Chất lượng cơ sở lưu trú – chất lượng du lịch

Về bản chất, du lịch là lĩnh vực dịch vụ tổng hợp nhiều loại hình hoạt động, nhằm thỏa mãn nhu cầu nghỉ dưỡng, tham quan tìm hiểu, khám phá trải nghiệm, vui chơi giải trí của con người. Cũng vì lẽ đó, bên cạnh nhiều yếu tố quan trọng khác, chất lượng các cơ sở lưu trú (CSLT) luôn cần được chú trọng, nhằm thỏa mãn nhu cầu du khách, cũng đồng thời là phuơng diện phản ánh chất lượng du lịch.

Nhiều khách sạn lớn đang được đầu tư xây dựng trong Khu Du lịch sinh thái biển Hải Tiến.

Từ tăng trưởng về số lượng...

Nếu xét về tốc độ hoàn thiện hệ thống hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh những năm gần đây, Khu du lịch sinh thái biển Hải Tiến có lẽ là cái tên được “xướng” đầu tiên. Không quá khi nói, Hải Tiến hiện là đại công trường xây dựng, với các khách sạn quy mô lớn nhỏ không ngừng mọc lên, biến một dải đất hoang vu dần trở thành điểm đến yêu thích của khách du lịch. Tính đến thời điểm hiện tại, Hải Tiến đã có 58 CSLT, với tổng số 5.050 phòng. Trong đó có nhiều CSLT là các khách sạn, nhà nghỉ, biệt thự được đầu tư lớn, sang trọng và hiện đại, như khách sạn Paracel, biệt thự Hoa Hồng, biệt thự Hướng Dương, khách sạn Queen, khách sạn Sao Biển, khách sạn Ánh Phương, vườn Thảo linh, khách sạn Tuấn Linh, Hải Tiến resort, Thiên Đường Xứ Thanh, Eureka Linh Trường... Mặc dù mới đưa vào khai thác chưa đầy một thập kỷ, song, diện mạo Hải Tiến nhanh chóng được định hình, với nhiều nét riêng nhờ bởi sự ra đời của một loạt các resort cao cấp chạy dọc ven biển. Điển hình trong số đó là Khu du lịch Ánh Phương tọa lạc ở một trong những vị trí đắc địa nhất của Khu du lịch sinh thái biển Hải Tiến và nổi bật với tổ hợp nghỉ dưỡng đa dạng, gồm 3 khách sạn tiêu chuẩn 3 sao và dãy biệt thự cao cấp nằm xen kẽ trong rặng phi lao xanh mướt, tích hợp với hệ thống bể bơi, khu vui chơi giải trí, thể thao. Cùng với đó là Khu nghỉ dưỡng Eureka Linh Trường với hệ thống 72 biệt thự, 2 khách sạn, nhà hàng, bể bơi và nhiều dịch vụ tiện ích, đang hoạt động theo mô hình nghỉ dưỡng – chăm sóc sức khỏe, sắc đẹp...

Theo thống kê của ngành văn hóa, thể thao và du lịch (VHTT&DL), toàn tỉnh hiện có 760 CSLT du lịch, với tổng số 27.300 phòng, trong đó có 245 khách sạn tương đương 12.590 phòng được xếp hạng từ 1-5 sao. Thanh Hóa có các loại hình lưu trú tương đối phong phú, đa dạng, gồm cả loại hình lưu trú cao cấp như khách sạn nghỉ dưỡng (resort), căn hộ du lịch, biệt thự du lịch...; đồng thời, cũng có nhiều khách sạn, nhà nghỉ nhỏ bảo đảm tiêu chuẩn, phù hợp với nhu cầu của nhiều phân khúc khách du lịch. Chỉ tính riêng từ năm 2016 đến nay, đã có 130 CSLT được đầu tư xây dựng, với tổng giá trị khoảng 1.500 tỷ đồng và khoảng 8.800 phòng mới đưa vào sử dụng, tập trung chủ yếu tại Khu du lịch Hải Tiến, TP Sầm Sơn, TP Thanh Hóa và các trung tâm huyện lỵ khác. Trong đó, tiêu biểu phải kể đến các khách sạn Centrer, Vũ Phong, Long Thành, Royal, Hoàng Gia Luxury... Có thể nói, với việc đa số các CSLT được đầu tư mới có quy mô và trang thiết bị hiện đại, dịch vụ bổ trợ phong phú, bên cạnh nhiều CSLT được đầu tư cải tạo, nâng cấp theo hướng mở rộng quy mô và chất lượng dịch vụ, không chỉ cho thấy năng lực đón tiếp, phục vụ du khách của du lịch Thanh Hóa tính đến thời điểm hiện tại, mà còn góp phần đổi mới hình ảnh du lịch Thanh Hóa theo hướng ngày càng chuyên nghiệp, hiện đại. Cũng nhờ đó mà tính đến hết năm 2017, Thanh Hóa xếp thứ 9 toàn quốc về số lượng CSLT và thứ 10 về số phòng lưu trú.

... đến quản lý “dàn sao”

Sự tăng trưởng về số lượng hay quy mô các CSLT là một phương diện phản ánh tốc độ phát triển ngành du lịch Thanh Hóa hiện nay. Tuy nhiên, bên cạnh đó yêu cầu về chất lượng và quản lý hoạt động của các CSLT cũng đang đặt ra cho ngành chức năng và chính quyền một số địa phương nhiều vấn đề cần quan tâm. Bởi trong thực tế, bên cạnh những CSLT được đầu tư đồng bộ, hiện đại cả về cơ sở vật chất, nhân lực và xây dựng uy tín, thương hiệu..., vẫn còn tồn tại không ít các loại “sao” kém chất lượng. Bởi, có những CSLT sau khi được thẩm định và công nhận đã sao nhãng việc duy trì loại, hạng, trong đó, hạn chế lớn nhất là chất lượng phục vụ và nguồn nhân lực. Lý giải cho điều này, không thể không nhấn mạnh đến sự “thiếu hụt” lối tư duy kinh doanh dựa trên các nền tảng vững chắc về tài chính và tầm nhìn lâu dài gắn với chất lượng, cùng uy tín. Bên cạnh đó là những hạn chế trong khâu quản lý, gồm cả năng lực quản lý của từng cơ sở và hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về du lịch. Quả thật, khó có thể phủ nhận, hiệu lực quản lý Nhà nước trong lĩnh vực du lịch nói chung, lưu trú du lịch nói riêng ở một số địa phương hiện còn yếu. Cũng chính vì sự lỏng lẻo trong quản lý là nguyên nhân đã dẫn đến tình trạng lộn xộn trong quy hoạch xây dựng các CSLT du lịch và “vàng thau lẫn lộn” trong việc gắn biển hiệu loại, hạng tại các CSLT. Trong khi, việc lành mạnh hóa môi trường du lịch lại cần bắt đầu từ việc siết chặt quản lý và nâng cao chất lượng dịch vụ của các CSLT trên địa bàn.

Từ năm 2017 trở về trước, việc thẩm định, xếp hạng các CSLT được xem là một “cây gậy” pháp lý quan trọng, nhằm giúp các cơ quan quản lý Nhà nước và chính quyền địa phương thực hiện việc quản lý, kiểm tra, đánh giá chất lượng và nắm bắt các điều kiện kinh doanh tại các CSLT. Theo đó, trong giai đoạn 2015-2017, ngành VHTT&DL đã phối hợp với các ngành liên quan và các địa phương thực hiện thẩm định và tái thẩm định đối với 480 CSLT, trong đó có 110 khách sạn được công nhận hạng từ 1 đến 5 sao và 370 nhà nghỉ được công nhận đạt tiêu chuẩn kinh doanh lưu trú du lịch. Tuy nhiên, theo quy định mới của Luật Du lịch 2017 thì việc xếp hạng các CSLT là do các tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ lưu trú du lịch tự nguyện đăng ký xếp hạng CSLT với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Sự “tự nguyện” này đang phần nào ảnh hưởng đến việc nắm bắt và đánh giá chất lượng các CSLT của ngành chức năng và các địa phương. Đồng thời, nếu nhận thức của các chủ cơ sở kinh doanh chưa cao, chưa đồng bộ và chưa thấy được ý nghĩa, tầm quan trọng của việc đăng ký xếp hạng như một sự “bảo chứng” về chất lượng cho CSLT, thì khi ấy họ sẽ chưa thể có được một sự bảo đảm cũng như tin tưởng của khách hàng.

Cũng việc xếp hạng các CSLT được trao “quyền tự quyết” cho chính cơ sở kinh doanh, cho nên công tác thanh tra, kiểm tra trở thành một giải pháp khả thi và hữu hiệu trong việc quản lý hoạt động và kiểm tra chất lượng các CSLT hiện nay. Theo kết quả thanh, kiểm tra các CSLT trên địa bàn tỉnh của ngành VHTT&DL, trong 2 năm 2016 và 2017, các đoàn kiểm tra liên ngành đã tiến hành kiểm tra gần 100 cơ sở kinh doanh lưu trú và lữ hành. Qua đó, phát hiện và nhắc nhở đối với 18 cơ sở, tiến hành xử lý 10 cơ sở vi phạm các quy định kinh doanh liên quan đến công tác báo cáo thống kê, niêm yết giá dịch vụ, không làm hồ sơ đăng ký thẩm định xếp hạng CSLT, chấn chỉnh việc treo biển hiệu quảng cáo không đúng loại hạng..., với tổng số tiền phạt 70 triệu đồng. Ngoài ra, tại các khu, điểm du lịch trọng điểm như Sầm Sơn, Hải Tiến, Hải Hòa, UBND các huyện, thành phố cũng thành lập nhiều đoàn kiểm tra liên ngành, tiến hành kiểm tra các điều kiện đón tiếp, phục vụ khách, qua đó, tiến hành xử lý 100/500 cơ sở vi phạm, với tổng số tiền phạt gần 600 triệu đồng... Mặc dù việc kiểm tra và xử phạt hành chính đối với các CSLT vi phạm là cần thiết, song thiết nghĩ, ngành chức năng cũng cần mạnh tay hơn trong việc quản lý việc kinh doanh lưu trú, ví như việc thu hồi hạng sao đối với các cơ sở không đạt chuẩn theo “Bộ tiêu chuẩn quốc gia về xếp hạng khách sạn”. Có như vậy mới góp phần giảm thiểu tình trạng “loạn sao” - loạn chuẩn – loạn chất lượng các CSLT, cũng chính là nâng cao chất lượng và hình ảnh đẹp của du lịch Thanh Hóa.