Xây dựng đội ngũ nhà giáo đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục

Cô, trò Trường THCS Minh Khai (TP Thanh Hóa) trong giờ học.

Quá trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) đòi hỏi sự nỗ lực của toàn xã hội. Trong đó, đội ngũ cán bộ, giáo viên (CBGV) là lực lượng trực tiếp đóng góp cho sự thành công ấy. Vì vậy, việc xây dựng và phát triển đội ngũ CBGV nhằm đáp ứng các yêu cầu đổi mới đã được ngành GD&ĐT tỉnh nhà xác định là nhiệm vụ quan trọng, là khâu then chốt.

Trước yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, nhiệm vụ đặt lên vai mỗi CBGV là không chỉ giỏi về chuyên môn mà còn phải có năng lực sư phạm, năng lực giáo dục, hơn thế nữa phải có khả năng truyền động lực về việc học tập, tu dưỡng đạo đức, nhân cách tới mỗi học sinh và cộng đồng xã hội. Nhiều năm qua, cùng với sự chủ động của mỗi CBGV, để nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, ngành GD&ĐT đã và đang tập trung thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, như: Quy hoạch lại mạng lưới trường, lớp; rà soát, sắp xếp lại CBGV; triển khai đào tạo, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ CBGV; tăng cường thăm lớp, dự giờ, viết sáng kiến kinh nghiệm, tổ chức thi giáo viên giỏi các cấp, đánh giá xếp loại cán bộ quản lý (CBQL)... Kết quả thực hiện các giải pháp cũng cho thấy, mỗi năm có hàng trăm lớp bồi dưỡng, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ tập trung vào chương trình dạy học, sách giáo khoa, đổi mới phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra đánh giá và sử dụng thiết bị dạy học được ngành GD&ĐT tổ chức; 100% CBQL được tổ chức bồi dưỡng về lý luận chính trị, nâng cao nghiệp vụ quản lý giáo dục... Trong 5 năm gần đây, toàn ngành đã có 11.540 lượt CBQL được bồi dưỡng tiêu chuẩn nghề nghiệp, chức danh quản lý; 67.500 lượt CBGV các cấp được tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ, bồi dưỡng phương pháp dạy. Trong đó, khối mầm non có 3.108 CBGV, khối tiểu học có 16.225 CBGV, khối trung học có 45.904 CBGV và khối giáo dục thường xuyên, trung tâm học tập cộng đồng có 2.270 CBGV. Thông qua các lớp bồi dưỡng, tập huấn, chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ nhà giáo được nâng lên, tỷ lệ CBQL và giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn ngày càng tăng. So với năm 2015, hiện nay, trình độ trên chuẩn của CBQL và giáo viên toàn ngành tăng 15,6%. Theo thống kê, trong hệ thống giáo dục công lập của tỉnh hiện có hơn 49.400 CBQL, giáo viên, nhân viên, trong đó có 99,98% đạt trình độ chuẩn.

Có thể thấy, ngành GD&ĐT tỉnh nhà luôn cố gắng để công tác xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ CBGV đi trước một bước trong kế hoạch phát triển giáo dục cả nước. Xuất phát từ việc nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, toàn ngành đã tạo được bước chuyển quan trọng về chất lượng giáo dục toàn diện, nhất là chất lượng mũi nhọn. 5 năm gần đây, Thanh Hóa liên tục trong tốp đầu của giáo dục cả nước về kết quả các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế các môn văn hóa. Tính từ năm 2015 đến nay, toàn tỉnh có 353 học sinh đạt giải quốc gia các môn văn hóa THPT; gần 1.000 em đạt 27 điểm trở lên trong các kỳ thi THPT quốc gia; 12 em đạt huy chương Olympic khu vực và quốc tế. Trong đó có 7 HCV, 4 HCB, 1 HCĐ; 4 học sinh đoạt Huy chương Olympic khu vực châu Á - Thái Bình Dương (1 HCV, 1 HCB, 2 HCĐ). Bên cạnh đó, kết quả phổ cập giáo dục được duy trì vững chắc ở các bậc học mầm non, tiểu học và THCS. Chất lượng giáo dục khu vực miền núi cũng có bước chuyển rõ rệt, với nhiều học sinh đạt giải nhất cấp tỉnh các môn văn hóa, từng bước giảm sự chênh lệch giữa miền núi với miền xuôi về chất lượng giáo dục.

Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XI) là một quyết sách lớn của Đảng và Nhà nước, trong đó, xây dựng và phát triển đội ngũ nhà giáo, CBQL giáo dục đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu và đạt chuẩn trình độ đào tạo là nội dung được đặc biệt chú trọng. Bám sát nội dung, yêu cầu của nghị quyết, đồng thời thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, sự nghiệp GD&ĐT đã “gặt hái” được nhiều thành quả trong công tác xây dựng đội ngũ nhà giáo. Tuy nhiên, đánh giá về thực trạng đội ngũ nhà giáo của ngành chức năng hiện nay cũng cho thấy, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn những bất cập, hạn chế trong công tác xây dựng đội ngũ nhà giáo. Đơn cử như tình trạng thừa, thiếu giáo viên chưa được giải quyết dứt điểm ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học. Một bộ phận giáo viên vẫn làm việc dựa trên kinh nghiệm, chưa thật sự đổi mới phương pháp, đổi mới đánh giá; chưa gắn kết hoạt động giảng dạy với thực tiễn đời sống, thậm chí có biểu hiện thiếu trách nhiệm và tâm huyết với nghề...

Những hạn chế, bất cập trên đòi hỏi ngành giáo dục phải nỗ lực hơn nữa trong thực hiện các giải pháp, như: xây dựng chiến lược phát triển đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục gắn với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh - quốc phòng của tỉnh. Tích cực chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo theo từng cấp học và trình độ đào tạo. Việc tuyển dụng, sử dụng và bổ nhiệm CBQL giáo dục phải trên cơ sở đánh giá năng lực, đạo đức nghề nghiệp và yêu cầu nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác. Đặc biệt, để thực hiện tốt hơn vai trò, vị trí của mình, mỗi CBGV cần nỗ lực rèn luyện, phấn đấu tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tận tụy với nghề nghiệp, có lập trường, tư tưởng chính trị vững vàng, phẩm chất, đạo đức, lối sống mẫu mực, trong sáng, ra sức thi đua hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Dù khó khăn đến đâu cũng phải tiếp tục thi đua dạy tốt và học tốt”, xứng đáng với niềm tin và sự kỳ vọng của các cấp ủy đảng, chính quyền và các tầng lớp Nhân dân.

Lê Phong