Huyện Hậu Lộc khai thác tiềm năng, thế mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa theo hướng bền vững

Bài cuối: Tái cơ cấu, tạo đột phá phát triển toàn diện, bền vững ngành thủy sản

Huyện Hậu Lộc đã và đang thực hiện tái cơ cấu ngành thủy sản gắn với triển khai thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tích tụ, tập trung đất đai phát triển nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Cơ sở đóng mới và sửa chữa tàu cá tại xã Hòa Lộc. Ảnh: Thùy Dương

Khai thác tiềm năng, lợi thế

Hậu Lộc có lợi thế cả khai thác, nuôi trồng thủy sản nước ngọt, nước mặn và nước lợ. Các năm vừa qua, kết cấu hạ tầng giao thông, thủy lợi vùng nuôi được quan tâm đầu tư, đã và đang phát huy hiệu quả. Một số mô hình nuôi công nghiệp, áp dụng quy trình thực hành nuôi VietGAP bảo đảm môi trường và an toàn dịch bệnh, an toàn vệ sinh thực phẩm được nhân rộng, góp phần nâng cao giá trị thu nhập cho người nuôi.

Mục tiêu thực hiện tái cơ cấu ngành thủy sản trên các mặt: Chuyển đổi đất đai, mô hình sản xuất; ứng dụng công nghệ, kỹ thuật mới trong khai thác, nuôi trồng và chế biến thủy sản; tổ chức sản xuất gắn với đề án phát triển nông nghiệp huyện Hậu Lộc đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030; liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, bảo đảm an toàn thực phẩm. Phát triển đột phá về quy mô, năng suất, chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh sản phẩm thủy sản có lợi thế và thị trường tiêu thụ với sản phẩm khai thác biển và các loài con nuôi chủ lực.

Huyện đã triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp, như quy hoạch tổng thể ngành nông – lâm - thủy sản trên địa bàn chi tiết đến từng xã, từng vùng, bảo đảm phát huy tiềm năng, lợi thế của từng địa phương, cơ sở. Cùng với việc vận dụng các cơ chế, chính sách của Trung ương và của tỉnh, huyện đã ban hành một số chính sách hỗ trợ tái cơ cấu ngành thủy sản; hỗ trợ xây dựng thương hiệu sản phẩm, đẩy mạnh liên kết sản xuất, xúc tiến thương mại và thị trường tiêu thụ sản phẩm; thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực thủy sản; nghiên cứu và nhân rộng công nghệ sinh sản đối với giống cua, ngao, tôm sú; phát triển vùng nuôi thủy sản thâm canh tập trung ứng dụng công nghệ cao; triển khai sâu rộng Luật Thủy sản 2017 đến chính quyền và người dân; kiểm soát tốt tàu thuyền khai thác hải sản...

Đối với khai thác, huyện tổ chức lại sản xuất khai thác hải sản, cơ cấu lại nghề phù hợp với vùng biển, tuyến biển và hạn ngạch khai thác hải sản được cấp nhằm phát triển khai thác hợp lý, bền vững, ứng dụng công nghệ mới, giảm tiêu hao nhiên liệu, tiết kiệm chi phí, đạt hiệu quả kinh tế cao. Tăng cường quản lý hoạt động khai thác, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản và quy định của Luật Thủy sản năm 2017 nhằm khai thác bền vững, bảo vệ môi trường. Tiếp tục triển khai thực hiện phương án củng cố, kiện toàn các tổ đoàn kết trên biển. Thực hiện chính sách khuyến khích, hỗ trợ khai thác, nuôi trồng thủy, hải sản và dịch vụ khai thác hải sản trên các vùng biển xa. Tuyên truyền để chủ tàu thực hiện các quy định chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và theo quy định (IUU); lắp đặt thiết bị giám sát hành trình theo quy định; xử lý nghiêm tàu cá không cập cảng cá chỉ định để bốc dỡ hàng hóa...

Lĩnh vực nuôi trồng thủy sản, tập trung phát triển các đối tượng nuôi chủ lực, có giá trị kinh tế cao như­ tôm thẻ chân trắng, tôm sú, ngao Bến Tre... Các năm vừa qua, huyện đã chỉ đạo các xã chuyển 355 ha đất trồng lúa sâu trũng kém hiệu quả sang sản xuất theo mô hình trang trại tổng hợp như lúa - cá; chuyển 136 ha (đất sản xuất muối kém hiệu quả và vùng ven đê nhiễm mặn) sang nuôi nước lợ. Tập trung chỉ đạo hoàn thành đề án chuyển đổi đất sản xuất muối tại 2 xã (Hòa Lộc và Hải Lộc) nhằm nâng cao giá trị sản xuất, thu nhập cho diêm dân. Riêng năm 2019, huyện đã chuyển đổi được 81,44 ha đất sản xuất muối, lúa kém hiệu quả sang mô hình cá - lúa và nuôi thủy sản nước lợ tại xã Hòa Lộc và Hải Lộc. Năm 2020, huyện phấn đấu chuyển đổi 86,15 ha, chủ yếu là đất lúa vùng trũng và đất làm muối kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản...

Về chế biến dịch vụ hậu cần nghề cá: Hậu Lộc đã tập trung kêu gọi các doanh nghiệp tiếp tục đầu tư cơ sở hậu cần nghề cá, khu chế biến thủy, hải sản, khu đóng sửa tàu thuyền, doanh nghiệp cấp đông sản phẩm hải sản khai thác có giá trị xuất khẩu và phát triển Cảng cá Hòa Lộc thành trung tâm thu mua, chế biến hải sản. Thu hút các doanh nghiệp đầu tư chế biến hải sản tại Cụm công nghiệp nghề cá Hòa Lộc...

Tạo đột phá phát triển kinh tế thủy sản hiệu quả, bền vững

Kinh tế thủy sản của huyện Hậu Lộc phát triển mạnh cả nuôi trồng, khai thác và dịch vụ hậu cần nghề cá. Năm 2019, tổng sản lượng khai thác và nuôi trồng của huyện đạt 46.885 tấn, bằng 101,9% so với kế hoạch, tăng 2,8% so với năm 2018. Trong đó, sản lượng khai thác thủy sản đạt 36.466 tấn, tăng 3,9% so với cùng kỳ; sản lượng nuôi trồng thủy sản đạt 10.419 tấn. Tổng giá trị sản xuất đạt 1.366 tỷ đồng, tăng 10,6% so với năm 2018.

Năm 2020, huyện Hậu Lộc phấn đấu tổng sản lượng khai thác và nuôi trồng thủy sản đạt 47.500 tấn trở lên, trong đó sản lượng nuôi trồng đạt 13.500 tấn (tăng 29% so với thực hiện năm 2019). Tổng diện tích nuôi trồng 1.884 ha, trong đó nuôi nước ngọt 770 ha (tăng 144 ha so với thực hiện năm 2019). Ổn định diện tích nuôi ngao Bến Tre 600 ha tại các xã vùng bãi ngang; xây dựng, quản lý và phát triển nhãn hiệu tập thể “Ngao Hậu Lộc”. Vùng nuôi ngao Bến Tre của huyện đang từng bước thực hiện các khâu kiểm soát để đủ điều kiện nằm trong chuỗi sản xuất - chế biến - tiêu thụ tại thị trường khối EU, nhằm nâng cao giá trị. 514 ha nuôi nước lợ với đối tượng nuôi chủ lực, có giá trị kinh tế cao như­ tôm thẻ chân trắng, tôm sú, cua, cá... Huyện chỉ đạo tích tụ, tập trung đất đai phát triển sản xuất thủy sản theo hướng quy mô lớn, công nghệ cao với diện tích 50 ha, tập trung ở các xã như Đa Lộc, Hòa Lộc, Minh Lộc, Hưng Lộc, Hải Lộc... Một số cơ sở, hộ nuôi thủy sản ở các xã Hòa Lộc, Đa Lộc, Hưng Lộc... đã đầu tư vốn lớn, tiếp nhận công nghệ nuôi siêu thâm canh tôm thẻ chân trắng trong nhà bạt, nhà màng, bể xây xi măng, bể tròn khung thép trải bạt, sản xuất 3 vụ trên năm, bước đầu đạt hiệu quả kinh tế cao, ổn định, bền vững và đang có xu hướng nhân rộng trên địa bàn các xã ven biển Hậu Lộc...

Tính đến tháng 7-2020, toàn huyện có 750 tàu cá, trong đó có 512 phương tiện công suất từ 90 CV trở lên, 316 phương tiện được ứng dụng kỹ thuật tiên tiến như máy dò cá, máy định vị khai thác xa bờ, 70 tàu cá vươn khơi bám biển dài ngày khai thác thủy sản có giá trị kinh tế cao gắn với bảo vệ chủ quyền biển đảo. Thực hiện chính sách phát triển thủy sản theo Nghị định số 67/2014/NĐ-CP của Chính phủ, ngư dân trong huyện đã đầu tư đóng mới được 15 tàu, tổng mức đầu tư trên 235 tỷ đồng. Công tác quản lý tàu cá, đăng ký, đăng kiểm gắn với củng cố, kiện toàn các tổ, đội sản xuất trên biển được chú trọng. Hậu Lộc có 151 tổ đoàn kết sản xuất trên biển, đã phát huy hiệu quả, tinh thần trách nhiệm của từng thuyền viên, tính đoàn kết cộng đồng.

Toàn huyện đã phát triển được 147 doanh nghiệp, cơ sở, hộ chế biến thủy sản. Một số mặt hàng thủy sản truyền thống của huyện như mắm tôm, mực khô, tôm nõn, ngao nuôi... là những sản phẩm thế mạnh. Cảng cá Hòa Lộc và Khu neo đậu cho tàu thuyền nghề cá Lạch Trường đã được đầu tư xây dựng, đưa vào sử dụng thúc đẩy dịch vụ hậu cần nghề cá phát triển.

Để đẩy nhanh việc tái cơ cấu, tạo đột phá phát triển toàn diện, bền vững ngành thủy sản trong những năm tới, huyện Hậu Lộc đã và đang rà soát, nâng cao chất lượng các chương trình, kế hoạch, đề án phát triển thủy sản. Thực hiện tiếp nhận, chuyển giao công nghệ mới trong khai thác; tăng cường công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản; nuôi thả đúng quy trình kỹ thuật, nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm, tăng cao hiệu quả kinh tế thủy sản. Trước mắt, huyện Hậu Lộc đã và đang chủ động triển khai các giải pháp hoàn thành mục tiêu, kế hoạch phát triển kinh tế thủy sản năm 2020.

Trong thời gian tới, UBND huyện tiếp tục chỉ đạo các xã vùng triều nuôi đa con, đa canh và đa thời vụ, quan tâm phát triển đối tượng nuôi chủ lực, có giá trị kinh tế cao như­ tôm thẻ chân trắng... Thực hiện mục tiêu năm 2025 tổng diện tích nuôi thủy sản đạt 2.014 ha, huyện tiếp tục chỉ đạo các xã chuyển hàng trăm ha đất trồng lúa sâu trũng và đất sản xuất muối kém hiệu quả, vùng ven đê nhiễm mặn sang sản xuất theo mô hình trang trại tổng hợp như lúa - cá, nuôi thủy sản nước lợ theo hướng đa dạng đối tượng nuôi. Để đạt được những mục tiêu trên, huyện mong muốn Trung ương, tỉnh tiếp tục quan tâm nâng cấp cơ sở hạ tầng cho phát triển thủy sản ở địa phương; cùng với các cơ chế, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển nông nghiệp, nông thôn; công tác lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, sâu sát của cấp ủy đảng, chính quyền từ huyện đến cơ sở, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, nỗ lực khắc phục khó khăn của cộng đồng ngư dân và doanh nghiệp chắc chắn sẽ tạo động lực mới để Hậu Lộc vươn lên khắc phục khó khăn, khai thác tiềm năng, lợi thế, phát triển kinh tế thủy sản hiệu quả, bền vững, góp phần làm giàu cho quê biển và bảo vệ chủ quyền biển đảo Tổ quốc.

Thùy Dương