Xuân về trên bản nông thôn mới miền Tây xứ Thanh

Không chỉ khoác lên “tấm áo” mới cho các thôn, bản, Chương trình xây dựng nông thôn mới (XDNTM) còn mang lại cuộc sống “no cơm, ấm áo” cho đồng bào các dân tộc miền thượng du Thanh Hóa.

Diện mạo nông thôn mới ở bản Ngàm, xã Sơn Điện (Quan Sơn). Ảnh: Trần Thanh

Những ngày cận kề Tết Nguyên đán Kỷ Hợi, chúng tôi lại có chuyến ngược miền Tây xứ Thanh. Nằm tựa lưng vào núi và chạy dọc theo dòng suối Yên, bản Yên, xã Mường Mìn (Quan Sơn) chẳng khác nào bức tranh “sơn thủy hữu tình” giữa đại ngàn. Thấm thoát đã 5 năm trôi qua, chúng tôi mới có dịp trở lại vùng đất biên viễn này. Giữa sắc xuân đang chộn rộn, bản Yên hiện ra với diện mạo mới khang trang, tràn đầy sức sống. Các tuyến đường giờ đã được trải nhựa, giúp bà con thuận lợi trong giao thương, sinh hoạt hàng ngày. Dòng suối Yên, mạch nguồn trong xanh, ấm áp vẫn hàng ngày chắt chiu, tưới tắm cho những thửa ruộng bậc thang, giúp dân bản xua đi cái đói trong mùa giáp hạt... Như lời đồng chí Lương Văn Thái, bí thư chi bộ kiêm trưởng bản Yên, chia sẻ: “Luồng gió của Chương trình XDNTM thổi đến đã tạo ra những đổi thay lớn lao của bản đấy!”.

Toàn bản có 129 hộ dân, với 638 khẩu, chủ yếu là đồng bào Thái. Giống với các bản vùng biên giới khác trong tỉnh, bản Yên có xuất phát điểm kinh tế - xã hội thấp. Năm 2013, khi bắt tay vào XDNTM, bản Yên đối diện với nhiều “trở lực”. Thời điểm ấy, bản mới đạt 7/14 tiêu chí, các tiêu chí còn lại chỉ đạt từ 35% đến 45%. Trong đó, nhiều tiêu chí khó, cần nguồn lực lớn như: Đường giao thông, nhà văn hóa, hệ thống thủy lợi... Đáng nói hơn, nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân về vai trò, chủ thể trong XDNTM chưa được đầy đủ, vẫn còn tư tưởng “trông chờ, ỷ lại” vào sự đầu tư của Nhà nước.

Khi được hỏi về cách vượt qua những “trở lực” ấy, đồng chí Thái phấn khởi nói: “Với phương châm “đi từng bước chắc chắn”, chi bộ bản Yên đã cụ thể hóa nhiệm vụ bằng nghị quyết chuyên đề về XDNTM. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền để cán bộ, đảng viên và mỗi người dân nhận thức đầy đủ, sâu sắc về vai trò, trách nhiệm của mình trong XDNTM. Khi có được sự tự tin, đồng thuận của nhân dân, bản đã kết hợp hài hòa giữa nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước với nội lực để đầu tư hoàn thiện kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội.

Xác định XDNTM cũng đồng nghĩa với giải quyết hiệu quả “bài toán” thu nhập của người dân, chi bộ bản Yên đã chú trọng đến chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Với hơn 80% số hộ dân trong bản có nguồn thu nhập ổn định từ nứa, vầu, làm nan thanh, chi bộ bản Yên đã tuyên truyền, khuyến khích người dân gắn bó với rừng, khai thác hiệu quả bền vững nguồn tài nguyên nứa, vầu. Nhờ vậy, thu nhập bình quân đầu người của bản được nâng lên 30 triệu đồng/năm, thuộc tốp khá trong các thôn, bản ở khu vực miền núi. Nếu vào năm 2011, tỷ lệ hộ nghèo của bản trên 46%, thì nay giảm xuống còn 6,97%. 5 năm, khoảng thời gian không dài, nhưng chừng ấy cũng đủ để chi bộ và nhân dân bản Yên tạo nên sự đổi thay lớn lao, với cái đích đến là bản NTM.

Sau 5 năm triển khai Chương trình XDNTM bản Yên đã hoàn thiện 14/14 tiêu chí NTM. Bản đã huy động được hơn 1,6 tỷ đồng cho Chương trình XDNTM. Trong đó, nhân dân đóng góp hơn 1,1 tỷ đồng và hiến 864 m2 đất... Từ sức dân và nguồn hỗ trợ của Nhà nước, các tổ chức, bản Yên đã bê tông hóa hơn 2 km đường giao thông nội bản; xây dựng công trình sân khấu ngoài trời, nâng cấp cải tạo khuôn viên nhà văn hóa cộng đồng. Hệ thống thủy lợi đáp ứng yêu cầu sản xuất và dân sinh theo quy định phòng chống thiên tai tại chỗ. 95% số hộ dân đã có nhà kiên cố; 100% số hộ dân được sử dụng điện chiếu sáng, nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Bản cũng đã đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học, THCS và 90% học sinh tốt nghiệp THCS được tiếp tục học THPT, bổ túc hoặc học nghề...

Không chỉ bản Yên, “luồng gió” của Chương trình XDNTM đã và đang khoác lên cho các thôn, bản khu vực miền núi “tấm áo mới”, đời sống mới. Một mùa xuân nữa lại về, đồng bào các dân tộc ở các thôn, bản miền thượng du Thanh Hóa lại vui đón xuân mới trong niềm hân hoan và lòng tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng.

Bài và ảnh: Trần Thanh