăng ký trực tiếp và đăng ký qua mạng internet) đang trở thành xu hướng phát triển của xã hội thì tình trạng bị lộ, lọt những thông tin cá nhân với tần suất ngày càng tăng. Việc làm lộ thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ không chỉ gây phiền hà cho người bị hại mà còn ảnh hưởng xấu đến lòng tin đối với các loại hình dịch vụ văn minh và tiềm ẩn những nguy cơ khó lường về an ninh trật tự.

Đăng ký thành viên các loại hình dịch vụ tiềm ẩn nguy cơ lộ, lọt thông tin cá nhân (ảnh mang tính chất minh họa).

Những năm gần đây, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, trên địa bàn tỉnh ta cũng “nở rộ” hình thức giao dịch qua mạng điện tử. Tuy nhiên, các giao dịch này đòi hỏi cung cấp nhiều thông tin, như: Họ tên, số điện thoại, địa chỉ liên hệ... Thậm chí, trong chiến dịch kinh doanh, khai thác, mở rộng thị trường của nhiều doanh nghiệp, đơn vị còn giao cho nhân viên đến những địa điểm đông người, gặp gỡ khách hàng vừa giới thiệu dịch vụ, vừa “tranh thủ” thu thập số điện thoại, email để “chăm sóc” khách hàng tốt hơn. Vì có quá nhiều “kênh” đòi hỏi cung cấp thông tin cá nhân nên người tiêu dùng khó có thể xác định được thông tin của mình bị lộ từ đâu. Chỉ biết rằng, hậu quả nhãn tiền của việc lộ thông tin cá nhân là hàng ngày, hàng giờ khách hàng liên tục bị “khủng bố”, bị “tra tấn” bởi nhiều cuộc gọi điện thoại, tin nhắn giới thiệu dịch vụ. Thậm chí, từ việc bị lộ thông tin cá nhân người tiêu dùng có thể trở thành nạn nhân của những thủ đoạn lừa đảo mới.

Chị Trần Như Quỳnh, nhân viên Công ty CP Đường sắt Thanh Hóa đã nhiều lần bị làm phiền bởi những cuộc điện thoại từ số lạ nhằm tư vấn dịch vụ tiếp thị sản phẩm, dịch vụ bán bất động sản, bảo hiểm, mời mở thẻ tín dụng, vay tín dụng... “Nhiều lần đang tập trung làm việc, nhận được cuộc điện thoại từ số máy lạ, người ở đầu dây bên kia giới thiệu là nhân viên đơn vị nào đó gọi điện để tư vấn dịch vụ. Đa phần tôi từ chối khéo vì có công việc bận. Cũng có lần tôi hỏi lại nhân viên tư vấn phía bên kia “Tại sao em có số điện thoại của chị” thì nhận được câu trả lời: “Bên em có đội ngũ marketing chuyên tìm kiếm thông tin khách hàng tiềm năng”. Thực sự, việc bị lựa chọn là khách hàng tiềm năng và phải liên tục nhận cuộc gọi điện thoại, tin nhắn quảng cáo, giới thiệu dịch vụ khiến tôi thấy phiền, không tập trung làm việc được!”- chị Như Quỳnh chia sẻ.

Cùng trong tình cảnh với chị Quỳnh, anh Triệu Minh Quân (trú tại phường Ngọc Trạo, TP Thanh Hóa) tỏ ra lo lắng khi các thông tin cá nhân của mình bị biết quá nhiều dẫn đến việc anh liên tục nhận các cuộc điện thoại lạ, thậm chí, trong hộp thư điện tử cũng nhận được email mời tham gia, sử dụng các dịch vụ. Anh Quân cho biết: “Nhiều lần nghe điện thoại, tôi thấy giật mình khi đầu dây bên kia nắm được quá nhiều thông tin cá nhân của tôi và các thành viên trong gia đình của mình. Ngay cả cậu con trai của tôi cũng được mời chào tiếp thị các khóa học tiếng Anh, lớp học ngoại khóa và nhiều hoạt động khác vào dịp hè”.

Hiện tại trên địa bàn tỉnh ta chưa có khảo sát, văn bản nào xác định phạm vi đối tượng bị ảnh hưởng và mức độ nghiêm trọng của tình trạng rò rỉ thông tin cá nhân qua đăng ký thành viên, đăng ký giao dịch các loại dịch vụ. Tuy nhiên, thực tế cho thấy đa phần người có sử dụng điện thoại di động, người đã từng đăng ký thành viên, đăng ký giao dịch có kê khai thông tin cá nhân đều bị làm phiền bởi những cuộc gọi điện thoại, những email tư vấn dịch vụ. Hiện tại, ngoài các loại danh bạ điện thoại nội bộ của các cơ quan, doanh nghiệp, các hiệp hội, tổ chức... thì hiện nay còn rất nhiều loại danh bạ khác được thống kê lại từ các cuộc khảo sát khách hàng trực tiếp về sản phẩm, dịch vụ; từ các cuộc thống kê dữ liệu về dân cư và nhất là các mạng xã hội, các giao dịch mua bán trực tuyến trên mạng internet... Vì nhiều lý do khác nhau, từ việc là sản phẩm “nội bộ”, các thông tin này đã bị rò rỉ ra ngoài, mua đi bán lại và trao đổi lẫn nhau. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng cùng một chủ thuê bao nhưng có rất nhiều công ty, đơn vị khai thác để chào mời sản phẩm, dịch vụ. Những danh bạ này thậm chí còn được rao bán công khai trên mạng internet với mức giá từ vài trăm ngàn đến vài triệu đồng, tùy số lượng và nội dung cá nhân trong danh bạ.

Về nguyên nhân dẫn đến tình trạng lộ thông tin cá nhân, đại diện Phòng Quản lý viễn thông, Sở Thông tin và Truyền thông, cho biết: Hiện tại hầu hết các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp... trong tỉnh đều cập nhật thông tin liên hệ trên mạng điện tử hoặc các cá nhân thường đăng ký thành viên của một số dịch vụ như ngân hàng, viễn thông, thanh toán Vnpay... Do đó, khi thông tin cá nhân được cập nhật lên mạng thì không còn là riêng tư nữa. Các đối tượng có nhu cầu có thể qua một số “kênh” riêng để dễ dàng lấy được. Vì vậy, muốn hạn chế việc rò rỉ thông tin cá nhân, khách hàng phải tự bảo vệ mình bằng cách không khai báo thông tin một cách tùy tiện, nhất là đối với các website hay doanh nghiệp chưa có uy tín. Bên cạnh đó, khách hàng cần làm quen dần với các phần mềm hỗ trợ chặn tin nhắn rác, email “lạ”... Đồng thời, khi phát hiện thông tin của mình bị lộ lọt từ bên cung cấp dịch vụ, cá nhân có thể phản ánh tới Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, nhà cung cấp dịch vụ hoặc cơ quan chức năng có liên quan, tránh trường hợp bị làm phiền và lợi dụng thông tin cá nhân để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.

Bài và ảnh: Lê Hòa