Xung quanh vấn đề phản ánh, kiến nghị về xử lý ô nhiễm môi trường từ Nhà máy gạch Vicenza

Thời gian qua, các hộ dân phố 2 và phố 8, phường Quảng Hưng, TP Thanh Hóa đã có nhiều phản ánh, kiến nghị về việc Công ty CP Đầu tư phát triển Vicenza (sau đây gọi tắt là Công ty Vicenza) sản xuất gạch, tập kết nguyên vật liệu gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của người dân.

Bãi chứa nguyên liệu đất sét của Nhà máy gạch Vicenza tại phường Quảng Hưng (TP Thanh Hóa).

Cụ thể, người dân phản ánh về việc kho chứa nguyên liệu của Công ty Vicenza đổ đất cao hàng chục mét, sát nhà dân, gây bụi đến khu vực xung quanh; quá trình vận chuyển làm rơi vãi đất ra đường, khiến việc đi lại của người dân và công nhân trong khu công nghiệp (KCN) gặp nhiều khó khăn... Bên cạnh đó, trạm than hóa khí có công suất lớn được xây gần nhà dân, mỗi khi lò hoạt động, tiếng ồn, khí thải ảnh hưởng đến cuộc sống nhân dân...

Tìm hiểu tại KCN Lễ Môn, kho chứa nguyên liệu và công trình phụ trợ của Công ty Vicenza có tổng diện tích 25.135m2, trong đó có 12.885m2 nằm trong KCN và 12.250m2 thuộc địa phận quản lý của phường Quảng Hưng. Tại đây, bãi tập kết nguyên liệu sét phục vụ hoạt động sản xuất của Nhà máy gạch Vicenza được tập kết ngoài trời. Đối với trạm than hóa khí và nhà kho thuộc dự án Nhà máy sản xuất gạch ốp lát Granite của Tổng Công ty Đầu tư phát triển đô thị – CTCP đang trong giai đoạn xây dựng và vận hành thử nghiệm. Khu vực trạm than hóa khí và nhà kho đã được bê tông hóa trên diện tích khoảng 6.300m2 (bao gồm cả diện tích cây xanh theo quy hoạch KCN để cách ly với dân cư phố 8), trong đó có một bãi tập kết than với diện tích khoảng 1.500m2 trước đây được che phủ bằng bạt. Hiện tại, công ty đã hoàn thành nhà kho than có mái che kiên cố trong phạm vi đất quy hoạch.

Đối với các nội dung phản ánh về tình trạng ô nhiễm môi trường do hoạt động của Nhà máy gạch Vicenza là có cơ sở. UBND TP Thanh Hóa đã có Thông báo số 387/TB-UBND ngày 16-7-2018 về kết quả giải quyết kiến nghị của nhân dân phố 2 và phố 8, phường Quảng Hưng, yêu cầu Công ty Vicenza khẩn trương thực hiện một số giải pháp để giải quyết dứt điểm tình trạng trên.

Ngày 19-7-2018, thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, Ban Quản lý Khu Kinh tế Nghi Sơn và các KCN đã tổ chức hội nghị với các ngành, đơn vị liên quan để xem xét nội dung theo đề nghị của Công ty Vicenza. Kết quả làm việc khẳng định: Việc đầu tư kho chứa nguyên liệu của công ty là phù hợp với quy hoạch, đảm bảo các thủ tục pháp lý. Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng, công ty chưa hoàn thiện xong một số hạng mục theo quy định về thủ tục xây dựng cơ bản và bảo vệ môi trường, từ đó gây bức xúc cho người dân. Ban Quản lý Khu Kinh tế Nghi Sơn và các KCN yêu cầu công ty nghiêm túc thực hiện đầy đủ các thủ tục, tuân thủ quy hoạch, quy định về bảo vệ môi trường và thực hiện đầy đủ các giải pháp giảm thiểu ảnh hưởng môi trường mà công ty đã cam kết. Do KCN sát với khu dân cư nên không tránh khỏi ảnh hưởng của môi trường đến khu dân cư cũng như gây hệ lụy đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của công ty. Vì vậy, công ty đề nghị UBND tỉnh di chuyển khu phố 2, phố 8 đến nơi khác theo quy hoạch đã được UBND tỉnh phê duyệt năm 2012. Trước mắt, do số lượng dân cư khu vực sát KCN đông (hơn 100 hộ) nên chưa đủ điều kiện để di dân. Do vậy, công ty đề nghị UBND tỉnh xem xét, tạo điều kiện cho doanh nghiệp được di chuyển đến vị trí khác để đầu tư kho chứa nguyên liệu đất sét, đồng thời cho chuyển đổi chức năng sử dụng khu đất đã được UBND tỉnh cho phép đầu tư. Trong thời gian chờ đợi xem xét quyết định của UBND tỉnh, để bảo đảm duy trì và ổn định sản xuất, công ty tiếp tục được sử dụng kho nguyên liệu tại vị trí cũ nhưng phải chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, không làm ảnh hưởng đến nhân dân các khu phố, đồng thời không được tập kết thêm nguyên liệu, chỉ được vận chuyển đi sản xuất.

Đối với nội dung trạm than hóa khí của Tổng Công ty Đầu tư phát triển đô thị - CTCP gây ô nhiễm môi trường, ngày 15-8-2018, Ban Quản lý Khu Kinh tế Nghi Sơn và các KCN đã có thông báo kết quả quan trắc môi trường tại khu vực này. Theo đó, kết quả các chỉ tiêu phân tích đều nằm trong ngưỡng cho phép theo quy định. Tuy nhiên, tại thời điểm lấy mẫu (ngày 23-7-2018) trạm than hóa khí mới vận hành chạy thử 1 lò, 2 lò còn lại chưa lắp đặt xong. Khu vực tập kết nguyên liệu chưa lắp đặt xong mái che, chất thải rắn và rác thải trong khuôn viên để vương vãi do đang xây dựng. Do đó, ban đề nghị đơn vị nhanh chóng triển khai việc xây dựng các công trình bảo vệ môi trường; thực hiện công tác bảo vệ môi trường đối với khu vực này theo đúng biện pháp giảm thiểu tác động đến môi trường như báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt.

Được biết, ngay thời điểm có những phản ánh của người dân, từ tháng 4-2018, Công ty Vicenza đã nhiều lần đối thoại với nhân dân phố 2 và phố 8 cũng như đến từng gia đình để ghi nhận, thực hiện nguyện vọng của nhân dân do những ảnh hưởng môi trường trong thời gian nhà máy đang xây dựng; chủ động đưa ra 11 giải pháp và cam kết thực hiện nhằm giảm thiểu tác động môi trường từ hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đến nay, công ty đã cơ bản thực hiện các nội dung cam kết, như: Cải tạo tuyến đường nội bộ nằm trong bãi tập kết song song với đường Hàm Tử để vận chuyển nguyên liệu; rải đá, thảm lại mặt đường Hàm Tử và không vận chuyển nguyên liệu trên tuyến đường này. Xây dựng tường rào bao quanh và trồng cây xanh phía giáp với nhân dân phố 2; hạ thấp độ cao của bãi đất; các xe được điều tiết vận chuyển trong giờ hành chính, bố trí công nhân phun ẩm thường xuyên kho nguyên liệu và dùng xe chuyên dụng phun ẩm, rửa đường các tuyến xe đi qua; rửa lốp xe trước khi xe ra khỏi kho; phối hợp với UBND phường Quảng Hưng đầu tư, sửa chữa các tuyến đường và hệ thống thoát nước của đường Hàm Tử đoạn từ kho nguyên liệu đến sông Thống Nhất (ngoài phạm vi kho đất). Lãnh đạo công ty đã kịp thời hỗ trợ lưới, hỗ trợ tiền cho các hộ dân trồng thêm cây xanh cách ly và tài trợ nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn bị ảnh hưởng... Tuy nhiên, khi công ty thực hiện cơ bản xong các biện pháp thì một số người dân lại không ủng hộ, yêu cầu công ty phải di chuyển địa điểm. Cuối tháng 7-2018, Công ty Vicenza chủ động đề nghị UBND tỉnh cho phép di chuyển kho chứa nguyên liệu tại KCN Lễ Môn về xã Đông Văn (Đông Sơn)...

Từ thực trạng trên, thiết nghĩ, bên cạnh việc siết chặt các giải pháp bảo đảm môi trường trong quá trình sản xuất, kinh doanh của các nhà máy, các cơ quan có thẩm quyền cũng cần xem xét và có những giải pháp lâu dài để bảo đảm cuộc sống, sinh hoạt của người dân phố 2 và phố 8, phường Quảng Hưng cũng như tạo điều kiện để các doanh nghiệp phát triển ổn định và bền vững.

Nhóm PV phòng Bạn đọc - Tư liệu