Đa dạng sắc màu văn hóa – du lịch miền di sản

Thắng cảnh Kim Sơn.

Được vun đắp trong quá trình hình thành và phát triển lâu dài, các vỉa tầng văn hóa lấp lánh đã biến đất Vĩnh Lộc thành một miền di sản giàu giá trị.

Ở đây người ta tìm thấy dấu vết về nơi cư trú và mộ táng của chủ nhân nền văn hóa Đa Bút (xã Vĩnh Tân) có niên đại chừng 7.000 năm; hay các di tích Bản Thủy (Vĩnh Thịnh), Phà Công (Vĩnh Hòa), Núi Sen (Vĩnh An)... cho thấy con người đã sớm chọn vùng đất này làm nơi định cư. Từ đó, hoàn thiện dần các kỹ thuật canh tác và đời sống sinh hoạt thông qua các công cụ sản xuất, vật dụng hằng ngày. Song, nói đến miền di sản Vĩnh Lộc, chắc hẳn phải nói đến Thành Nhà Hồ - tòa kỳ quan bằng đá đã được UNESCO vinh danh di sản văn hóa nhân loại.

Nếu lấy di sản này làm trung tâm thì xoay các trục này là một hệ thống dày đặc các di sản, danh thắng đẹp và giàu giá trị. Vùng di sản phụ cận này chứa đựng tất cả các yếu tố lịch sử - văn hóa, góp phần tạo nên tính hoàn chỉnh dáng dấp kinh thành. Đó là các công trình tín ngưỡng, tâm linh như đình miếu, làng nghề truyền thống, những con đường cổ, khu chợ, bến sông, các thắng tích gắn liền với những câu chuyện lịch sử, dã sử, các thắng cảnh thiên nhiên. Tiêu biểu phải kể đến Đền thờ nàng Bình Khương và đình Đông Môn, nằm trong vùng lõi Thành Nhà Hồ (xã Vĩnh Long); đền thờ Trần Khát Chân cạnh chân núi Đốn Sơn; hang Nàng trên núi An Tôn (xã Vĩnh Yên); chùa Giáng (thị trấn Vĩnh Lộc)... Xa hơn là quần thể di tích phủ Trịnh – nghè Vẹt (xã Vĩnh Hùng); đền thờ Trịnh Khả (xã Vĩnh Hòa), đình Tam Tổng (xã Vĩnh Tiến)... Đây đều là những công trình kiến trúc đẹp, gắn với các nhân vật lịch sử cùng đời sống tín ngưỡng dân gian trong vùng.

Để con đường đến với di sản Thành Nhà Hồ càng hấp dẫn du khách, cũng là nhằm phát huy hiệu quả giá trị của di sản trong đời sống văn hóa tinh thần - cộng đồng. Thời gian qua, công tác trùng tu, tôn tạo các di tích phụ cận đã được huyện Vĩnh Lộc quan tâm. Đồng thời, “nới” rộng không gian địa lý thành “vùng di sản”, thay vì “khu vực di sản” Thành Nhà Hồ. Từ đó, biên độ các điểm đến được mở rộng và tạo sự liên kết xoắn xuýt về lịch sử - văn hóa trong một vùng di sản giàu bản sắc. Trong định hướng bảo tồn, phát triển, hướng đến khai thác tiềm năng du lịch Thành Nhà Hồ, việc khai thác giá trị các di sản khu vực phụ đã được tỉnh Thanh Hóa chú trọng.

Vài năm gần đây, quần thể danh thắng Kim Sơn thuộc xã Vĩnh An, huyện Vĩnh Lộc ngày càng hấp dẫn khách du lịch. Danh thắng còn mang nhiều vẻ đẹp nguyên sơ, với núi non kỳ vỹ và hệ thống động khô, động nước vô cùng sống động. Điểm nhấn trên bức tranh sơn thủy hữu tình này là dòng suối Ấu thơ mộng, trong lành, uốn mình giữa thiên nhiên. Dòng suối này mang vẻ đẹp “hiếm lạ” rất nên thơ với hàng cây hai bên và hoa súng, hoa sen nở rộ giữa dòng. Một lần đến điểm “sống ảo” lý tưởng này, không ít du khách đã trầm trồ và ví von vùng non nước này chẳng khác nào một “Tràng An thu nhỏ” của xứ Thanh.

Bên cạnh bức tranh thiên nhiên kỳ thú, nơi đây còn có điểm đến tâm linh chùa Linh Ứng, nằm ngay dưới vách núi. Nhờ đó, quần thể danh thắng Kim Sơn có giá trị cao về mặt lịch sử - văn hóa, kiến tạo địa chất. Đồng thời, với nguồn tài nguyên du lịch hết sức phong phú, việc phát triển loại hình du lịch sinh thái và văn hóa tâm linh sẽ góp thêm vào danh sách các điểm đến du lịch xứ Thanh nói chung, Vĩnh Lộc nói riêng một địa danh không thể bỏ qua. Thực tế, để điểm đến này ngày càng đến gần hơn với công chúng, Hiệp hội Du lịch Thanh Hóa đã tổ chức đoàn khảo sát du lịch. Trong đó có mời Hiệp hội Du lịch các tỉnh phía Bắc và Bắc miền Trung, các đơn vị lữ hành đến tham quan, khảo sát, đánh giá tiềm năng và khả năng khai thác. Qua đó, quảng bá và kêu gọi đầu tư, nhằm đưa quần thể danh thắng vào tour của các đơn vị lữ hành trong và ngoài tỉnh. Đồng thời, kết nối điểm đến này với di sản thế giới Thành Nhà Hồ và các di tích – danh thắng khác trên địa bàn huyện Vĩnh Lộc.

Hoàng Xuân