Hoằng Hóa bảo tồn nét đẹp văn hóa bằng hương ước

Việc xây dựng và thực hiện hương ước tại huyện Hoằng Hóa thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, tác động tích cực đến các phong trào xây dựng làng văn hóa, gia đình văn hóa, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, góp phần gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa.

Cảnh quan môi trường tại thôn Đằng Trung, xã Hoằng Đạo (Hoằng Hóa) được người dân chỉnh trang sạch, đẹp.

Về thăm thôn Đằng Trung, xã Hoằng Đạo chúng ta cảm nhận được sự đổi thay ấn tượng của nơi đây, cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng khang trang, sạch đẹp. Đời sống văn hóa tinh thần của người dân được nâng cao. Đám cưới, đám tang tổ chức văn minh, tiết kiệm... Ông Lê Hùng Quyền, Trưởng thôn Đằng Trung, cho biết: Thôn có 165 hộ dân với 650 nhân khẩu. Để hương ước đi vào đời sống, phù hợp với tình hình thực tế, năm 2021, thôn đã thống nhất và sửa đổi hương ước. Hiện hương ước thôn gồm 9 chương, 25 điều, ngoài quy định chung, hương ước của thôn còn chú trọng việc đoàn kết, giúp nhau phát triển kinh tế, xây dựng gia đình văn hóa... Thực hiện hương ước, Nhân dân trong thôn luôn nhắc nhở nhau nâng cao ý thức, thực hiện nghiêm các chủ trương, chính sách của Đảng, các quy định, pháp luật của Nhà nước; tích cực tham gia các hoạt động, phong trào của địa phương. Nhờ đó, năm 2022, tỷ lệ gia đình văn hóa của thôn đạt trên 90%.

Cũng như thôn Đằng Trung, nhiều thôn trên địa bàn huyện Hoằng Hóa đã xây dựng, sửa đổi, bổ sung hương ước phù hợp với tình hình thực tế, nhằm gìn giữ và phát huy thuần phong mỹ tục, đề cao các giá trị đạo đức, lối sống tốt đẹp; xóa bỏ các hủ tục lạc hậu. Có được kết quả tích cực trên, thời gian qua, huyện đã bám sát các quyết định, chỉ thị của Trung ương, tỉnh về việc đẩy mạnh xây dựng các hương ước, quy ước (HUQU) cơ sở; từ đó chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các cấp rà soát, sửa đổi bổ sung nội dung hương ước. Trong đó, chú trọng những nội dung phù hợp với thực tiễn và phong tục tập quán ở địa phương; lồng ghép các nội dung của phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” vào hương ước với những điều khoản quy định, như: các tiêu chí về xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa, nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội... với bố cục ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức phong phú; tổ chức cho Nhân dân ký cam kết việc thực hiện HUQU, trong đó hương ước quy định rõ những việc “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” dựa trên các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, trật tự an toàn xã hội, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống dân tộc, xây dựng các công trình phúc lợi...

Người dân thôn Đằng Trung (xã Hoằng Đạo) tham gia rèn luyện thể thao.

Theo đánh giá của Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Hoằng Hóa, hiện toàn huyện có 100% các thôn, khu phố đều xây dựng và triển khai thực hiện các quy định HUQU. Các thôn, khu phố đã chủ động lồng ghép quy chế dân chủ vào việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung HUQU về các chuẩn mực ứng xử của các cá nhân, gia đình trong phát triển kinh tế - xã hội; an ninh trật tự; nếp sống văn hóa, việc cưới, việc tang, lễ hội. Việc thực hiện HUQU trên địa bàn huyện được triển khai tương đối nghiêm túc, đồng bộ. Các lễ hội trên địa bàn huyện được tổ chức theo nghi thức truyền thống, góp phần gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống. Phần hội tổ chức nhiều trò chơi dân gian đặc sắc kết hợp với biểu diễn văn nghệ truyền thống đã thu hút được nhiều người dân tham gia, góp phần không nhỏ vào việc bảo tồn, phát huy những nét đẹp văn hóa dân tộc. Việc cưới, việc tang được tổ chức theo điều khoản trong HUQU với các tiêu chí: gọn nhẹ, tiết kiệm, văn minh. Ngoài ra, người dân tích cực tham gia các đóng góp công sức, tiền bạc xây dựng các công trình phúc lợi, công trình văn hóa - thể thao, xây nhà tình nghĩa. Những trường hợp vi phạm HUQU được kịp thời nhắc nhở, khiển trách. Do đó, hầu hết Nhân dân đều nêu cao tinh thần chủ động, nghiêm túc theo HUQU. Đến nay, toàn huyện có 236/243 thôn, khu phố được công nhận đơn vị đạt chuẩn văn hóa (đạt 97,1%); 51.494 hộ dân đạt danh hiệu gia đình văn hóa (đạt 83,1%). 100% các đám cưới, đám tang thực hiện theo nếp sống văn minh. Nhiều công trình như nhà văn hóa, sân thể thao, nhà tình nghĩa hay các lễ hội, hoạt động văn hóa - thể thao đều huy động được nguồn lực từ Nhân dân, tạo thành phong trào thi đua sôi nổi.

Để hương ước tiếp tục phát huy hiệu quả toàn diện, thời gian tới huyện Hoằng Hóa cần tiếp tục khuyến khích, tạo điều kiện để Nhân dân tham gia xây dựng, thực hiện hương ước; thường xuyên rà soát, sửa đổi, bổ sung HUQU đã phù hợp với quy định của pháp luật, điều kiện thực tế địa phương. Quá trình rà soát, sửa đổi phải thực hiện công khai, dân chủ; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát; tích cực tuyên truyền vận động Nhân dân tham gia thực hiện HUQU gắn với việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở và phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa. Đưa tiêu chí xây dựng, thực hiện hương ước vào để bình xét gia đình văn hóa, làng văn hóa.

Bài và ảnh: Thùy Linh