Nữ kỹ sư đam mê cây lúa

Đó là chị Đỗ Thị Chinh, trưởng phòng kỹ thuật, Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng khoa học - kỹ thuật giống cây trồng nông nghiệp Thanh Hóa (sau đây gọi là trung tâm).

Tốt nghiệp chuyên ngành khoa học cây trồng của Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội, năm 2005 chị Chinh về trung tâm làm việc. Ngay từ những ngày đầu mới về cơ quan, với kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp cùng nhiệt huyết tuổi trẻ và đam mê khoa học, chị Chinh đã luôn thể hiện tinh thần trách nhiệm cao với công việc, hoàn thành tốt nhiệm vụ và được lãnh đạo tin tưởng, đồng nghiệp quý mến. Sau 10 năm công tác, bằng năng lực, sự ham học hỏi, sáng tạo, chị được bổ nhiệm làm trưởng phòng kỹ thuật trung tâm.

Ở vị trí mới, chị Chinh không ngừng nỗ lực, tổ chức, chỉ đạo các kỹ sư trong phòng du nhập, khảo nghiệm, nghiên cứu chọn và nhân các dòng bố mẹ giống cây trồng bổ sung vào cơ cấu giống cây trồng của tỉnh. Bên cạnh đó, chị luôn theo đuổi niềm đam mê nghiên cứu khoa học, tích cực chủ trì và tham gia thực hiện các đề tài khoa học cấp tỉnh, cấp bộ, dự án khoa học nhằm đưa tiến bộ khoa học - kỹ thuật mới vào sản xuất, trong đó có nhiều đề tài, sáng kiến kinh nghiệm về chọn tạo giống lúa được đánh giá cao, áp dụng hiệu quả tại trung tâm. Cụ thể, chị đã nghiên cứu, chọn tạo một số giống lúa lai, lúa thuần mới phục vụ sản xuất, gồm: Giống lúa lai 2 dòng Thanh ưu 3 (được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận chính thức năm 2011), giống lúa thuần chất lượng Thuần Việt 7 (được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận sản xuất thử năm 2015), đã chọn tạo được một số dòng mẹ lúa lai 2 dòng mới (S tím, S trắng, THS1, THS2...) là vật liệu quan trọng để phục vụ công tác nghiên cứu chọn tạo lúa lai. Hàng năm, thực hiện chọn lọc, duy trì, nhân dòng bố mẹ lúa lai 2 dòng đạt hoặc vượt chỉ tiêu kế hoạch, đảm bảo chất lượng, đáp ứng được nhu cầu sản xuất các tổ hợp lúa lai 2 dòng trong tỉnh.

Trong các sáng kiến của mình, chị tâm đắc nhất là sáng kiến “Cải tiến kỹ thuật lai ghép nhằm nâng cao hiệu quả lai thử trong chọn tạo giống lúa lai mới”. Để tạo được giống lúa lai mới, bước đầu tiên cần phải thực hiện là lai ghép các cá thể bố mẹ với nhau từ nhiều dòng bố và nhiều dòng mẹ khác nhau. Hạt lai F1 thu được sẽ đưa ra so sánh khảo nghiệm giống ở các vụ tiếp theo. Làm thế nào để lai được nhiều tổ hợp bố mẹ với nhau và số lượng hạt lai F1 của mỗi tổ hợp bố mẹ thu được nhiều, đủ phục vụ cho so sánh khảo nghiệm tác giả trong 2 - 3 vụ? Đó là vấn đề luôn được chị quan tâm trong quá trình nghiên cứu chọn tạo giống lúa lai mới. Chị Chinh đã nghiên cứu kỹ thuật lai ghép bằng phương pháp mới ở cách gieo cấy các dòng bố mẹ và kỹ thuật bứng ghép bố mẹ với nhau. Hiện nay, bằng việc cải tiến kỹ thuật lai ghép trên, số lượng các tổ hợp lai ghép được đã tăng lên khá nhiều, đạt từ 50 - 70 tổ hợp/cán bộ/vụ và còn có thể tăng hơn nữa. Chính nhờ có giải pháp sáng kiến cải tiến kỹ thuật trên đã góp phần làm nên thành công trong công tác chọn tạo giống lúa lai mới của trung tâm. Trung tâm đã chọn tạo được sản phẩm giống lúa lai mới đầu tiên cho tỉnh Thanh Hóa, được đưa đi khảo nghiệm quốc gia và sản xuất thử tại các địa phương trong tỉnh, đó là các giống: Thanh Ưu 3, Thanh Ưu 4, Thanh Ưu 1 và mở ra triển vọng còn có nhiều giống lúa lai khác nữa sẽ được tạo ra trong những năm tới.

Khi được hỏi, động lực nào đã giúp chị có được nhiều sáng kiến như vậy, chị bộc bạch: Làm việc gì cũng cần đặt cái tâm của mình vào công việc thì hiệu quả mới cao. Chính vì vậy, việc thực hiện sáng kiến cần tính kiên trì, đam mê nghề nghiệp, có trách nhiệm, ý thức trau dồi, có nền tảng kiến thức và bản lĩnh thực tiễn.

Với những thành tích xuất sắc trong quá trình công tác, từ năm 2009 đến nay, chị Chinh đã 3 lần được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tặng Bằng Lao động sáng tạo; được nhận Giải thưởng Lương Đình Của dành cho nhà nông trẻ xuất sắc của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.