Sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư phát triển khoa học và công nghệ

Để thúc đẩy phát triển khoa học và công nghệ (KH&CN), những năm qua, tỉnh ta đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách về KH&CN. Đến nay, các chính sách này đã và đang được thực hiện nghiêm túc, hiệu quả, đi vào cuộc sống, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.

Lãnh đạo Đảng ủy Khối Doanh nghiệp tỉnh và Hội Khuyến học tỉnh trao phần thưởng cho cán bộ, đảng viên có nhiều sáng kiến trong lao động, sản xuất (ảnh chụp tháng 8-2019).

Ngày 7-12-2017, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 81/2017/NQ-HĐND về chính sách khuyến khích phát triển KH&CN trở thành khâu đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh đến năm 2020. Nghị quyết đã đề ra các mục tiêu đó là nâng cao năng lực KH&CN; đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao tiến hộ khoa học - kỹ thuật; thu hút các dự án sản xuất, kinh doanh sản phẩm có hàm lượng KH&CN cao, tạo đột phá về ứng dụng khoa học... gồm 11 nhóm chính sách. Theo đánh giá của UBND tỉnh, qua 2 năm thực hiện nghị quyết đã đạt được nhiều kết quả thiết thực, trong đó năm 2019 tỉnh đã bố trí kinh phí 55 tỷ đồng và được ghi thành một mục riêng trong dự toán chi ngân sách tỉnh để thực hiện chính sách. Đến nay, đã tiếp nhận 46 bộ hồ sơ đề nghị hỗ trợ, trong đó có 31 hồ sơ của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt, với tổng kinh phí hỗ trợ 35,927 tỷ đồng (đạt 65,3%) thuộc 3 nhóm chính sách. Ngoài ra, ngày 14-12-2018, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 37/2018/QĐ-UBND về quản lý các nhiệm vụ KH&CN cấp cơ sở có sử dụng ngân sách Nhà nước. Thực hiện Quyết định 37, các sở, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã triển khai xây dựng danh mục nhiệm vụ KH&CN, trong đó một số sở và cấp huyện đã xây dựng và phê duyệt danh mục nhiệm vụ KH&CN cấp cơ sở. Trong đó, Viện Nông nghiệp Thanh Hóa đã xây dựng kế hoạch gồm 6 nhiệm vụ KH&CN cấp cơ sở triển khai trong năm 2020. Đối với các cơ sở giáo dục và đào tạo như: Trường Đại học Hồng Đức, Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Trường Chính trị tỉnh, việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ KH&CN cấp cơ sở đã đi vào nền nếp theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và quy chế quản lý nhiệm vụ KH&CN cấp cơ sở của trường. Cùng với thực hiện các nghị quyết, quyết định trên, hàng năm, UBND tỉnh đã ưu tiên ngân sách cho việc nghiên cứu và ứng dụng KH&CN, trong đó đối với ngân sách sự nghiệp khoa học, tỉnh luôn bố trí đảm bảo bằng hoặc cao hơn mức Trung ương phân bổ. Riêng năm 2019 Thanh Hóa đã chi đầu tư từ ngân sách cho KH&CN (gồm cả chi ngân sách tỉnh và của Trung ương) là 140,942 tỷ đồng, trong đó chi sự nghiệp khoa học là 115,497 tỷ đồng (cao gấp 2,3 lần mức Trung ương phân bổ); chi đầu tư phát triển KH&CN là 23,545 tỷ đồng; Trung ương hỗ trợ, bổ sung 1,9 tỷ đồng. Bên cạnh nguồn kinh phí đầu tư từ ngân sách Nhà nước, việc đẩy mạnh chủ trương xã hội hóa hoạt động KH&CN, nhất là của các doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp KH&CN tiếp tục được quan tâm. Trong đó, hoạt động nghiên cứu, triển khai chủ yếu được thực hiện dưới hình thức đóng góp vốn, nhân công, các máy móc, thiết bị của các đơn vị chủ trì nhiệm vụ KH&CN và của các tổ chức, cá nhân thụ hưởng kết quả với kinh phí mức đóng góp chiếm khoảng 2/3 tổng số kinh phí để thực hiện các nhiệm vụ KH&CN.

Với việc chi đầu tư từ ngân sách Nhà nước cho KH&CN được các đơn vị thực hiện nghiêm túc. PGS.TS Trần Văn Thức, Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết: Để triển khai thực hiện thành công các đề tài nghiên cứu khoa học (NCKH), hàng năm nhà trường đã xây dựng các chương trình NCKH trọng điểm, trong đó tập trung vào chương trình phát triển du lịch và chương trình đào tạo và sử dụng nguồn nhân lực theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII. Đồng thời thực hiện tốt việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu phục vụ hoạt động NCKH; thành lập các nhóm NCKH; xây dựng môi trường học thuật, thu hút các nguồn lực cho công tác NCKH; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, giảng viên; có chính sách khuyến khích cán bộ, giảng viên tích cực tham gia các hoạt động NCKH... Do vậy, công tác NCKH, nhất là việc thực hiện các đề tài cấp tỉnh của nhà trường đã và đang tạo thành phong trào thi đua trong những năm gần đây. Hiện tại, nhà trường đang thực hiện 8 đề tài NCKH cấp tỉnh, với tổng kinh phí trên 8,6 tỷ đồng. Việc sử dụng nguồn kinh phí cho công tác NCKH được sử dụng đúng mục đích, hiệu quả, trong đó một số đề tài đã được nghiệm thu, đạt loại xuất sắc.

Có thể khẳng định, với việc ban hành nhiều cơ chế, chính sách về KH&CN, đồng thời sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư từ ngân sách Nhà nước và nguồn xã hội hóa cho phát triển KH&CN đã góp phần triển khai và thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ KH&CN. Trong năm 2019 toàn tỉnh đã triển khai 173 nhiệm vụ KH&CN (29 nhiệm vụ thuộc 7 chương trình quốc gia và 142 nhiệm vụ cấp tỉnh). Trong năm đã nghiệm thu gần 40 nhiệm vụ KH&CN; kiểm tra đánh giá xác nhận khối lượng 58 nhiệm vụ, dừng thực hiện 1 nhiệm vụ. Đến hết quý I-2020, đã triển khai thực hiện 165 nhiệm vụ (28 nhiệm vụ cấp Nhà nước, 137 nhiệm vụ cấp tỉnh); đánh giá thuyết minh 31/31 nhiệm vụ, nghiệm thu 3 nhiệm vụ cấp tỉnh; cấp giấy chứng nhận doanh nghiệp KH&CN cho 1 doanh nghiệp, nâng tổng số doanh nghiệp KH&CN trên địa bàn toàn tỉnh lên 27 đơn vị.

Bài và ảnh: Duy Sơn