Đẩy mạnh hợp tác quốc tế về khoa học và công nghệ

Thành tựu của cách mạng công nghiệp lần thứ tư, với sự ra đời của các sản phẩm và công nghệ sản xuất mới đã và đang mang lại nhiều vận hội và cả thách thức cho phát triển. Trong bối cảnh đó, tỉnh Thanh Hóa nói chung và các doanh nghiệp trên địa bàn nói riêng, đang nỗ lực đổi mới công nghệ để phát triển hiệu quả và bền vững.

Đại diện lãnh đạo Liên hiệp các Hội Khoa học - Kỹ thuật tỉnh trao giải cho các thí sinh tại Hội thi Tin học trẻ toàn tỉnh lần thứ XII, năm 2019.

Hợp tác quốc tế về khoa học và công nghệ (KH&CN) nói chung và chuyển giao công nghệ nói riêng được xác định là con đường “đi tắt - đón đầu” để đưa KH&CN của tỉnh Thanh Hóa bắt kịp trình độ KH&CN trong nước và các nước trong khu vực. Thời gian qua, tỉnh ta đã và đang hợp tác với một số quốc gia có trình độ KHCN tiên tiến trên thế giới như: Hà Lan, Thụy Điển, Ba Lan, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippin... trên các lĩnh vực năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, bảo vệ môi trường (xử lý chất thải sinh hoạt, chất thải công nghiệp, chất thải nông nghiệp...), cơ khí, chế tạo máy phục vụ phát triển ngành nông nghiệp, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp nặng. Nhiều chương trình hợp tác quốc tế về chuyển giao công nghệ đã mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao, tạo bước đột phá trên các lĩnh vực. Trong giai đoạn 2016-2020, tỉnh đã xúc tiến các hoạt động hợp tác KH&CN với CHLB Đức và các nước châu Âu với gần 30 dự án kêu gọi hợp tác KH&CN. Ngoài ra, một số tổ chức phi chính phủ như: Care, CIDEL; Quỹ môi trường toàn cầu (GEF) cũng đã tài trợ triển khai nhiều dự án KH&CN trên địa bàn tỉnh... Riêng Liên hiệp các Hội Khoa học - Kỹ thuật Thanh Hóa đã triển khai khoảng 20 dự án, với tổng kinh phí được tài trợ từ các tổ chức phi chính phủ là 40 tỷ đồng (tổ chức GEF SGP 12 dự án; Care 3 dự án; Ngân hàng Thế giới 4 dự án; Ủy ban châu Âu 1 dự án và các tổ chức khác như: Oxfarm, Irich Aid...). Ngoài ra, các trường đại học trong tỉnh cũng đã triển khai hợp tác nghiên cứu khoa học với các trường đại học nước ngoài và các cá nhân là chuyên gia nước ngoài, như: ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác và tiến hành 1 đề tài nghiên cứu khoa học cấp tỉnh “nghiên cứu xây dựng mô hình xử lý nước sinh hoạt tại nguồn khu du lịch Sầm Sơn Thanh Hóa” với TS. Jom Kasbohm - giảng viên Trường Đại học Greifwald, CHLB Đức; phối hợp triển khai đề tài (được Quỹ Phát triển KH&CN quốc gia tài trợ): “nghiên cứu chế tạo màng mỏng epitaxy Germni trên silic có ứng xuất căng pha tạp điện tử với mật độ cao nhằm ứng dụng trong lĩnh vực quang điện tử tích hợp” với đại học Aix-Marseille; hợp tác triển khai đề tài KH&CN cấp tỉnh, hợp tác xây dựng phòng thí nghiệm vật lý quang tử, đào tạo cán bộ phòng thí nghiệm, đầu tư trang bị cơ sở vật chất cho phòng thí nghiệm với đại học Zielona Gora Ba Lan... Viện Nông nghiệp Thanh Hóa đã và đang hợp tác với Ủy ban Nông nghiệp Đài Bắc (Đài Loan) về lĩnh vực nghiên cứu và chuyển giao các tiến bộ về giống cây trồng, vật nuôi mới.

Bên cạnh các trường đại học, các công ty, doanh nghiệp trong tỉnh cũng đẩy mạnh việc hợp tác với các tổ chức quốc tế, trong hoạt động nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ. Điển hình như: Công ty CP Nông sản Phú Gia hợp tác với Hunggary chuyển giao dây chuyền công nghệ giết mổ gia súc bán tự động; Công ty CP Mía đường Lam Sơn hợp tác với Viện nghiên cứu mía đường Lucknow (Ấn Độ) để tuyển chọn và nhân giống mía; hợp tác với các công ty Yantan (Đài Loan) để chuyển giao công nghệ nhân nuôi cấy mô, xử lý phân hóa phẩm các loại Lan Hồ Điệp, Lan Dendrobium và các loại lan rừng khác; hợp tác với công ty Oekomineral AG (CHLB Đức) để tiếp nhận công nghệ sản xuất phân bón thế hệ mới. Công ty CP Công nông nghiệp Tiến Nông đang tiến hành hợp tác với công ty Lehmann Maschinenbau GmbM (CHLB Đức) để tiếp nhận, làm chủ công nghệ và chuyển giao thành công dây chuyền công nghệ ép thủy lực đa năng và in kỹ thuật số sản xuất gạch ốp lát cao cấp.

Đạt được kết quả trên, những năm qua, Sở KH&CN đã tăng cường các chương trình hợp tác nghiên cứu song phương và đa phương với mục tiêu giải quyết các nhiệm vụ KH&CN ở trình độ quốc tế như: sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng và một số lĩnh vực chuyên ngành khác. Nội dung hội nhập quốc tế về KH&CN gắn kết với yêu cầu thực tiễn của các ngành, địa phương; các lĩnh vực hội nhập cũng được mở rộng, từ nghiên cứu cơ bản đến nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao công nghệ, khoa học xã hội nhân văn, khoa học tự nhiên, nghiên cứu liên ngành...

Nhằm nâng cao hiệu quả việc hợp tác quốc tế trong chuyển giao công nghệ, các ngành chức năng cần tăng cường hỗ trợ các đơn vị KH&CN, các doanh nghiệp trên địa bàn tham gia các diễn đàn KH&CN quốc tế, để có điều kiện giới thiệu sản phẩm cũng như tìm hiểu, tiếp nhận nhu cầu công nghệ của phía bạn mà đưa ra giải pháp công nghệ phù hợp. Bên cạnh đó, các đơn vị KH&CN, các doanh nghiệp cần nâng cao tiềm lực KH&CN, làm chủ được các công nghệ tiên tiến, phù hợp và phải đánh giá, định giá được công nghệ để thuận tiện trong quá trình đàm phán chuyển giao. Chủ động xây dựng đội ngũ cán bộ chuyển giao am hiểu về công nghệ, có kỹ năng marketing, kỹ năng đàm phán tốt, đặc biệt là nâng cao trình độ ngoại ngữ. Hỗ trợ các dự án và doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo kết nối và sử dụng dịch vụ ở các trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia; xây dựng chương trình hợp tác với đối tác ở một số khu vực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo có uy tín trong nước và trên thế giới. Phát huy hơn nữa hiệu quả hợp tác nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ với các đối tác truyền thống như: tỉnh Mittelsachsen (CHLB Đức), TP Seongnam (Hàn Quốc). Đồng thời, tích cực mở rộng quan hệ hợp tác với các quốc gia khác trong nghiên cứu, chuyển giao công nghệ; trao đổi, đào tạo nguồn nhân lực KH&CN và nhất là kêu gọi vốn đầu tư nước ngoài để triển khai thực hiện các dự án KH&CN có quy mô lớn.

Bài và ảnh: Trường Giang