Đông Sơn: Xây dựng Đảng gắn với phát huy truyền thống lịch sử, văn hóa

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi”. Với ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt của văn hóa, nên việc giáo dục nhằm nâng cao trách nhiệm gìn giữ, phát huy truyền thống lịch sử văn hóa quê hương là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng. Trong tiến trình dựng xây quê hương, đất nước, nhất là giai đoạn cách mạng hiện nay, Đảng ủy phường Đông Sơn luôn coi trọng việc gìn giữ, phát huy truyền thống lịch sử văn hóa địa phương, đồng thời xác định đây là giải pháp quan trọng để xây dựng Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Ngũ trò Viên Khê - Dân ca dân vũ Đông Anh.

Một vùng văn hóa đậm đà bản sắc

Nói đến Đông Sơn là nói đến mảnh đất địa linh nhân kiệt. Văn hóa Đông Sơn là niềm tự hào của không chỉ người dân Đông Sơn nói riêng, mà còn là niềm tự hào của mỗi người con Thanh Hóa nói chung. Địa danh Đông Sơn từ lâu đã được biết đến là “một trong những trung tâm văn hóa - chính trị của xứ Thanh” [1]. Các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể luôn được người dân Đông Sơn gìn giữ, trao truyền và không ngừng phát huy giá trị. Đó là phong tục thờ cúng tổ tiên, tín ngưỡng thờ Thành hoàng làng, đó là lễ hội, kho tàng văn học dân gian phong phú mang đậm dấu ấn về đất và người Đông Sơn; là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia Ngũ trò Viên Khê (dân ca, dân vũ Đông Anh)... Nơi đây còn được biết đến là mảnh đất giàu truyền thống cách mạng, là nơi thành lập chi bộ đầu tiên của Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa (Chi bộ Hàm Hạ) và là nơi vinh dự được đón Bác Hồ lần đầu tiên về thăm Thanh Hóa (20/02/1947)... Có thể khẳng định, địa danh Đông Sơn - một vùng văn hóa đậm đà bản sắc.

Địa điểm lịch sử và thắng cảnh Rừng Thông - nơi Bác Hồ lần đầu tiên về thăm Thanh Hóa (20/02/1947).

Trải qua các thời kỳ lịch sử, cùng với sự đổi thay của đất nước, Đông Sơn đã trải qua nhiều lần thay đổi về địa giới hành chính. Thực hiện Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ngày 01/01/2025 sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số huyện Đông Sơn vào TP Thanh Hóa. Và từ đây, tên gọi “Đông Sơn” tưởng chừng chỉ còn trong ký ức, trong hoài niệm của mỗi người con quê hương. Song, thực hiện cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp, hai tiếng “Đông Sơn” một lần nữa được “tái sinh”, được kế thừa với tên gọi phường Đông Sơn.

Phường Đông Sơn được thành lập mới trên cơ sở sắp xếp nguyên trạng diện tích tự nhiên và quy mô dân số của các phường Rừng Thông, Đông Thịnh, Đông Tân và các xã Đông Hòa, Đông Minh, Đông Hoàng, Đông Khê, Đông Ninh [2]. Sau khi thành lập, phường Đông Sơn có diện tích tự nhiên là 41,72 km², quy mô dân số là 58.950 người. Sau sáp nhập, Đảng bộ phường có 94 đảng bộ, chi bộ trực thuộc với 3.758 đảng viên.

Cụm Di tích lịch sử cách mạng Hàm Hạ.

Phường Đông Sơn hôm nay là “vùng lõi”, là sự gìn giữ, tiếp nối những giá trị truyền thống lịch sử, văn hóa của huyện Đông Sơn trước đây, bởi ngày hôm nay, trên hành trang mới, phường Đông Sơn vẫn còn đó những dấu ấn của một vùng đất đậm đà bản sắc văn hóa, vẫn còn đó những di tích lịch sử, di sản văn hóa giàu giá trị, tiêu biểu có thể kể đến như: Giếng nước - dấu tích thành Tư phố và đền thờ Thái thú quận Cửu Chân Lê Ngọc (tổ dân phố Trường Xuân), Đền thờ, Bia, Mộ tướng quân Nguyễn Chích (tổ dân phố Vạn Lộc), Cụm Bia ký - Đình Thượng Thọ (tổ dân phố Hiền Thư), Đình, nghè tướng quân Phan Độc Giác (tổ dân phố Cẩm Tú), Đền thờ thần Long Uyên (tổ dân phố Hoàng Học), Đền thờ và Bia ký tể tướng Lê Hy (tổ dân phố Thạch Khê Thượng), cụm di tích cách mạng Hàm Hạ (tổ dân phố Hàm Hạ), Di tích Địa điểm lịch sử và thắng cảnh Rừng Thông, Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia Ngũ trò Viên Khê...và là vùng đất gắn liền với những nhà khoa bảng nổi tiếng như Nguyễn Mộng Tuân, Lê Hy,...danh nhân nổi tiếng Lê Thế Long, và đặc biệt là nơi sinh ra nhà cách mạng lão thành, nhà hoạt động chính trị lỗi lạc - Nguyên Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam Lê Khả Phiêu...Đây chính là những giá trị truyền thống lịch sử văn hóa đặc trưng của của huyện Đông Sơn (cũ) được kế thừa ở phường Đông Sơn.

“Kim chỉ nam” cho sự phát triển quê hương

Xác định việc gìn giữ, bảo tồn, phát huy các giá trị truyền thống lịch sử văn hóa quê hương có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Vì vậy thời gian qua, Đông Sơn luôn quan tâm phát triển các phong trào văn hóa, thể thao trên địa bàn. Trong đó, công tác bảo tồn, trùng tu, tôn tạo và phát huy giá trị di sản văn hóa được chú trọng, với 15 di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia và cấp tỉnh đã hoàn thành việc số hóa. Tỷ lệ gia đình văn hóa hằng năm đạt 87,5%; tỷ lệ thôn, khu phố đạt tiêu chí kiểu mẫu theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh 93%. Thiết chế văn hóa, thể thao được tăng cường; 100% khu dân cư có đội văn nghệ quần chúng, các câu lạc bộ thể dục thể thao, đội múa dân vũ [3] ... Các hoạt động “uống nước nhớ nguồn” như: chăm sóc, trùng tu, tôn tạo, phát huy giá trị di tích lịch sử, dâng hương “về nguồn”, “hành trình về địa chỉ đỏ”, giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ tại các địa điểm di tích... đã đang khẳng định việc gìn giữ và phát huy giá trị truyền thống lịch sử văn hóa trên địa bàn phường Đông Sơn được quan tâm thường xuyên, liên tục, có tính kế thừa và phát triển...

Đảng ủy phường xác định: Xây dựng Đảng là then chốt, phát triển kinh tế - xã hội là trọng tâm, truyền thống lịch sử văn hóa là đường hướng, là “kim chỉ nam” cho sự phát triển quê hương. Vì vậy, xây dựng Đảng phải luôn gắn với bảo tồn, phát huy giá trị truyền thống lịch sử văn hóa của địa phương. Điều này càng được khẳng định rõ nét ở phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của phường Đông Sơn nhiệm kỳ 2025- 2030, đó là: Tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới; triển khai thực hiện hiệu quả chương trình “Xây dựng đô thị văn minh” và hình ảnh người dân Đông Sơn thân thiện, giàu bản sắc gắn với Nghị quyết số 17-NQ/TU ngày 04/8/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy... Có thể nói, xây dựng Đảng gắn liền với phát huy giá trị lịch sử - văn hóa không chỉ là yêu cầu tất yếu, mà là nhu cầu thực tế mang tính chiến lược. Đó cũng chính là cách để giữ gìn bản sắc quê hương, củng cố niềm tin xã hội, đồng thời khai thác hiệu quả giá trị lịch sử - văn hóa cho phát triển bền vững của địa phương.

Diện mạo phường Đông Sơn ngày càng khởi sắc.

Thực tế cho thấy, xây dựng Đảng gắn với phát huy truyền thống lịch sử văn hóa được bắt đầu từ việc tạo dựng đời sống ấm no, hạnh phúc, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho Nhân dân. Xây dựng Đảng gắn với phát huy giá trị văn hóa cũng đồng nghĩa với việc phát huy quyền làm chủ của Nhân dân trong sáng tạo và hưởng thụ các giá trị văn hóa, nghệ thuật, tạo dựng một lối sống văn minh, lịch sự, những phong tục, tập quán tốt đẹp, phát triển con người toàn diện cả về nhân cách, đạo đức, trí tuệ, năng lực sáng tạo, thể chất, tâm hồn, trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân, ý thức thượng tôn pháp luật. Đời sống văn hóa cơ sở được coi là nền tảng của văn hóa, là sợi dây gắn kết giữa ý Đảng với lòng dân. Xây dựng Đảng gắn với phát huy các giá trị văn hóa là bước đi vững chắc trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, thực sự đem lại sự hài lòng và hạnh phúc của Nhân dân.

Văn hóa chính là nền tảng, sức mạnh nội sinh và là cơ sở đảm bảo cho việc thực hiện mục tiêu xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tổ chức và cán bộ. Vì vậy, Ban Chấp hành Đảng bộ phường luôn quan tâm quán triệt, giáo dục để cán bộ, đảng viên trong từng đảng bộ, chi bộ, cơ quan, đơn vị trên địa bàn phường nhận thức rõ yêu cầu, giải pháp gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa gắn với công tác xây dựng Đảng trong giai đoạn hiện nay. Kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện lệch lạc về tư tưởng văn hóa, những việc làm sai trái, thiếu trách nhiệm trong bảo tồn phát huy truyền thống lịch sử văn hóa địa phương. Mỗi đảng bộ, chi bộ trực thuộc, mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu phải làm tốt chức trách, nhiệm vụ của mình, xây dựng và thực hiện chuẩn mực trong thực hiện nhiệm vụ và ứng xử với Nhân dân với tinh thần hết lòng phục vụ Nhân dân. Đồng thời, tích cực nêu gương gìn giữ các giá trị truyền thống tốt đẹp, các chuẩn mực đạo đức trong gia đình, có lối sống mực thước, nêu gương trong học tập, lao động, sản xuất, công tác... phải luôn luôn đoàn kết, tôn trọng và bảo vệ cộng đồng, bảo vệ nguồn cội, tôn trọng đạo lý uống nước nhớ nguồn, trân quý, gìn giữ, phát huy giá trị lịch sử văn hóa, phong tục tập quán, truyền thống tốt đẹp của quê hương.

Như vậy, xây dựng Đảng gắn với phát huy truyền thống lịch sử - văn hóa trên địa bàn phường Đông Sơn không chỉ là một nhiệm vụ chính trị, mà là yêu cầu khách quan để cấp ủy Đảng luôn là đội tiên phong, giữ gìn, phát huy truyền thống lịch sử văn hóa tốt đẹp của quê hương, giữ vững giá trị tinh thần, đạo đức trong lòng Nhân dân. Qua đó, khơi dậy và phát huy truyền thống đoàn kết, tinh thần tương thân, tương ái, làm cho các giá trị văn hóa thấm sâu vào mỗi người, mỗi gia đình và cộng đồng, hướng đến mục tiêu xây dựng quê hương Đông Sơn ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Lê Thị Thúy

(Ban Xây dựng Đảng phường Đông Sơn)

Tài liệu tham khảo:

[1]. Huyện ủy Đông Sơn (2018), Đông Sơn truyền thống lịch sử văn hóa, Nxb. Thanh Hóa.

[2]. Nghị quyết số 1686/NQ- UBTVQH15 “về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Thanh Hóa năm 2025”.

[3]. Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ phường Đông Sơn lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030.