Thị trường bánh trung thu năm 2018: Bánh truyền thống “lên ngôi”

Những ngày này, thị trường bánh trung thu đã bắt đầu sôi động. Trên nhiều tuyến phố của TP Thanh Hóa, các cửa hàng chú trọng quảng bá thương hiệu, sản phẩm bằng những biển hiệu nổi bật bởi những ánh đèn màu nhằm tăng sức thu hút đối với khách hàng. Nét mới năm nay là các loại bánh truyền thống có phần nổi trội hơn, lấn át các loại bánh sản xuất theo phương thức “công nghiệp”.

Quầy hàng bán bánh trung thu Thuận Nhàn, đường Tống Duy Tân (TP Thanh Hóa). Ảnh: Trường Giang

Cửa hàng bán bánh “công nghiệp” thưa vắng khách

Những mùa Trung thu trước, trung bình mỗi ngày cửa hàng tạp hóa Hà Nam, đường Thành Thái (TP Thanh Hóa) bán từ 10 - 20 hộp bánh. Năm nay, dù Tết Trung thu đã cận kề nhưng thi thoảng mới có khách hỏi mua. Chị Hà, chủ cửa hàng cho hay: “Cửa hàng của chúng tôi chỉ lấy bánh của các hãng tên tuổi như: Kinh Đô, Hữu Nghị, Hải Hà, Bibica... Năm nay, các hãng đều có chiết khấu cao cho các đại lý, nhưng tình hình chung đều bán chậm, chỉ thi thoảng mới có khách tới mua để đi biếu. Chúng tôi phải cắt giảm chi phí, không thuê nhân viên bán hàng. Với khách mua lẻ, mỗi chiếc bánh cửa hàng giảm cho khách từ 4.000 - 5.000 đồng. Nếu khách mua từ 10 hộp trở lên được chiết khấu 10%”. Cũng theo lời chị Hà, dù chưa hết mùa, nhưng tính sơ bộ năm nay doanh thu bánh trung thu của cửa hàng sụt giảm khoảng 30% so với mùa trước. Nguyên nhân là do ngày càng có nhiều phương thức bán hàng như bán online, ký hợp đồng với các cơ quan, doanh nghiệp... Chưa kể người dân ngày càng có xu hướng thích ăn các loại bánh truyền thống và bánh thủ công, tự làm.

Dạo một vòng trên các tuyến phố Lê Hoàn, Trường Thi, Lê Lai, Nguyễn Trãi (TP Thanh Hóa)... các ki-ốt bán bánh trung thu cho các hãng nổi tiếng như Kinh Đô, Hữu Nghị, Bibica, Hải Hà... đã trang hoàng từ đầu tháng 8 (âm lịch), tuy nhiên so với những năm trước, số lượng các ki-ốt đã giảm rất nhiều. Những cửa hàng còn trụ lại, cũng trong tình trạng ảm đạm. Anh Đức, chủ ki-ốt bánh trung thu Bibica trên đường Lê Lai than thở: “Mở quầy từ cách đây gần 1 tháng, nhưng ngày bán nhiều lắm cũng chỉ được dăm ba chiếc. Khách đa phần là mua lẻ, còn những hộp cao cấp gần 1 triệu đồng/hộp rất ít người hỏi mua. 3 năm nay, thị trường bánh trung thu rơi vào điểm trũng, cứ tình hình này, đại lý thuê cửa hàng cả tháng, chắc chỉ bán được vài ngày cận rằm”.

Trong khi sức mua của người tiêu dùng ngày một giảm thì năm nay các hãng bánh lại tăng giá từ 5 đến 10%, điều này càng khiến cho việc tiêu thụ khó khăn hơn. Đối với dòng sản phẩm cao cấp của Kinh Đô, Bibica, Yến sào Sannet... có giá dao động từ 500.000 – 3.500.000 đồng/hộp 4 bánh hoặc 6 bánh. Còn dòng bánh hạng trung có giá thành rẻ hơn (dao động từ 40.000 đồng đến 165.000 đồng/chiếc, tùy theo trọng lượng và nhân bánh), nhưng vẫn đủ chủng loại, hương vị. Ngoài thay đổi về mẫu mã, các nhà sản xuất còn đặc biệt quan tâm đến yếu tố dinh dưỡng, tăng cường dòng sản phẩm bánh chay, bánh cho người bị bệnh tiểu đường, bánh cho trẻ em... Tuy nhiên, sức mua đến thời điểm hiện tại vẫn khá ảm đạm. Chị Lan, nhân viên cửa hàng bánh Kinh Đô, trên phố Lê Hoàn cho biết: “Nhằm kích cầu, công ty hỗ trợ chiết khấu cao, tổ chức chương trình bao đổi trả và hỗ trợ một số vật phẩm trưng bày cho các điểm bán hàng. Bên cạnh đó để tạo ấn tượng, chăm sóc khách hàng tốt hơn, các quầy hàng, cửa hàng đều nhận giao bánh tận nhà mang lại sự thuận tiện cho khách hàng. Thế nhưng, đến thời điểm này, lượng hàng bán ra chưa nhiều, khách hàng chủ yếu đến các cửa hàng để xem mẫu mã, tham khảo giá cả”.

Sự “lên ngôi” của bánh trung thu truyền thống

Trái ngược với cảnh “đìu hiu” ở các cửa hàng bánh trung thu “công nghiệp”, tại các cửa hàng bánh trung thu truyền thống, không khí mua sắm đã khá nhộn nhịp. Năm nay, đa số người dân vẫn tin dùng và lựa chọn các thương hiệu bánh trung thu lâu đời của TP Thanh Hóa như Nam Hương, Đức Nghiêm, Thuận Nhàn, Danh Nhiên... Nhiều ý kiến cho rằng, bánh truyền thống ngon hơn, hợp khẩu vị hơn, giá cả vừa phải, lại được thợ lành nghề, có kinh nghiệm làm ra, vì thế người tiêu dùng sành ăn thường chọn những thương hiệu bánh truyền thống làm quà cho gia đình, người thân. Chị Hoa (Đông Sơn) cho biết: “Vài năm nay, tôi chỉ mua bánh trung thu của cửa hàng Thuận Nhàn (TP Thanh Hóa) cho các con ăn và làm quà biếu. Sở dĩ chúng tôi lựa chọn bánh truyền thống trước hết là vì hương vị ngon đặc trưng và quan trọng hơn cả đó chính là nguồn gốc, xuất xứ và chất lượng sản phẩm. Bánh sản xuất thủ công sẽ ít chất bảo quản hơn như sản phẩm công nghiệp mà giá cả lại phải chăng”.

Ông Trần Văn Thuận, chủ cơ sở sản xuất bánh Thuận Nhàn, đường Tống Duy Tân (TP Thanh Hóa) cho biết: Thương hiệu gia truyền, chất lượng và bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm là những tiêu chí hàng đầu và đây chính là bí quyết để Thuận Nhàn đứng vững trên thị trường. Những ngày này, toàn bộ dây chuyền sản xuất của chúng tôi đang hoạt động hết công suất, công nhân làm liên tục cả ngày đêm để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

Bên cạnh các sản phẩm bánh trung thu của các hãng bánh kẹo gia truyền nổi tiếng, vài năm trở lại đây, thị trường bánh trung thu handmade (làm thủ công tại nhà) đang trở thành một trào lưu trong xã hội và là xu hướng lựa chọn chính của nhiều người tiêu dùng. Bởi, theo quan điểm của nhiều người, bánh handmade vừa tươi ngon, không chất bảo quản, ít ngọt mà giá cả lại phải chăng (từ 35-50.000 đồng/chiếc). Chính vì vậy, ngay từ tháng 7 âm lịch, thị trường bánh trung thu handmade đã rất sôi động. Theo khảo sát của chúng tôi, mỗi xưởng làm bánh handmade đều có công thức riêng nên hương vị bánh trung thu khá khác biệt, tạo được sự yêu thích cho nhiều người. Chị Nhẫn, chủ một cơ sở làm bánh trung thu handmade tại phường Đông Hương (TP Thanh Hóa) cho biết, mặc dù bánh trung thu handmade được mở bán từ rất sớm nhưng vẫn không kịp cung ứng cho khách hàng. Do nhu cầu thưởng thức sớm của người dân nên hiện tại, mỗi ngày chị đều nhận khoảng 50 đơn hàng. Do bánh trung thu handmade có thời hạn sử dụng khá ngắn, đối với bánh nướng hạn sử dụng trong 5 - 7 ngày, bánh dẻo có hạn sử dụng chỉ 3 - 5 ngày, vì thế, xưởng chỉ có thể làm bánh sát vào ngày khách đặt nên lượng công việc khá nhiều, đặc biệt là vào những ngày đầu tháng 8. Dự kiến từ nay đến dịp Tết Trung thu, tại xưởng của chị sẽ có khoảng vài trăm chiếc bánh được bán ra theo nhu cầu của khách. “Khách hàng yêu thích bánh trung thu handmade vì bánh được làm thủ công, nguyên liệu sạch và làm ngay trong ngày nên không lo chứa chất bảo quản. Các khách hàng cứ đặt đến đâu làm đến đó nên nguyên liệu tươi ngon. Năm nay, số lượng bánh trung thu handmade được bán ra so với cùng thời điểm năm ngoái tăng khoảng 30%, điều này cho thấy rất nhiều người yêu thích bánh Trung thu được làm thủ công”, chị Nhẫn cho biết thêm.

Tết Trung thu đã cận kề, ngoài việc tìm mua cho mình sản phẩm bánh trung thu hợp khẩu vị, hợp túi tiền thì vấn đề được người tiêu dùng hết sức quan tâm chính là công tác bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Được biết, để kiểm soát thị trường bánh trung thu, đoàn kiểm tra liên ngành về vệ sinh an toàn thực phẩm đã và đang tổ chức các đợt thanh, kiểm tra các cơ sở sản xuất bánh trung thu và đến thời điểm này, trên địa bàn toàn tỉnh chưa phát hiện cơ sở nào vi phạm. Tuy nhiên, hầu hết người tiêu dùng đều mong muốn, các thông tin về kết quả kiểm tra được cập nhật thường xuyên, cơ sở nào vi phạm được thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng, có như vậy mới giữ cho thị trường bánh trung thu truyền thống hoạt động lành mạnh, đem niềm vui đến cho mọi người, mọi nhà.